ដែក និងដែកថែប
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/10/iron-and-steel-150x150.jpg)
(English) Although CAmbodiA is believed to hAve iron ore resources And A number of explorAtion licenses hAve been grAnted, no significAnt finds hAve been reported. There is no commerciAl mining of iron ore in the country. While Ambitious plAns for mining And steel plAnts hAve <A href='https://opendevelopmentcAmbodiA.net/km/topics/iron-And-steel/ ' clAss='cAmbodiA-color'>...A>
ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2023/11/369851356_670234625132822_3065619570401710687_n-150x150.jpg)
ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។ រូបថតពី គេហទំព័រហ្វេសប៊ុក របស់ក្រសួង ថតនៅថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣។ការបង្កើតទ្បើងយោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកម/០១៩៦/១០ ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ (MFAIC) ត្រូវ <A href='https://opendevelopmentcAmbodiA.net/km/topics/ministry-of-foreign-AffAirs-And-internAtionAl-cooperAtion/ ' clAss='cAmbodiA-color'>...A>
ការបំពុលបរិស្ថាន និងកាកសំណល់
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2016/03/Solid-waste_Environment-and-natural-resources-150x150.jpg)
(English) The rapid economic and population growth in Cambodia is leading to significant environmental pollution. The economic development activities have generated major environmental consequences, including air pollution, water pollution, noise pollution and solid wastes. <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/pollution-and-waste/ ' class='cambodia-color'>...a>
គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យអប់រំ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2022/12/8387067704_9625716d14_c-150x150.jpg)
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបន្តខិតខំកែទម្រង់វិស័យអប់រំគ្រប់កម្រិត។ ប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិត្រូវបានអនុវត្តដើម្បីបង្កើនគុណភាពអប់រំ ភាពងាយស្រួល ប្រសិទ្ធភាព បរិយាប័ន្ន និងតម្លាភាព។ គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិទាំងនោះរួមមាន ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអប់រំ ២០១៩-២០២៣, <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/education-policy-and-administration/ ' class='cambodia-color'>...a>
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/07/Sun-Chanthol_Ministry-of-Commerce-150x150.jpg)
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦ ដោយច្បាប់។ ការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវបានកំណត់ដោយអនុក្រឹត្យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវបានជ្រើសរើសដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី និង តែងតាំងដោយព្រះមហាក្សត្រ។ បន្ទាប់ពីបានទទួលសេចក្តីទុកចិត្តពីរដ្ឋសភា រដ្ឋមន្ត្រីត្រូវបានតែងតាំងជាមួយនឹងគណៈរដ្ឋមន្ត្រីទាំងមូល ដោយព្រះរាជក្រឹត្យ។ <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/ministry-of-commerce/ ' class='cambodia-color'>...a>
រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងសិទ្ធិ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2021/09/Constitution-of-Cambodia_ODC-150x150.jpg)
រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានប្រកាសអោយប្រើជាផ្លូវការដោយព្រះរាជក្រម ចុះថ្ងៃទី ២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣។ រូបភាពត្រូវបានរចនាដោយអង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (អូឌីស៊ី) ថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។ ក្រោមអាជ្ញាបណ្ណ CC BY-SA 4.0។រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៣ គឺជាច្បាប់កំពូលរបស់ប្រទេស។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញត្រូវបានធ្វើឡើងដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិដោយអនុលោមតាមកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ហើយផ្អែកលើគោលការណ៍សម័យបច្ចុប្បន្នដូចជា <A href='https://opendevelopmentcAmbodiA.net/km/topics/constitution-And-rights/ ' clAss='cAmbodiA-color'>...A>
ថវិកា
![https://www.flickr.com/photos/educationinternational/3986004343/in/photolist-75ibyG-75ejp6-75ibrs-75ejdP-75ibmA/](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/12/Budget-150x150.jpg)
សមាគមគ្រូបង្រៀនឯករាជ្យកម្ពុជា និងសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាប្រារព្ធអបអរសាទរទិវាគ្រូ បង្រៀននៅប្រទេសកម្ពុជា។ រូបថត ថតដោយអង្គការអប់រំអន្តរជាតិ នៅថ្ងៃទី៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៩។ ក្រោយអាជ្ញាប័ណ្ណ CC BY-NC 2.0ច្បាប់ថវិកានៃប្រទេសកម្ពុជា កំណត់អំពីចំណាយនិងចំណូលប៉ាន់ស្មានរបស់រដ្ឋ។ ច្បាប់នេះ គឺជា ឧបករណ៍គោលនយោបាយសំខាន់បំផុត សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល ដោះស្រាយតម្រូវការរបស់ប្រជា ជន។ ក្រោយការចង្អុលបង្ហាញពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ទទួលខុសត្រូវ លើ កិច្ចការរៀបចំថវិកា ទាក់ទង <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/budget/ ' class='cambodia-color'>...a>
ថាមពល
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/03/5258927173_e4e5b56486_o-150x150.jpg)
ប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ប្រទេសកម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន យ៉ាងលឿន។ ផលិតផលក្នុងស្រុកសម្រាប់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ កើនឡើងបីដង នៅចន្លោះ ឆ្នាំ ១៩៩៩ និងឆ្នាំ ២០១៣។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយសារតែសង្គ្រាមរយៈពេលបីទសវត្ស និងភាពចម្រូងចម្រាស់ផ្នែកនយោបាយ ដែលបានបំផ្លិចបំផ្លាញយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដល់ហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធ របស់ប្រទេសនេះ ប្រទេស កម្ពុជា នៅតែខ្វះមធ្យោបាយចាំបាច់ក្នុងវិស័យថាមពល ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់នូវល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍដែរ ។ សន្តិសុខផ្នែកថាមពល បានសម្រួលដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និង និរន្តរភាព របស់ប្រទេស កម្ពុជា ។ ការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គីសនី និងការទទួលបាននូវ ថាមពលប្រើប្រាស់ គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុងការសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ ។ [...] <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/energy/ ' class='cambodia-color'>...a>
ជំនួយពីប្រទេសអូស្ត្រាលី
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2023/01/kh-oz-flag-150x150.jpg)
នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសអូស្ត្រាលី ឯកឧត្តម អេនសូនី អាល់បូនីស៊ី និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅរាត្រីសមោសរជូនប្រមុខរដ្ឋ/រដ្ឋាភិបាល/ប្រតិភូអាស៊ាន ប្រមុខរដ្ឋ/រដ្ឋាភិបាល/ប្រតិភូនៃប្រទេសដៃគូសន្ទនាអាស៊ាន នៅថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២។ រូបភាព ពីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។កម្ពុជា និងអូស្ត្រាលីបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតរបស់ពួកគេនៅឆ្នាំ១៩៥២។ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនេះអនុញ្ញាតឱ្យកម្ពុជាទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ និងការកែលម្អដោយការចូលរួមក្នុងបញ្ហាទ្វេភាគី បញ្ហាតំបន់ និងបញ្ហាយុទ្ធសាស្ត្រ។184 ប្រទេសទាំងពីរបានធ្វើការ <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/australian-aid/ ' class='cambodia-color'>...a>
ការរុករករ៉ែតាមបែបឧស្សាហកម្ម
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2016/01/6659905151_d71725258a_o-150x150.jpg)
មិនមានការជីកយករ៉ែក្នុងទ្រង់ទ្រាយជាលក្ខណៈឧស្សាហកម្មខ្នាតធំបានអនុវត្តនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅឡើយទេ បើទោះបីជាអាជ្ញាប័ណ្ណរុករករ៉ែជាច្រើនត្រូវបានផ្តល់ចេញ និងមានក្រុមហ៊ុនរ៉ែមួយចំនួនបានរាយការណ៍ ពីការរកឃើញរ៉ែដ៏ជោគជ័យ រួមមានរ៉ែមាសជាដើមក៏ដោយ។ នាពេលបច្ចុប្បន្ន មានក្រុមហ៊ុនមកពីប្រទេសចិន កូរ៉េ វៀតណាម អូស្ត្រាលីនិងនៅកន្លែងផ្សេងទៀត បាននឹងកំពុងរុករករ៉ែ។ ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនបានចាប់ដៃគូជាមួយក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក យ៉ាងណាមិញ ដោយសារច្បាប់ប្រទេសកម្ពុជាអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមហ៊ុនរ៉ែបរទេសទាំងស្រុង ទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណ ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនធ្វើការរុករកជាលក្ខណៈឯករាជ្យ។ <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/industrial-mining-2/ ' class='cambodia-color'>...a>
ល្ហុងខ្វង
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2021/08/24673910630_06d936cd25_c-1-150x150.jpg)
ល្ហុងខ្វងភាគច្រើនត្រូវបានដាំដុះនៅតំបន់ភ្នំនៃភាគខាងជើង និងភាគកណ្តាល នៃប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានកំណត់ចំពោះតំបន់ដាំដុះនោះទេ។ វាអាចរកបាននៅខេត្តបាត់ដំបង ពោធិ៍សាត់ កំពង់ស្ពឺ ព្រះសីហនុ កណ្តាល ព្រៃវែង កំពត កែប សៀមរាប <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/jatropha/ ' class='cambodia-color'>...a>
ជំនួយ និងការអភិវឌ្ឍ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/03/4494315642_907713e88e_o-150x150.jpg)
Following the Paris Peace accords signed in October 1991, Cambodia has received a significant amount of global support for its development and post-conflict work. In 2014, 30 – 40 percent of the country’s national budget is funded through development assistance, placing Cambodia among the most <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/aid-and-development/ ' class='cambodia-color'>...a>
ការរុករក និងទាញយកប្រេង និង ឧស្ម័នពីក្រោមបាតសមុទ្រ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/12/3595735507_6dd83e4bac_z-150x150.jpg)
(English) For the purposes of oil and gas exploration, six Offshore Blocks (a–F) have been set out. Significant finds of oil have been made in Block a, but no oil has yet been extracted. <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/off-shore-oil-and-gas-exploration-and-extraction/ ' class='cambodia-color'>...a>
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៏អាស៊ី (ADB)
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2022/01/Adb-logo-block-150x150.jpg)
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦ ដែលមានទីស្នាក់ការនៅទីក្រុងម៉ានីឡា ហើយបច្ចុប្បន្ននេះមានសមាជិកចំនួន ៦៨ ស្ថិតក្រោមស្ថាប័នរបស់ខ្លួន។ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីមានគោលបំណងជួយសមាជិក និងដៃគូដោយផ្តល់ឥណទានសម្បទាន ជំនួយបច្ចេកទេស ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង និងការ <A href='https://opendevelopmentcAmbodiA.net/km/topics/AsiAn-development-bAnk-Adb/ ' clAss='cAmbodiA-color'>...A>
ការអប់រំកម្រិតបឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សា
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2021/05/30057558356_2fbd6e15a9_o-150x150.jpg)
មាត្រា ៦៨ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសកម្ពុជាបានចែងថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវផ្តល់ការអប់រំកម្រិតបឋម និងមធ្យមសិក្សាដោយឥតគិតថ្លៃដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ហើយម្នាក់ៗត្រូវបន្តការសិក្សាជាមូលដ្ឋានយ៉ាងហោចណាស់ឲ្យបានរយៈពេល ៩ ឆ្នាំ។ ការអប់រំគឺជាក្បាលម៉ាស៊ីន <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/primary-and-secondary-education/ ' class='cambodia-color'>...a>
ដំណាំជីវឥន្ធនៈ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2021/07/Jatropha-curcas-Tree_Ton-Rulkens_2009_1-150x150.jpg)
ដំណាំជីវឥន្ធនៈមានសក្តានុពលគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងការរួមចំណែកដល់តម្រូវការថាមពលនាពេលអនាគតនៅទូទាំងពិភពលោក។ ដីកសិកម្មបានផ្តល់ឱ្យនូវជម្រើសក្នុងការដាំដុះដំណាំជីវឥន្ធនៈជំនួសផលិតកម្មអាហារដែលមានលក្ខណៈសាមញ្ញ <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/biofuel-crops/ ' class='cambodia-color'>...a>
វាក្យសព្ទ និងនិយមន័យ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2016/01/9264513847_87d083a3e2_b-150x150.jpg)
ការកំណត់និយមន័យ និងការវាស់ព្រៃឈើ គឺមិនមែនជារឿងងាយស្រួលនោះឡើយ។ និយមន័យដែលមានសភាពស្រដៀងគ្នាខ្លាំង ក៏អាចនឹងមានភាពខុសគ្នា គួរឱ្យកត់សំគាល់។ ការយល់ដឹងពីលក្ខខណ្ឌ គឺមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការយល់ដឹងអំពីការប្រើប្រាស់ព្រៃឈើ គម្របព្រៃឈើ ច្បាប់និងគោលនយោបាយព្រៃឈើ និងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ។ <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/terms-and-definitions/ ' class='cambodia-color'>...a>
អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកការកាន់កាប់ដីធ្លី និងការចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/08/LandImage03-150x150.jpg)
(English) There are four major international donors to land rights development and reform in Cambodia: the World Bank, Germany, Finland and Canada. Their support spans multiple programs and several years with the overall objective of improving land tenure security and promoting stable land markets. <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/land-tenure-and-land-titling-ngos/ ' class='cambodia-color'>...a>
វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ
![https://www.flickr.com/photos/worldbank/10476009745/](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2015/12/Decentralization-150x150.jpg)
វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជា កំណែទម្រង់ “ចេញពីឆន្ទះ”403 ដែល រដ្ឋាភិបាលជាតិ ធ្វើការផ្ទេរអំណាច ជាដំណាក់ៗ ទាំងអំណាចហិរញ្ញវត្ថុ ឬអំណាចរដ្ឋបាល ទៅឱ្យ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋាន ដើម្បីគ្រប់គ្រងកិច្ចការក្នុងតំបន់របស់គេ។ស៊ុន សុវ៉ាត់ អាយុ ២៧ឆ្នាំ ទ្រទ្រង់គ្រួសាររបស់លោក ដោយការចិញ្ចឹមមាន់ នៅខេត្តកំពង់ធំ ប្រទេសកម្ពុជា។ រូបថត ថតដោយ ធនាគារពិភពលោក កាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។ ក្រោមអាជ្ញាប័ណ្ណCC BY-NC-ND 2.0កំណែទម្រង់តាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/decentralization-and-deconcentration/ ' class='cambodia-color'>...a>
ជីវៈចម្រុះ
![](https://opendevelopmentcambodia.net/wp-content/uploads/2016/08/Fern_Biodiv-150x150.jpg)
ជីវៈចម្រុះ សំដៅដល់សារពាង្គកាយខុសគ្នានៅក្នុងប្រភេទតែមួយ ឬប្រភេទផ្សេងគ្នា និងបណ្តាសារពាង្គកាយរស់នៃគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងប្រភពទាំងអស់ រួមទាំងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីដែនដីគោក ដែនសមុទ្រ ដែនទឹកសាប និងបណ្តាទំនាក់ទំនងអេកូឡូស៊ី ដែលនៅក្នុងនោះមាន <a href='https://opendevelopmentcambodia.net/km/topics/biodiversity/ ' class='cambodia-color'>...a>