សន្និសីទ​ជាតិ​ទិន្នន័យ​ទូលាយ​​ថ្នាក់​ជាតិ​លើក​ដំបូង​របស់​កម្ពុជា​​បាន​ចាប់​ផ្តើម​​ហើយ​!​

​អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (ODC)​ បាន​បើក​ដំណើរការ​ដោយ​ជោគជ័យ​នូវ​សន្និសីទ​ជាតិ​ទិន្នន័យ​បើក​​ទូលាយ​លើក​ទី​មួយ​របស់​កម្ពុជា​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦​ ខែមីនា​ នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​នវា​នុ​វត្ត​ន៍​នៃ​បណ្ឌិត្យសភា​ឌី​ជី​ថ​ល​កម្ពុជា​ (CADT​ Innovation)​ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ក្រោម​ប្រធានបទ​ “​ទិន្នន័យ​រដ្ឋាភិបាល​បើក​ទូលាយ​ដើម្បី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​បរិ​យា​បន្ន​”​ ដែល​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​យ៉ាង​ជ្រាលជ្រៅ​ពី​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​កម្ពុជា​ក្នុង​ការ​កសាង​អនាគត​ដែល​ផ្តល់​ផលប្រយោជន៍​ដល់​មនុស្ស​គ្រប់​គ្នា​។​ សន្និសីទ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គាំទ្រ​មូលនិធិ​ដោយ​ក្រសួងការបរទេស​ និង​ពាណិជ្ជកម្ម​អូស្ត្រាលី​ តាម​រយៈ​កម្មវិធី​ ពន្លក​ចំណេះ​ របស់​អង្គការ​មូលនិធិ​អាស៊ី​។​ ថ្ងៃ​ដំបូង​នៃ​សន្និសីទ​បាន​ប្រមូលផ្តុំ​អ្នកចូលរួម​ជាង​ ១៤២​នាក់​ រួម​ទាំង​ស្ត្រី​មួយ​ចំនួន​ ៥៩​ ក្នុង​នោះ​ស្ត្រី​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ៥​នាក់​ ជនមាន​​ពិការ​ភាព​​ចំនួន​ ៦​នាក់​ ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​សក្តានុពល​នៃ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​តាម​រយៈ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​។​

​សន្និសីទ​បាន​ចាប់ផ្តើម​ដោយ​ភ្លេងជាតិ​ អម​ដោយ​សុន្ទរកថា​ស្វាគមន៍​ដោយ​លោក​ ធី​ ទ្រី​ នាយក​ប្រតិបត្តិ​របស់​ ODC​ ។​ លោក​បាន​លើក​ឡើង​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​សម្រាប់​ការ​ជំរុញ​បរិ​យា​បន្ន​ តម្លាភាព​ និង​ការ​សម្រេចចិត្ត​ដែល​ជំរុញ​ដោយ​ទិន្នន័យ​នៅ​ក្នុង​ដំណើរការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ឌី​ជី​ថ​ល​។​

​លោកស្រី​ Meloney​ C.​ Lindberg​ តំណាង​អង្គការ​មូលនិធិ​អាស៊ី​ប្រចាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ បាន​ឡើង​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​បន្ត​។​ លោកស្រី​បាន​សង្កត់ធ្ងន់​លើ​តួនាទី​របស់​សន្និសីទ​នេះ​ថា​ជា​វេទិកា​សម្រាប់​ការ​ពិភាក្សា​ បណ្តាញ​ និង​កិច្ចសហការ​រវាង​តួអង្គ​រដ្ឋាភិបាល​ និង​មិនមែន​រដ្ឋ​ដើម្បី​បំពេញ​ចន្លោះ​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​។​ អ្នកស្រី​ Lindberg​ ក៏​បាន​កោតសរសើរ​ចំពោះ​ដំណោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​របស់​កម្មវិធី​ប្រកួត​ hackathon​ ដែល​នឹង​ជា​គំរូ​ដល់​ការ​សន្ទនា​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ឌី​ជី​ថ​ល​ប្រកបដោយ​បរិ​យា​បន្ន​។​ លោកស្រី​ក៏​បាន​លើកទឹកចិត្ត​អ្នកចូលរួម​អោយ​សកម្ម​ ដើម្បី​រៀនសូត្រ​ និង​រួមចំណែក​ពេញ​មួយ​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​។​

​តំណាង​មក​ពី​ស្ថានទូត​អូស្ត្រាលី​ លោក​ Connor​ Floyd​ និង​បណ្ឌិត្យសភា​បច្ចេកវិទ្យា​ឌី​ជី​ថ​ល​កម្ពុជា​ (CADT)​ លោក​ បេ​ ច​ន្ត្រា​ ក៏​បាន​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​បើក​ផង​ដែរ​។​ លោក​ទាំង​ពីរ​បាន​សង្កត់ធ្ងន់​លើ​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​។​ អូស្ត្រាលី​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​ដំណើរ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​របស់​កម្ពុជា​ ដើម្បី​គណនេយ្យ​ភាព​សង្គម​ និង​និរន្តរភាព​។​ ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ លោក​ ច​ន្ត្រា​ តំណាង​ CADT​ បាន​លើក​ឡើង​ថា​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​គួប​ផ្សំ​នឹង​ចំណេះដឹង​ទិន្នន័យ​សម្រាប់​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ អាច​ព​ន្លឿ​ន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ឌី​ជី​ថ​ល​របស់​កម្ពុជា​ ស្រប​តាម​គោលដៅ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​។​ លោក​បាន​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា​ ODC​ បាន​សហការ​ជាមួយ​ CADT​ ផ្តល់​ការ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ដល់​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ចំនួន​ ២​ ៥០០​ នាក់​រួច​មក​ហើយ​។​

​យើង​មាន​បទ​បង្ហាញ​ដ៏​គួរ​អោយ​ចាប់អារម្មណ៍​ជា​ច្រើន​នា​ពេល​ព្រឹក​។​ វគ្គ​ទី​មួយ​ “​ទិដ្ឋភាព​ទូទៅ​នៃ​​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​នៅ​កម្ពុជា​ និង​តំបន់​”​ មាន​វាគ្មិន​ដូច​ជា​ លោក​បណ្ឌិត​ ប៉ាក់​ គឹ​ម​ឈឿ​ន​ (​តំណាង​កម្ពុជា​)​ លោក​ Dongpo​ Deng​ (​តៃវ៉ាន់​)​ និង​លោកស្រី​ Rawon​ Jang​ (​កូរ៉េ​ខាងត្បូង​)​។​ លោក​បណ្ឌិត​ គឹ​ម​ ជឿន​ បាន​ពិភាក្សា​អំពី​តម្រូវការ​សម្រាប់​អន្តរការី​ទិន្នន័យ​ ដើម្បី​កសាង​ទំនុកចិត្ត​ និង​សម្រួល​ដល់​ការ​ចែករំលែក​ទិន្នន័យ​រវាង​តួអង្គ​រដ្ឋាភិបាល​ និង​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល​។​ លោក​ Dengpo​ បាន​បង្ហាញ​ពី​គោលនយោបាយ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​ដ៏​ជោគជ័យ​របស់​តៃវ៉ាន់​ ដែល​សង្កត់ធ្ងន់​លើ​កិច្ចសហការ​រវាង​វិស័យ​សាធារណៈ​ និង​ឯកជន​។​ លោកស្រី​ Jang​ បាន​បង្ហាញ​រឿងរ៉ាវ​ជោគជ័យ​លើ​ទិន្នន័យ​រដ្ឋាភិបាល​បើក​ទូលាយ​របស់​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាងត្បូង​ រួម​ទាំង​កម្មវិធី​សម្រាប់​ជន​ពិការ​ភាព​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​បសុសត្វ​។​

​ពេល​ព្រឹក​បាន​បញ្ចប់​ជាមួយនឹង​ការ​ពិភាក្សា​ជា​ក្រុម​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ដែល​ផ្តោត​លើ​ “​ការ​បង្កើត​បរិយាកាស​ឌី​ជី​ថ​ល​ប្រកបដោយ​បរិ​យា​បន្ន​សម្រាប់​ជន​ពិការ​ភាព​”​ ដែល​សម្របសម្រួល​ដោយ​លោក​ វេ​ង​ សៀង​ហៃ​ កិច្ច​ពិភាក្សា​មាន​លោក​ សំ​ សុ​វ​ណ្ណា​រិ​ទ្ធ​ និង​លោក​ មាន​ វិបុល​រតនៈ​ មក​ពី​អង្គការ​សិទ្ធិ​ជន​ពិការ​។​ កិច្ចប្រជុំ​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ពី​បញ្ហា​ប្រឈម​ដែល​សហគមន៍​ជន​មាន​ពិការ​ភាព​ជួប​ប្រទះ​ក្នុង​ពិភព​ឌី​ជី​ថ​ល​ និង​បញ្ហា​ទិន្នន័យ​លើ​ប្រធាន​នេះ​នៅ​មាន​កម្រិត​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​ ទស្សនិកជន​ទទួល​បានការ​យល់​ដឹង​ដ៏​មាន​តម្លៃ​ អំពី​តម្រូវការ​សំខាន់​សម្រាប់​ទិន្នន័យ​ទាក់ទង​នឹង​ពិការ​ភាព​បន្ថែម​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​

​វគ្គ​រសៀល​ កម្មវិធី​របស់​យើង​ផ្តោត​លើ​ការ​ប្រើប្រាស់​ និង​អត្ថប្រយោជន៍​នៃ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​។​ តំណាង​មក​ពី​ CADT​ លោក​ ហេង​ សុខ​ឡាយ​ និង​លោក​ ធា​ សុផល​ បាន​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​អំពី​របៀប​ដែល​ទិន្នន័យ​ផ្តល់​អំណាច​ដល់​វិទ្យាសាស្ត្រ​ទិន្នន័យ​ និង​បញ្ញា​សិប្បនិមិត្ត​ (AI)​ សម្រាប់​ការ​សម្រេចចិត្ត​ប្រកបដោយ​ការ​យល់​ដឹង​។​ លោក​ វង្ស​ ពិសិដ្ឋ​ មក​ពី​ ODC​ បន្ទាប់​មក​បាន​ដឹកនាំ​បទ​បង្ហាញ​ស្តី​ពី​ការ​និទានរឿង​ដែល​ជំរុញ​ដោយ​ទិន្នន័យ​ ដោយ​ប្រើ​ឧទាហរណ៍​នៃ​ការ​រីក​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូ​វី​ដ​-១៩​ជា​សហគមន៍​នៅ​កម្ពុជា​។​

​វគ្គ​ចុង​ក្រោយ​ដែល​សម្របសម្រួល​ដោយ​លោក​ សៀង​ហៃ​ និង​លោកស្រី​ ស៊ីវ​ វ​ឌ្ឍ​នា​ បាន​ផ្តោត​ទៅ​លើ​ដំណោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ និង​ចន្លោះ​ប្រហោង​ដែល​រារាំង​ការ​ចែករំលែក​ទិន្នន័យ​ និង​ការ​កសាង​ទំនុកចិត្ត​។​ អ្នកចូលរួម​របស់​យើង​បាន​ចូលរួម​យ៉ាង​សកម្ម​ ដោយ​ពិភាក្សា​អំពី​បញ្ហា​ប្រឈម​ដូច​ជា​ ឯកជន​ភាព​ទិន្នន័យ​ តម្លាភាព​ និង​លទ្ធភាព​ចូល​ទៅ​ប្រើប្រាស់​ទិន្នន័យ​។​ ការ​ពិភាក្សា​នេះ​បាន​គូសបញ្ជាក់​អំពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ការ​បន្ត​កិច្ច​សន្ទនា​បន្ថែម​ទៀត​ ដើម្បី​ជំរុញ​សក្តានុពល​ពេញលេញ​នៃ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​បរិ​យា​បន្ន​នៅ​កម្ពុជា​។​

​សន្និសីទ​ជាតិ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​ថ្ងៃ​ទី​មួយ​បាន​បញ្ចប់​ដោយ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ចំណេះដឹង​ និង​គំនិត​ប្រកបដោយ​ផលិតភាព​។​ សន្និសីទ​នេះ​ជា​ការ​បោះ​ជំហាន​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ឆ្ពោះទៅ​រក​ការ​លើកកម្ពស់​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​ជំរុញ​អនាគត​ឌី​ជី​ថ​ល​ដែល​កាន់តែ​មាន​បរិ​យា​បន្ន​។​