អូឌីស៊ីពង្រឹងជំនាញវិភាគរបស់ CMAA នៅខេត្តបាត់ដំបង
នៅថ្ងៃទី២០-២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥ អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (អូឌីស៊ី) បានធ្វើកម្មវិធីបណ្ដុះបណ្ដាលវិភាគទិន្នន័យកម្រិតខ្ពស់រយៈពេលពីរថ្ងៃសម្រាប់អង្គភាពទិន្នន័យអាជ្ញាធរមីន(CMAA)។ វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលដែលបានធ្វើឡើងនៅសណ្ឋាគារក្លាសស៊ីក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ត្រូវបានគាំទ្រដោយអង្គការជំនួយប្រជាជនន័រវេស្សន៌(NPA) និងមានគោលបំណងពង្រឹងទាំងការយល់ដឹងអំពីគោលគំនិត និងជំនាញជាក់ស្តែងលើឧបករណ៍វិភាគទិន្នន័យដែលពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យសកម្មភាពកំចាត់មីន។
កម្មវិធីនេះបានប្រមូលផ្តុំអ្នកចូលរួមចំនួន ១៦នាក់ (រួមទាំងស្ត្រី ៣នាក់) មកពី CMAA និង NPA ដោយផ្តល់ជូននូវការបណ្តុះបណ្តាល ការពិភាក្សាជាក្រុម និងលំហាត់ជាក់ស្តែងក្នុង Excel, Power Query, GIS និងបច្ចេកទេសមូលដ្ឋាន Python។
ថ្ងៃទី១ នៃការបណ្តុះបណ្តាល៖ ការយល់ដឹង និងការរៀបចំទិន្នន័យ
វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលនេះបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងសុន្ទរកថាស្វាគមន៍ពីលោក ជា ចិត្រា (NPA) ដែលបានបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃការពង្រឹងជំនាញក្នុងការធ្វើទស្សនីយកម្មទិន្នន័យ និងការគិតវិភាគ។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា អ្នកចូលរួមមួយចំនួនធ្វើការជាមួយឧបករណ៍បច្ចេកទេស GIS រួចហើយ អ្នកផ្សេងទៀតគឺជាអ្នកថ្មីនៅក្នុងវិស័យនេះ ជាហេតុធ្វើឱ្យការបណ្តុះបណ្តាលនេះរួមបញ្ចូលគ្រប់កម្រិតជំនាញទាំងអស់។

បន្ទាប់មក លោក សំ អាន ម៉ាឌី បានណែនាំអំពីគោលការនៃវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងការណែនាំខ្លួនពីអ្នកចូលរួម និងការបង្កើតក្រុម Telegram សម្រាប់ទំនាក់ទំនងក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ។ បន្ទាប់ពីថតរូបជាក្រុម និងការធ្វើតេស្តជាមុនខ្លីមួយ ការបណ្តុះបណ្តាលបានចាប់ផ្តើមជាផ្លូវការ។
មូលដ្ឋានគ្រឹះទិន្នន័យ និងបច្ចេកទេសសម្អាត
គ្រូបណ្តុះបណ្តាលបានណែនាំអំពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការយល់ដឹង និងការរៀបចំទិន្នន័យ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃ Metadata និងវចនានុក្រមទិន្នន័យ និងការសម្អាតទិន្នន័យមុនពេលវិភាគ។ អ្នកចូលរួមបានអនុវត្តការសម្អាតសំណុំទិន្នន័យដោយប្រើមុខងារ Excel និង Power Query រួមទាំងការកាត់ចន្លោះបន្ថែម ការលុបភាពស្ទួន និងការបង្កើត PivotTables។
សេចក្តីផ្តើមអំពីទិន្នន័យភូមិសាស្ត្រ
អ្នកចូលរួមត្រូវបានណែនាំអំពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទិន្នន័យភូមិសាស្ត្រ រួមមាន៖
- ភាពខុសគ្នារវាងទម្រង់វ៉ិចទ័រ និងRaster
- របៀបដែលទិន្នន័យភូមិសាស្ត្រតំណាងឱ្យលក្ខណៈពិសេសក្នុងពិភពពិត
ចំណេះដឹងជាមូលដ្ឋាននេះត្រូវបានរៀបចំ សម្រាប់សកម្មភាព GIS កាន់តែស៊ីជម្រៅ។
ការវិភាគពិពណ៌នា និងការធ្វើទស្សនីយកម្មក្នុងប្រព័ន្ធពត៌មានភូមិសាស្ត្រ GIS
ដោយប្រើសំណុំទិន្នន័យភូមិសាស្ត្រទាក់ទងនឹងវិស័យមីន អ្នកចូលរួមបានស្វែងយល់ពីស្ថិតិពិពណ៌នា និងSpatial pattern និងបានអនុវត្តន៍ទៅលើការធ្វើការជាមួយនិមិត្តសញ្ញា ការធ្វើទស្សនីយកម្មបង្កើតផែនទី ដែលកំណត់ទីតាំងដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ឬងាយនឹងមានគ្រោះថ្នាក់។ អ្នកចូលរួមបានបង្ហាញផែនទី និងការធ្វើទស្សនីយកម្មរបស់ពួកគេ ដោយផ្តល់នូវការយល់ដឹង និងការរៀនសូត្រពីវិធីសាស្ត្រវិភាគពីគ្នាទៅវិញទៅមក។ វគ្គបណ្តុះបណ្តាលថ្ងៃទី១ត្រូវបានបញ្ចប់ជាមួយនឹងការណែនាំអំពីការបង្កើតផែនទីដែលមានប្រសិទ្ធភាព និងការធ្វើទស្សនីយកម្មទិន្នន័យដែលមានអត្ថន័យ។

ថ្ងៃទី២ នៃវគ្គបណ្តុះបណ្តាល៖ ស្វែងយល់កាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីការវិភាគ
ថ្ងៃទី២ បានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងការឆ្លុះបញ្ចាំងលើចំណុចសំខាន់ៗពីថ្ងៃទី១។ អ្នកចូលរួមបានបន្លិចពីការរៀនសូត្រសំខាន់ៗជាច្រើន៖
ការរៀនសូត្រសំខាន់ៗពីថ្ងៃទី១
- ការរៀបចំទិន្នន័យ៖ សារៈសំខាន់នៃការសម្អាតទិន្នន័យ រចនាសម្ព័ន្ធនៃទិន្នន័យ និងការកត់ត្រាទិន្នន័យ
- គោលគំនិត GIS៖ ការយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់អំពីទិន្នន័យ Raster និង Vector
- ការវិភាគផែនទី៖ ការកំណត់ចំណុចសំខាន់ៗនៅលើផែនទី
- ឧបករណ៍៖
- Power Query ដើម្បីបង្កើនល្បឿនការសម្អាត និង integration
- Python មូលដ្ឋានសម្រាប់ការរៀបចំទិន្នន័យ
- ធាតុផែនទី៖ ការយល់ដឹងអំពីសមាសធាតុសំខាន់ៗដូចជារបារមាត្រដ្ឋាន សញ្ញាសំគាល់ទិស និងប្រព័ន្ធនិយាមកា។
ការស្វែងយល់ពីការវិភាគទិន្នន័យ
គ្រូបណ្តុះបណ្តាលបានបង្ហាញពីរបៀបបំបែកទិន្នន័យតាមពេលវេលាដោយប្រើផែនទីសំគាល់តំបន់សំខាន់ៗ និងណែនាំអ្នកចូលរួមក្នុងការបង្កើតសំណួរពិពណ៌នា។ នេះបានជំរុញការគិតវិភាគ និងការបកស្រាយកាន់តែប្រសើរឡើងនៃសំណុំទិន្នន័យភូមិសាស្ត្រ។
ការវិភាគរោគវិនិច្ឆ័យភូមិសាស្ត្រ
បន្ទាប់មក អ្នកចូលរួមបានផ្លាស់ប្តូរទៅបច្ចេកទេសរោគវិនិច្ឆ័យ ដោយធ្វើការជាមួយសំណួរទាក់ទងនឹងសេណារីយ៉ូពិតប្រាកដ ដូចជា៖
- ចម្ងាយពីគ្រោះថ្នាក់ទៅកាន់មីន ឬ UXO ដែលគេស្គាល់
- ភាពជិតនឹងសាលារៀន និងមណ្ឌលសុខភាព (៥០ ម៉ែត្រ, ១០០ ម៉ែត្រ, ២០០ ម៉ែត្រ)
- ការផ្លាស់ប្តូរការប្រើប្រាស់ដីធ្លីនៅទីតាំងគ្រោះថ្នាក់
- ពេលវេលា និងភាពញឹកញាប់នៃគ្រោះថ្នាក់
- វត្តមានសកម្មភាពអប់រំអំពីមីននៅក្នុងតំបន់ដែលរងផលប៉ះពាល់
ដោយប្រើការជំរុញពីចំណោទបញ្ហាទាំងនេះ អ្នកចូលរួមបានធ្វើការវិភាគ ហើយក្រោយមកបានបង្ហាញពីការរកឃើញរបស់ពួកគេ។

ការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យសម្រាប់រឿងរ៉ាវទិន្នន័យ និងការរចនាប៉ាណ្ណូបរិធាន (dashboard)
នៅក្នុងវគ្គបន្ទាប់ គ្រូបណ្តុះបណ្តាលបានណែនាំការនិទានរឿងរ៉ាវទិន្នន័យ និងសមាសធាតុសំខាន់ៗទាំងបី៖
- សារ
- ទស្សនិកជន
- មធ្យោបាយ
អ្នកចូលរួមបានរៀនពីរបៀបជ្រើសរើសមធ្យោបាយត្រឹមត្រូវ ដូចជាផ្ទាំងគ្រប់គ្រង ឬរបាយការណ៍ ដើម្បីផ្តល់រឿងរ៉ាវទិន្នន័យច្បាស់លាស់ និងមានឥទ្ធិពល
គោលការណ៍ទំនាក់ទំនងការធ្វើទស្សនីយកម្មទិន្នន័យវគ្គនេះរួមមាន៖
ការជ្រើសរើសប្រភេទក្រាបសមស្រប ការជៀសវាងក្រាប 3D និងពណ៌ដែលមិនចាំបាច់ និងការទទួលស្គាល់ផលប៉ះពាល់អារម្មណ៍នៃការលាយពណ៌។ អ្នកចូលរួមក៏បានស្វែងយល់ពីគោលការណ៍នៃការរចនាផ្ទាំងគ្រប់គ្រង ដែលតម្រូវឱ្យមាន៖
- គោលបំណងច្បាស់លាស់
- រង្វាស់ពាក់ព័ន្ធ
- ការជ្រើសរើសឧបករណ៍ និងទិន្នន័យត្រឹមត្រូវ
- ការរចនាស្អាត និង deploy
ឧទាហរណ៍នៃផ្ទាំងប៉ាណ្ណូបរិធាន (dashboard) ដែលរចនាមិនបានល្អត្រូវបានបង្ហាញដើម្បីបញ្ជាក់ពីចំណុចខ្វះខាតទូទៅ។
ការណែនាំអំពី Remote sensing
នៅក្នុងវគ្គបច្ចេកទេសចុងក្រោយ អ្នកចូលរួមត្រូវបានណែនាំអំពី Remote sensing និងរូបថតអ័រថូហ្វូតូ ដោយរៀនពីរបៀបដែលរូបភាពពីលើអាកាសត្រូវបានថត និងដំណើរការ។ ចំណេះដឹងនេះគាំទ្រដល់ការបកស្រាយទិន្នន័យក្នុងលំហកាន់តែប្រសើរសម្រាប់ការអនុវត្តក្នុងវិស័យព្រៃឈើ ការធ្វើផែនការប្រើប្រាស់ដីធ្លី និងការត្រួតពិនិត្យបរិស្ថាន។

ចុងបញ្ចប់នៃសិក្ខាសាលាបណ្តុះបណ្តាល
ការបណ្តុះបណ្តាលបានបញ្ចប់ដោយសុន្ទរកថារបស់លោក ជា ចិត្រា និងឯកឧត្តម ហ៊ាន គឹមស៊ីន ប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការ សេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ នៃអាជ្ញាធរមីន។ លោកបានសម្តែងការកោតសរសើរយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះការតាំងចិត្តសិក្សាស្វែងយល់របស់អ្នកចូលរួម និងចំពោះការរួមចំណែករបស់គ្រូបណ្តុះបណ្តាល។ លោកបានលើកទឹកចិត្តអ្នកចូលរួមឱ្យបន្តរៀនសូត្រលើសពីសិក្ខាសាលា ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើការអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង និងការកសាងសមត្ថភាពជាប្រចាំ។
