​ជំនួប​បច្ចេកទេស​ស្តី​ពី​ការ​ធ្វើ​ផែនទី​៖​ ការ​បង្កើន​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​អភិរក្ស​តាម​រយៈ​បច្ចេកវិទ្យា​ភូមិសាស្ត្រ​

អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (​អូ​ឌី​ស៊ី​)​ បាន​រៀបចំ​ជំនួប​បច្ចេកទេស​ស្តី​ពី​ការ​ធ្វើ​ផែនទី​រយៈពេល​កន្លះ​ថ្ងៃ​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​០៩​ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០២៥​។​ ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​បាន​ប្រមូលផ្តុំ​អ្នកជំនាញ​បច្ចេកទេស​ អ្នក​អភិរក្ស​ និង​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុងស្រុក​ ដើម្បី​ផ្លាស់​ប្តូរ​ការ​យល់​ដឹង​អំពី​វិធីសាស្ត្រ​ដែល​បច្ចេកវិទ្យា​ភូមិសាស្ត្រ​អាច​ពង្រឹង​ដល់​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ព្រៃឈើ​ និង​កិច្ច​ការងារ​អភិរក្ស​នៅ​ទូ​ទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​

​ដោយ​មាន​អ្នកចូលរួម​ចំនួន​ ១៧​ នាក់​ រួម​ទាំង​អ្នកជំនាញ​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ សិស្ស​-​និស្សិត​ អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ និង​តំណាង​វិស័យ​ឯកជន​។​ ជំនួប​នេះ​បាន​បម្រើ​ជា​កន្លែង​សហការ​ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​ការ​អនុវត្ត​ជាក់ស្តែង​នៃ​ឧបករណ៍​ធ្វើ​ផែនទី​ និង​កសាង​បណ្តាញ​បច្ចេកទេស​ឱ្យ​កាន់តែ​រឹង​មាំ​។​

​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​មាន​គោលបំណង​៖

  • ផ្លាស់​ប្តូរ​ចំណេះដឹង​ និង​បទ​ពិសោធន៍​ជាក់ស្តែង​លើ​ឧបករណ៍​ធ្វើ​ផែនទី​ព្រៃឈើ​
  • ពង្រឹង​បណ្តាញ​បច្ចេកទេស​ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុងស្រុក​
  • លើកកម្ពស់​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​សហការ​ក្នុង​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ និង​ការ​អភិរក្ស​ព្រៃឈើ​

បទ​បង្ហាញ​ទី​ ១៖​ ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ព្រៃឈើ​នៅ​ក្នុង​ទេសភាព​ភ្នំក្រវាញ​កណ្តាល

កញ្ញា​ គង់​ បូ​រី​ អ្នកសម្របសម្រួល​ GIS​ អង្គការ​អភិរក្ស​អន្តរជាតិ​កម្ពុជា​ (CI)​ បាន​ចែករំលែក​វិធីសាស្ត្រ​ជាក់ស្តែង​របស់​អង្គការ​ CI​ ក្នុង​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​គម្រប​ព្រៃឈើ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​មាន​ជីវចម្រុះ​បំផុត​មួយ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​ អង្គ​ការ CI​ អនុវត្ត​ដំណើរការ​ការងារ​ប្រាំ​ជំហាន​ដែល​មាន​រចនាសម្ព័ន្ធ​ ដើម្បី​ធានា​បាន​នូវ​ការ​រក​ឃើញ​ Detection​ និង​ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ដែល​អាច​ទុកចិត្ត​បាន​៖

  • ការ​ប្រើប្រាស់​រូបភាព​ផ្កាយ​រណប​
  • វិភាគ​ និង​ធ្វើ​ឌី​ជី​ថ​ល​នៅ​កន្លែង​ដែល​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​
  • ចែករំលែក​ព័ត៌មាន​អំពី​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ជាមួយ​អ្នកយាម​សម្រាប់​ការ​ល្បាត​
  • ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​សំណាក​
  • របាយការណ៍​

អង្គ​ការ CI​ ប្រើប្រាស់​រូបភាព​ Sentinel-2​ ជា​ចម្បង​ និង​ទិន្នន័យ​ PlanetScope​ ពី​មុន​។​ នៅ​ពេល​ដែល​ការ​គ្របដណ្តប់​របស់​ Sentinel-2​ មាន​កម្រិត​ ជា​ពិសេស​ក្នុងអំឡុងពេល​មាន​ពពក​ច្រើន​ អង្គ​ការ CI​ អាច​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ​ជាមួយនឹង​ការ​ជូនដំណឹង​របស់​ Global​ Forest​ Watch​ (GFW)​។​

បទ​បង្ហាញ​បាន​បញ្ជាក់​ពី​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការ​ធ្វើ​ឌី​ជី​ថ​ល​ដោយ​ដៃ​ ដែល​ជា​រឿយៗ​បង្កើត​លទ្ធផល​ល្អ​ និង​ត្រឹមត្រូវ​ជាង​បើ​ប្រៀបធៀប​ទៅ​នឹង​ប្រព័ន្ធ​ចាត់​ថ្នាក់​ដោយ​ស្វ័យប្រវត្តិ​។​ នេះ​មាន​សារៈសំខាន់​ជា​ពិសេស​ក្នុងអំឡុងពេល​រដូវវស្សា​ នៅ​ពេល​ដែល​ពពក​ និង​រុក្ខជាតិ​ដុះ​ឡើង​វិញ​អាច​បំភាន់​វិធីសាស្ត្រ​ដោះស្រាយ​ដោយ​ស្វ័យប្រវត្តិ​។​

បទ​បង្ហាញ​ទី​ ២:​ ការ​ប្រើប្រាស់​ SMART​ និង​ EarthRanger​ សម្រាប់​ការងារ​អភិរក្ស​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​

លោក​ សុខ​ លី​អាន​ អ្នកជំនាញ​ខាង​បច្ចេកវិទ្យា​អភិរក្ស​ ការ​ធ្វើ​ផែនទី​ GIS​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​តំបន់ដីសើម​ អង្គការ​សមាគម​អភិរក្ស​សត្វព្រៃ​ (WCS) បាន​បង្ហាញ​បទ​ពិសោធន៍​របស់​អង្គ​ការ WCS​ ដោយ​ប្រើប្រាស់​ឧបករណ៍​ឌី​ជី​ថ​ល​ ដើម្បី​ការពារ​វាលទំនាប​លិច​ទឹកទន្លេ​សាប​ដ៏​សំខាន់​ខាង​អេកូឡូស៊ី​ ដែល​ជា​តំបន់​មួយ​ដែល​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​គំរាមកំហែង​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ពី​៖

  • ការ​ជួញដូរ​សត្វព្រៃ​
  • ប្រភេទ​សត្វ​ឈ្លានពាន​
  • ការ​បាត់បង់​ជម្រក​
  • ការ​ចូលរួម​សហគមន៍​មាន​កម្រិត​ ដោយសារ​តែ​ចំណេះដឹង​ឌី​ជី​ថ​ល​ទាប​

អង្គ​ការ WCS​ ពឹងផ្អែក​លើ​ប្រព័ន្ធ​ SMART​ (​ឧបករណ៍​ត្រួតពិនិត្យ​ និង​រាយការណ៍​ក្នុង​លំហ​)​ ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​អ្នក​ល្បាត​ និង​ក្រុម​ល្បាត​សហគមន៍​។​ កម្ម​វិធី SMART​ ផ្តល់​ជូន​

  • ផ្ទៃ​រូបភាព​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ ដែល​សម​ស្រប​សម្រាប់​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ដែល​មានចំណេះ​ដឹង​ទាប​
  • ការ​បញ្ចូល​ទិន្នន័យ​ផ្អែក​លើ​សំឡេង​ និង​រូបតំណាង​ដែល​មាន​ភាព​ងាយស្រួល​
  • ឧបករណ៍​សម្រាប់​បង្កើត​ផែនការ​ល្បាត​ ផែនទី​ចំណុច​សំគាល់​ (Hotspot​ map)​ និង​របាយការណ៍​ឧប្បត្តិហេតុ​
  • មូលដ្ឋាន​ទិន្នន័យ​ដែល​មាន​កំណត់​ត្រា​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​២០១៥​ ដល់​បច្ចុប្បន្ន

កា​រត​ភ្ជាប់​អ៊ីនធឺណិត​មាន​កម្រិត​នៅ​តែ​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​សម្រាប់​ការ​ជូនដំណឹង​តាម​ពេលវេលា​ជាក់ស្តែង​។​ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ អង្គ​ការ WCS​ បាន​ចាប់ផ្តើម​សាកល្បង​ការ​ទំនាក់ទំនង​ផ្កាយ​រណប​ Garmin​ inReach​ នៅ​ក្នុង​ទិដ្ឋភាព​មួយ​ចំនួន​ ដើម្បី​បង្កើន​សមត្ថភាព​ឆ្លើយ​តប​រហ័ស​។​ 

អង្គ​ការ WCS​ បំពេញបន្ថែម​ SMART​ ជាមួយនឹង​ឧបករណ៍​ទំនើបៗ​ដូច​ជា​៖

  • EarthRanger​ ដែល​រួម​បញ្ចូល​ទិន្នន័យ​ SMART​ ជាមួយ​ប្រភព​ខាងក្រៅ​ដូច​ជា​ការ​ជូនដំណឹង​អំពី​ការ​បាត់បង់​ដើមឈើ​ GFW​ និង​ទិន្នន័យ​ភ្លើង​ឆេះ​របស់​ NASA​ FIRMS
  • Ecoscope​ ដែល​ជា​វេទិកា​មួយ​ដែល​បញ្ចូល​ព័ត៌មាន​ច្រើន​ប្រភព​ទៅ​ក្នុង​ផ្ទាំង​គ្រប់គ្រង​ដែល​ងាយស្រួល​សម្រាប់​ការ​វាយតម្លៃ​ និង​ការ​ធ្វើការ​សម្រេចចិត្ត

ការ​រួម​បញ្ចូល​ទាំងនេះ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អង្គ​ការ WCS​ មើលឃើញ​លំនាំ​ កំណត់​អត្តសញ្ញាណ​ការ​គំរាមកំហែង​ និង​សម្របសម្រួល​យុទ្ធសាស្ត្រ​អភិរក្ស​ដែល​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ជាង​មុន​។

ពង្រឹង​កិច្ចសហការ​សម្រាប់​ការ​ការពារ​ព្រៃឈើ

បទ​បង្ហាញ​បាន​គូសបញ្ជាក់​ពី​សារៈសំខាន់​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា​ភូមិសាស្ត្រ​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ និង​ការ​បាត់បង់​ជីវចម្រុះ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​ ចាប់ពី​ការ​វិភាគ​រូបភាព​ផ្កាយ​រណប​រហូត​ដល់​ការ​ប្រមូល​ទិន្នន័យ​ចល័ត​ និង​ប្រព័ន្ធ​ជូនដំណឹង​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​ បច្ចេកវិទ្យា​កំពុង​ផ្តល់​ឱ្យ​ក្រុម​អភិរក្ស​នូវ​ឧបករណ៍​ចាំបាច់​ដើម្បី​ធ្វើការ​សម្រេចចិត្ត​លឿន​ជាង​មុន​ និង​មាន​ព័ត៌មាន​កាន់តែ​ច្រើន​។​

ជំនួប​បច្ចេកទេស​ស្តី​ពី​ការ​ធ្វើ​ផែនទី​បាន​បង្ហាញ​ពី​តម្លៃ​នៃ​ការ​នាំ​យក​អ្នកជំនាញ​មក​ជួបជុំ​គ្នា​ដើម្បី​ចែករំលែក​បទ​ពិសោធន៍​ក្នុង​ពិភព​ពិត​ ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ និង​កំណត់​ឱកាស​សម្រាប់​កិច្ចសហការ​។​