ទិវា​យុវជន​ពិភពលោក​ ឆ្នាំ២០២០​

នៅ​ក្រោម​ប្រធានបទ “ការចូលរួម​របស់​យុវជន​ក្នុង​សកម្មភាព​សកល​” ទិវា​យុវជន​ពិភពលោក​ ឆ្នាំ២០២០ នេះ ផ្តោត​ទៅលើ​ការចូលរួម និង​តំណាង​ភាព​របស់​យុវជន​ក្នុង​កិច្ចការ​សាធារណៈ​នៅ​ថ្នាក់​កម្រិត​ក្នុង​ស្រុក​ និង​ពិភពលោក។ ទិវា​យុវជន​អន្តរជាតិ ត្រូវ​បាន​ប្រារព្ធ​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ១៩៩៩​ នៅពេល​ដែល​មហាសន្និបាត​អង្គការសហប្រជាជាតិ បាន​យល់ព្រម និង​ទទួលស្គាល់​ទៅលើ​អនុសាសន៍​ដែល​បាន​ធ្វើឡើង​ដោយ​ សន្និសីទ​ពិភពលោក​នៃ​រដ្ឋមន្រ្តី​ទទួលបន្ទុក​យុវជន​ (លី​សបោន​ថ្ងៃទី៨​-១២ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៨​) ថា​ថ្ងៃទី ១២ ខែសីហា ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​ជា​ទិវា​យុវជន​អន្តរជាតិ។ ទិវា​យុវជន​អន្តរជាតិ​ផ្តល់​នូវ​ឱកាស អបអរសាទរ និង​លើកកម្ពស់ សំលេង សកម្មភាព និង​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​របស់​យុវជន។

ទោះបី​តម្លាភាព​ថវិកា​ប្រហែលជា​មិនមែន​ជា​ប្រធានបទ​ដ៏​ទាក់ទាញ សម្រាប់​គ្រប់គ្នា​ក៏ដោយ​ វា​កំពុង​ក្លាយជា​ការចាប់អារម្មណ៍​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ និង​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក។ មិនថា​ការពិភាក្សា​ជាមួយ​មន្រ្តី​មូលដ្ឋាន ជាមួយ​មិត្តភក្តិ ឬគ្រាន់តែ​ទទួល​បានការ​ជូនដំណឹង​អំពី​របៀប​ដែល​ប្រទេស​មួយ​ប្រើប្រាស់​ថវិកា​ររបស់​ខ្លួន​ ការ​ចំណាយ​ថវិការដ្ឋ​បាល​មូលដ្ឋាន​មានផល​ប៉ះពាល់​ផ្ទាល់​ដល់​ការរស់នៅ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​យើង។ ដូច្នេះហើយ​ទើប​ ថ្ងៃនេះ​គឺជា​ឱកាស​មួយ​ដើម្បី​លើកទឹកចិត្ត​យុវជន​ឱ្យ​យល់ដឹង អំពី​ដំណើរការ​ថវិកា ស្រប​ពេល​ដែល​យុវជន​កម្ពុជា​គាំទ្រ​តម្លាភាព​គណនេយ្យ​ភាព​ និង​ការ​ឆ្លើយតប​កាន់តែ​ច្រើន​នៅក្នុង​ថវិកា​សាធារណៈ។

ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ចំនួន​យុវជន​ច្រើនជាង​គេ​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។ ខុសពី​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ដទៃ​ ដែល​អត្រា​ភាគរយ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​ធ្លាក់ចុះ​នៅ​ឆ្នាំ២០៣០ សមាមាត្រ​នៃ​យុវជន​លើ​ចំនួន​ប្រជាជន​សរុប​ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​ឡើង​ដល់​កំពូល​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០៣៥ ។ កំណើន​ប្រចាំឆ្នាំ​ជាមធ្យម​ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​កើនឡើង​ពី ០,១% ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០០៥​–២០១៥ រហូតដល់ ១,០% ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២៥​-២០៣៥ ។ ការ​កើនឡើង​នៃ​ប្រជាសាស្ត្រ​យុវជន ផ្តល់​នូវ​តួនាទី​ដ៏​សំខាន់​ដល់​យុវជន​ និង​គូសបញ្ជាក់​ពីសា​រៈសំ​ខាន់​នៃ​ការ​ពង្រឹង​ឱកាស​សម្រាប់​ពួក​គេ​ក្នុង​ការ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន និង​ការចូលរួម​នៅក្នុង​ដំណើរការ​ថវិកា។

យុវជន​កម្ពុជា​អាច​រួមចំណែក​យ៉ាងច្រើន​ក្នុង​ការ​រីកចម្រើន និង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​របស់​ពួក​គេ។ ដោយមាន​គោលបំណង​ជួយ​ពង្រឹង​ភាព​ច្បាស់លាស់ និង​ភាព​មើលឃើញ​នៃ​ថវិកា​ឃុំ​សង្កាត់ អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (អូ​ឌី​ស៊ី​) និង​ដៃគូ​របស់​ខ្លួន​គឺ អង្គការ​ស្តារ​កម្ពុជា​ នឹង​អនុវត្ត​សកម្មភាព​ចំនួន ៣។ ក្រុម​បណ្តាញ​សហគមន៍ និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​នឹង៖

  • ពិនិត្យ​លើ​ថវិកា​ស្រុក​ ចាប់ពី​ការបែងចែក​ថវិកាជាតិ និង​ចំណូល​ដែល​បាន​ផលិត​ក្នុង​ស្រុក។
  • ពិនិត្យមើល​ថា​តើ​ផែនការ​វិនិយោគ​និង​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ឆ្លើយតបទៅនឹង​តម្រូវការ​ជាក់ស្តែង​របស់​សហគមន៍​យ៉ាងដូច​ម្តេច។
  • តាមដាន​ការ​ចំណាយ​ថវិការដ្ឋ​បាល​មូលដ្ឋាន​ គាំទ្រ​តម្លាភាព និង​គណនេយ្យ​ភាព​ដោយ​លើកកម្ពស់​អភិបាលកិច្ច​ល្អ និង​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការ​ផ្តល់​សេវា​សាធារណៈ។

យោង​តាម​ការស្ទង់មតិ​របស់​យូ​អិន​ឌី​ភី យុវជន​កម្ពុជា​មាន​មោទនភាព​ជា​ជនជាតិ​ខ្មែរ​ ​និង​ទិសដៅ​ដែល​ប្រទេស​កំពុង​ឈាន​ទៅ​រក។ ពួក​គេ​ឱ្យ​តម្លៃ​ទៅលើ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ មរតក​វប្បធម៌ ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការដឹកនាំ ហើយ​ភាគច្រើន (៨១​% នៃ​អ្នកឆ្លើយ​សំណួរ​) មាន​អារម្មណ៍​ថា​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទាំងអស់​ត្រូវ​បាន​គេ​គោរ​ពស្មើៗ​គ្នា។

ទោះ​យ៉ាងណា ភស្តុ​តាង​ថ្មី​ៗបង្ហាញ​ពី​ការចូលរួម​របស់​យុវជន​តិចតួច​នៅក្នុង​សហគមន៍​ និង​កិច្ចការ​ជា​តិ​ផ្សេង​ៗ ដោយមាន​អ្នកឆ្លើយ​សំណួរ​ជា​យុវជន​ត្រឹមតែ១ភាគ៤ ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​ធ្លាប់​លឺ​ពាក្យ​ “តម្លាភាព​” និង ១០​% ធ្លាប់​លឺ​ពាក្យ​“ គណនេយ្យ​ភាព​” ។ ការយល់​ដឹង​អំពី​ពាក្យ​ទាំងនេះ​គឺ​រឹតតែ​ទាប​ជាង​ភាគរយ​ខាង​ទៀត​ ក្នុងចំណោម​អ្នកឆ្លើយ​សំណួរ។ ទោះបីជា​មានការ​យល់ដឹង​ទាប​អំពី​ពាក្យ “តម្លាភាព​” ក៏ដោយ ក៏​យុវជន​ចំនួន៣ភាគ៤​ បាន​យល់ស្រប​នឹង​គោលការណ៍​តម្លាភាព។

ទោះបីជា​ពាក្យ​តម្លាភាព​មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើប្រាស់​បាន​ទូលំទូលាយ​នៅក្នុង​ការអនុវត្ត​ក៏ដោយ​ គំនិត​នៃ​តម្លាភាព​ត្រូវ​បាន​គេ​ឱ្យ​តម្លៃ​ខ្ពស់។ អ្នកឆ្លើយ​សំណួរ​ភាគច្រើន​បាន​យល់ស្រប​ថា​គួរតែ​មាន​តម្លាភាព​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ចំណាយ​សាធារណៈ​ ហើយ​ថា​ការតែងតាំង​តួនាទី​ក្នុង​វិស័យ​សាធារណៈ​គួរតែ​ផ្អែក​លើ​សម្ថ​ភាព និង​គុណ​សម្បតិ្ត។ ដូច្នេះ​សំណួរ​នៅត្រង់​ចំណុច​នេះ​គឺថា​ តើ​តួលេខ​ថវិកា​នឹង​ផ្លាស់​ប្តូរ​យ៉ាងដូច​ម្តេច​ប្រសិនបើ​យុវជន​ត្រូវ​បាន​គេ​ជូនដំណឹង​អំពី​ដំណើរការ​ថវិកា​និង​ចូលរួម​ក្នុង​ដំណើរការ​នេះ​?

ឧបករណ៍​អន​ឡាញ និង​ឧបករណ៍​ឌីជីថល ត្រូវតែ​ជា​ចំណុច​សំខាន់​នៃ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ណាមួយ​ដែល​មានបំណង​ផ្សព្វផ្សាយ​ដល់​យុវជន​ជំនាន់​ក្រោយ​ ព្រោះ​ការប្រើ​ប្រាស់​អ៊ី​នធើ​ណេត និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​សង្គម​មានការ​កើនឡើង​ខ្ពស់។ កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ក្នុង​វិស័យ​ព័ត៌មាន​ និង​ទំនាក់ទំនង ដែល​បាន​កែច្នៃ​ឱ្យ​ត្រូវ​នឹង​ទម្លាប់​នៃ​ការប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​របស់​យុវជន​ អាច​នាំ​ឱ្យ​មានការ​កើនឡើង​នូវ​ឱកាស​ចូលរួម នឹង​ពង្រឹង​ការ​គាំទ្រ​សម្រាប់​ការសម្រេច​ចិត្ត​ក្នុង​វិស័យ​សាធារណៈ។

ជាមួយនឹង​បទពិសោធន៍​យ៉ាងច្រើន​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​គេហទំព័រ និង​ការគ្រប់គ្រង​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ ក្រុមការងារ​អូ​ឌី​ស៊ី នឹង​គាំទ្រ​រដ្ឋបាល​ស្រុក​ដើម្បី​បង្កើត និង​រចនា​គេហទំព័រ​របស់​ពួក​គេ។ ការ​ធ្វើបែប​នេះ​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​យុវជន​អាច​ទទួល​បាន​នូវ​បច្ចុប្បន្នភាព​អំពី​វិធី​ដែល​ថវិកា​ត្រូវ​បាន​បែងចែក​ និង​ប្រើប្រាស់ ហើយ​វា​ក៏​នឹង​ផ្តល់​ឱ្យ​ពួក​គេ​នូវ​វេទិកា​មួយ​ដើម្បី​ចែករំលែក​ព័ត៌មាន​ជាមួយ​សមាជិក​សហគមន៍​ដទៃទៀត។

ចំនួន​ច្រើន​នៃ​ប្រជាជន​វ័យក្មេង អាច​ជា​ទ្រព្យសម្បត្តិ ឮសម្រាប់​ប្រទេស​ ពីព្រោះ​ពួក​គេ​ផ្តល់​នូវ​កម្លាំង​ពលកម្ម​សកម្ម​ដែល​អាច​ជំរុញ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច និង​ផលិតភាព និង​នាំមក​នូវ​ការ​ច្នៃប្រឌិត​កាន់តែ​ច្រើន​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច។ ម៉្យាងវិញទៀត “ភាគលាភ​ប្រជាសាស្ត្រ​” ពឹងផ្អែក​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅលើ​ឱកាស​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់គ្រាន់។ ចំនួន​ប្រជាជន​វ័យក្មេង ក៏​តំណាង​ឱ្យ​ចំណែក​សំខាន់​នៃ​អ្នកបោះឆ្នោត និង​អាច​ដើរតួ​នាទី​យ៉ាងសកម្ម​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​ដល់​ការ​រីកចម្រើន​ និង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​របស់​ពួក​គេ។ ទោះជាយ៉ាងណា នៅ​ប្រទេស​ជាច្រើន ប្រជាជន​វ័យក្មេង​ក៏​បង្ហាញ​ការ​មិន​សប្បាយចិត្ត​ជាមួយនឹង​វិស័យ​សាធារណៈ​ផង​ដែរ។ ការធានា​នូវ​ការ​គាំទ្រ​យ៉ាងសកម្ម​របស់​យុវជន និង​យុវនារី​ក្នុង​ការ​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​បើកចំហ​គឺ​ចាំបាច់​ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ហានិភ័យ​នៃ​ការបាត់បង់​ឱកាស​ និង​ជួយ​ពួក​គេ​ឱ្យ​មាន​តួនាទី និង​ទំនួល​ខុសត្រូវ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នៃ​ជីវភាព​សង្គម​ និង​សេដ្ឋកិច្ច។ ឱកាស​កាន់តែ​ច្រើន​ក្នុង​ការ​រួមបញ្ចូល​យុវជន​កម្ពុជា នឹង​ជួយ​បង្កើន​តំណាង​ភាព​របស់​ពួក​គេ​ និង​ជួយ​ពួក​គេ​ឱ្យ​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​តស៊ូ​មតិ​ជា​សាធារណៈ ខណៈ​ដែល​សម្លេង​របស់​ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​ពិចារណា​និង​បញ្ជ្រាប​កាន់តែ​មានប្រសិទ្ធភាព៕