ព្រៃឈើកំពុងត្រូវបំផ្លាញដោយការសង់វារីអគ្គិសនី
គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនី សេសាន ក្រោម ២ គឺជាកញ្ចក់តូចមួយដែលកំពុងឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីប្រទេស កម្ពុជា។ ក្នុងប្រព័ន្ធអេកូចម្រុះបំផុតមួយនៅលើពិភពលោកនេះ ព្រៃឈើទាំងមូលត្រូវបានគេកាប់បំផ្លាញដោយមិនគោរពច្បាប់ ចំណែកឯគម្រោងត្រូវបានគាំទ្រដោយលាក់កំបាំងពីសំណាក់អ្នកវិនិយោគបរទេស ដែលចងសម្ព័ន្ធជាមួយនឹងពាណិជ្ជករមានទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងអ្នកនយោបាយនៅប្រទេស កម្ពុជា។ នៅទីនេះ នៅចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេ សេសាន ស្រែពក និង សេកុង អាងទំនប់ទឹកនឹងជន់លិចផ្ទៃដីស្មើពាក់កណ្តាលប្រទេស សិង្ហបុរី។ យោងតាមកម្មករសំណង់នៅការដ្ឋាននោះ បានឲ្យដឹងថា ដំណាក់កាលដំបូងនៃការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីធំបំផុតរបស់ កម្ពុជា នេះ បានចាប់ផ្តើមនៅខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៣។ នៅការដ្ឋានទំនប់កាលពីថ្ងៃសុក្រ មានកម្មករជាច្រើននាក់កំពុងជីកដី ហើយទន្ទឹមនឹងនោះ មានឮសំឡេងរណារ និងអាប៊ុលឈូសឆាយផ្តួលរំលំដើមឈើ។ ទំនប់កម្លាំង ៤២០ មេហ្គាវ៉ាត់នេះ គឺជាការវិនិយោគទុនរួមគ្នារវាងអ្នកឧកញ៉ា គិត ម៉េង នៃក្រុមហ៊ុន Royal Group និងក្រុមហ៊ុន Hydrolancang International ដែលជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋចិនហៅថា Huaneng Group ដែលបានបង្កើតក្រុមហ៊ុន Hydropower Lower Sesan II Co Ltd នៅក្នុងខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១២។ គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដឹងច្បាស់ទេថា តើ ប្រាក់ចំនួន ៨១៦ លានដុល្លារ ដែលជាចំណាយប៉ាន់ប្រមាណសម្រាប់សង់ទំនប់នោះ បានមកពីកន្លែងណាទេ។ ប៉ុន្តែ គេរាយការណ៍ថា យ៉ាងហោចណាស់ ប្រាក់មួយចំណែកធំ ត្រូវបង់ដោយធនាគារ ANZ Royal ដែលជាក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនរួម រវាងលោក គិត ម៉េង និងធនាគារ ANZ នៃប្រទេស អូស្ត្រាលី។ អ្នកនាំពាក្យពីធនាគារ ANZ ជាក្រុមហ៊ុន អូស្ត្រាលី ដែលសហការដៃគូជាមួយក្រុមហ៊ុន Royal Group ដើម្បីបង្កើតក្រុមហ៊ុន ANZ Royal បានថ្លែងថា លុយនេះ មកពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុរដ្ឋមួយក្នុងប្រទេស ចិន។ លោក Paul Edwards អ្នកគ្រប់គ្រងនៅធនាគារ ANZ បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញតាមអ៊ីមែលថា៖ «ហិរញ្ញវត្ថុនេះ ត្រូវបានផ្តល់ឲ្យដោយធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ចិន (China Development Bank)»។ លោកបន្តថា ធនាគារ ANZ ខ្លួនឯង មិនបានផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់គម្រោងនេះតាមរយៈភាពជាដៃគូជាមួយ ក្រុមហ៊ុនរបស់លោក គិត ម៉េង ទេ។ លោកបានបន្តថា៖ «ពួកគេជាដៃគូរបស់ ANZ នៅធនាគារ ANZ Royal ហើយ ANZ Royal មិនមានការពាក់ព័ន្ធជាមួយគម្រោងនេះអ្វីនោះទេ»។ … ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បានរាយការណ៍ កាលពីខែមុនថា រដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជាឲ្យធ្វើការស៊ើបអង្កេត លើការចោទប្រកាន់នេះ ប៉ុន្តែគេពុំឃើញមានការស៊ើបអង្កេតអ្វីឡើយ។ អ្នកធ្វើយុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងការសង់ទំនប់ និងអ្នកភូមិកាលពីសប្តាហ៍មុន បានផ្តល់រូបថតមកឲ្យអ្នកយកព័ត៌មាន ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ដែលបានថត ចាប់តាំងពីមានការព្យួរសម្បទានកាប់ឈើ ដោយថ្លែងថា រូបថតទាំងនោះ ត្រូវបានថតនៅក្នុងតំបន់អាងទំនប់។ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បានរកឃើញភ័ស្តុតាងបង្ហាញថា ព្រៃឈើសហគមន៍ទំហំ ២០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ឆ្លងទន្លេ ពីភូមិ ស្រែគ ត្រូវបានកាប់បំផ្លាញដោយខុសច្បាប់ ហើយព្រៃឈើនឹងត្រូវឈូសផ្តួលរំលំ និងត្រូវទឹកជន់លិចទាំងអស់នៅប៉ុន្មានឆ្នាំទៀត ដែលទង្វើនេះ គឺជាការរំលោភច្បាប់ព្រៃឈើរបស់កម្ពុជា។ អ្នកភូមិ និងអ្នកធ្វើយុទ្ធនាការថ្លែងថា នេះគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍មួយ អំពីការមិនយកចិត្តទុកដាក់ ចំពោះក្តីកង្វល់របស់សហគមន៍។ ជាមួយគ្នានេះ ទីកន្លែងសម្រាប់តាំងលំនៅថ្មី មិនត្រូវបានពិគ្រោះជាមួយប្រជាពលរដ្ឋទេ។ …
ផាក់ ស៊ាងលី និង Daniel Pye
http://www.phnompenhpost.com/national/waiting-deluge