សិក្ខាសាលាបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃ QGIS ទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ពីសាធារណជន

QGIS​ គឺជា​កម្មវិធី​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​ដ៏​មាន​សារៈ​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​ការ​មើល​ និង​ការ​វិភាគ​ផែនទី​ភូមិសាស្ត្រ​ ដែល​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន​ដោយ​មិន​គិតថ្លៃ​។​ វា​ក៏​ជា​កម្មវិធី​បើកទូលាយដែល​ពឹងផ្អែក​លើ​អ្នកជំនាញ​ និង​អ្នក​ប្រើប្រាស់​មក​ពី​ជុំវិញ​ពិភពលោក​។​ QGIS​ មានមុខ​ងារ​ជា​ច្រើន​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ផលិត​ផែនទី​ វា​ធ្វើការ​ទៅ​លើ​ការ​មើល​ទិន្នន័យ​ រុករក​ទិន្នន័យ​ និង​រៀបចំ​ផែនទី​ បង្កើត​ កែសម្រួល​ គ្រប់គ្រង​ និង​នាំ​ចេញ​ទិន្នន័យ​ វិភាគ​ទិន្នន័យ​ បោះពុម្ព​ផែនទី​នៅ​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ជាដើម​។​ អង្គការ​ទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ​ (ODC)​ គឺជា​ស្ថាប័នជំនាញ​ដែល​មានបទពិសោធន៍​ច្រើន​ក្នុង​ការ​ផលិត​ផែនទី​ ហើយ​ការ​បណ្តុះបណ្តាល​លើ​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​(GIS)​បាន​ក្លាយជា​ប្រធានបទ​ដ៏​គួរ​ឱ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​មួយ​នៅ​ក្នុង​អង្គការ​ ODC​។​ 

​ដូចនេះ​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១ ​និង​ទី ​២​ ខែសីហា​ ឆ្នាំ​២០២២​​ អង្គការ ODC​ បាន​ធ្វើ​សិក្ខាសាលា​បណ្តុះបណ្តាល​ស្តី​ពី​មេរៀន​ទូទៅ​ GIS​ និង​មូលដ្ឋាន​គ្រឹះ​នៃ​ កម្មវិធី​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​ (QGIS)​។​ សិក្ខាសាលា​នេះ​មាន​គោលបំណង​ផ្តល់​ចំណេះដឹង​ទូទៅ​អំពី​ GIS​ និង​ការ​ប្រើប្រាស់​កម្មវិធី​ QGIS​ សម្រាប់​ការ​ប្រមូល​ទិន្នន័យ​ ការ​គ្រប់គ្រង​ទិន្នន័យ​ និង​ការ​ធ្វើ​ផែនទី​ដោយ​យក​បរិស្ថាន​ ដីធ្លី​ និង​ធនធានធម្មជាតិ​ជា​ប្រធានបទ​នៃ​សិក្ខាសាលា​។​

​ក្នុងអំឡុងពេល​នៃ​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​សិក្ខាសាលា​នេះ​ មាន​​អ្នកចុះ​ឈ្មោះចូលរួម​ចំនួន​ ១១១​ នាក់​ ប៉ុន្តែ​មាន​តែ​សិក្ខាកាម​ចំនួន​ ១០​ នាក់​ (​ស្រី​ ២​ នាក់​)​ ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ជ្រើសរើស​ ដោយសារ​គោលបំណង​សំខាន់​នៃ​សិក្ខាសាលា​គឺ​ផ្តោត​ទៅ​លើ​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នកចូលរួម​ស្គាល់​ច្បាស់​ និង​បាន​អនុវត្ត​កម្មវិធី​ QGIS​ ជាក់ស្តែង​ភ្លាមៗ​​។​ សិក្ខាកាម​ទាំង​ ១០​ នាក់​នេះ មក​ពី​អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល​ (NGOs)​ មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ និស្សិត​សាកលវិទ្យាល័យ​ សាស្ត្រាចារ្យ​ និង​បុគ្គលិក​នៃ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ដែល​កំពុងធ្វើការ​យ៉ាង​សកម្ម​លើ​ដីធ្លី​ បរិស្ថាន​ និង​ធនធានធម្មជាតិ​។​

​ថ្ងៃ​ទី​ ១ ​នៃ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ លោក​ ឡុ​ច​ កល្យាណ​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ទិន្នន័យ​ និង​ឯកទេស​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​ (GIS)​ បាន​ធ្វើការ​ស្វាគមន៍​សិក្ខាកាម​ និង​ណែនាំ​ពួក​គេ​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​សិក្ខាសាលា​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​។​ បន្ទាប់​មក​មានការ​ចាប់ផ្តើម​សំណេះសំណាល​គ្នា​រវាង​អ្នកចូលរួម​ និង​ក្រុមការងារ​ ODC​ ដើម្បី​ស្គាល់គ្នា​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់​មុន​ចាប់ផ្តើម​បណ្តុះបណ្តាល​។​ អ្នកចូលរួម​ទាំងអស់​តម្រូវ​ឱ្យធ្វើ​តេស្ត​សាកល្បង​មុន​ក្នុង​គោលបំណង​វាស់​ស្ទង់​ចំណេះដឹង​ដែល​មាន​ស្រាប់​របស់​ពួក​គេ​។​ 

​នៅ​ថ្ងៃ​ដដែល​នោះ​ លោក​ វង្ស​ ពិសិដ្ឋ​ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​ផ្នែក​ស្រាវជ្រាវ​ទិន្នន័យ​ និង​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​ (GIS)​ បាន​ប្រើប្រាស់​ជំនាញ​ និង​ចំណេះដឹង​វិជ្ជាជីវៈ​របស់​ខ្លួន​ ចែករំលែក​អំពី​លក្ខណៈ​បច្ចេកទេស​ និង​ការ​យល់​ដឹង​ស៊ីជម្រៅ​អំពី​ GIS​ ។​ មេរៀន​ទាំងនោះ​បាន​ពង្រឹងសមត្ថភាព​របស់​សិក្ខាកាម​ឱ្យ​យល់​ដឹង​បន្ថែម​អំពី​ GIS​ និង​គោល​គំនិត​ទាំងអស់​នៃ​មូលដ្ឋាន​គ្រឹះ​ GIS​ មុន​ពេល​ពួក​គេ​ចូល​ទៅ​អនុវត្ត​។​

​នៅ​ក្នុង​វគ្គ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​កម្មវិធី​ QGIS​ ក្រុមការងារ​បណ្តុះបណ្តាល​បាន​ណែនាំ​ និង​ពន្យល់​យ៉ាង​ល្អិតល្អន់​ ព្រោះ​ពួក​គេត្រូវ​ប្រាកដ​ថា​សិក្ខាកាម​ទាំងអស់​យល់​ពី​មេរៀន​ទាន់​គ្នា​ អំពី​ការ​ដំឡើង​កម្មវិធី​ QGIS​ នៅ​លើ​កុំព្យូទ័រ​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​ពួក​គេ​ ហើយ​ចូល​ទៅ​ក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងការសិក្សាតាមរយៈ​​ Google​ Classroom​ ដើម្បី​ភ្ជាប់​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​។​ សិក្ខាកាម​អាច​ធ្វើការ​បង្ហាញ​ទិន្នន័យ​ភូមិសាស្ត្រ​ ទាំង​ទិន្នន័យ​វ៉ិ​ច​ទ័​រ​ និង​ រ៉ា​ស​ស្ទ័​រ​ តាម​រយៈ​កម្មវិធី​ QGIS​ និង​ការ​ណែនាំ​អំពី​លក្ខណៈ​ពិសេស​ និង​មុខងារ​ជាក់លាក់​ទាំងអស់​ដែល​សិក្ខាកាម​ត្រូវ​យល់​។​

​នៅ​ពេល​រសៀល​ លោក​ អ៊ី​ ពុទ្ធា​លី​ មន្ត្រី​ស្រាវជ្រាវ​ទិន្នន័យ​ និង​ GIS​ បាន​បន្តនូវ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាលស្តីពី​ការ​បង្កើត​ទិន្នន័យ​វ៉ិ​ច​ទ័​រ​ រួមមាន ទិន្នន័យជា​ចំណុច​ បន្ទាត់​ និង​ពហុកោណ​ និង​បានបង្ហាត់បង្ហាញទៅលើ​ឧបករណ៍​បំលែងប្រព័ន្ធនិយាមកា ដោយវិធីសាស្រ្ត Reprojection និងវិធីសាស្រ្ត define projection។​

​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ​២​ វា​ជា​ពេល​ដែល​សិក្ខាកាម​ត្រូវ​អនុវត្ត​ឧបករណ៍​សម្រាប់​ធ្វើការ​លើ​ភូមិសាស្ត្រ​ដែល​មាន​ដូច​ជា​ buffer​ clip​ union​ dissolve​ និង​ difference​ ដែល​មាននៅ​ក្នុង​កម្មវិធី​ QGIS​។​ សិក្ខាកាម​បាន​យល់​អំពី​ឧបករណ៍​កែ​ច្នៃ​ភូមិសាស្ត្រ​ និង​អំពី​របៀប​យក​ពហុកោណ​ពី​លេខ​កូអរដោណេ​ដោយ​ប្រើ​ប្រអប់​ឧបករណ៍​ភូមិសាស្ត្រ​ទាំងនោះ​ដើម្បី​បំប្លែង​ចំណុច​ទៅ​ជា​ផ្លូវ​ និង​ពី​ផ្លូវ​ទៅ​ពហុកោណ​។​ សិក្ខាកាម​ក៏​ត្រូវ​បាន​ណែនាំ​អំពី​របៀប​បង្កើត​និមិត្តសញ្ញា​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី​ QGIS​ ពី​អ្វី​ដែល​គួរ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​បង្ហាញ​នៅ​ក្នុង​ផែនទី​ និង​របៀប​ប្រើ​ពណ៌​នៃ​ផែនទី​ដើម្បី​ទាក់ទាញ​ចំណាប់អារម្មណ៍​របស់​អ្នក​មើល​។​ ​

មេរៀន​ចុង​ក្រោយ​នៃ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ ក្រុមការងារ​បាន​ណែនាំ​ និង​ពន្យល់​ពី​ការ​អនុវត្ត​អំពី​របៀប​ដាក់​ធាតុ​ផ្សំ​ផែនទី​ទាំងអស់​ទៅ​ក្នុង​ផ្ទាំង​ផែនទី​ ដើម្បី​បោះពុម្ព​ ឬ​ទាញយក​ផែនទី​ផ្ទាល់​របស់​ខ្លួន​សម្រាប់​សាច់​រឿង​នៃ​ផែនទី​របស់​ពួក​គេ​។​ សិក្ខា​សិលា​ក៏​មានការ​អនុវត្ត​ផ្ទាល់​មួយ​ដែល​តម្រូវ​អោយ​សិក្ខាកាម​អាច​​បង្កើត​ផែនទី​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​ពួក​គេ​ តាម​រយៈ​ការ​ដាក់​លំ​ហាត់​ពី​គ្រូ​បណ្តុះបណ្តាល​។​ ការ​អនុវត្ត​គឺ​ទាក់ទង​អំពី​ការ​ផលិត​រឿង​រាវ​ផែនទី​ស្តី​ពី​ទឹកជំនន់​ដែល​ប៉ះពាល់​ដល់​តំបន់​សាងសង់​ក្នុង​ខណ្ឌទួលគោក​។​ សិក្ខាកាម​ត្រូវ​ប្រើកម្មវិធី​ QGIS​ ទាំងអស់​ដែល​ពួក​គេ​បាន​រៀន​ក្នុងអំឡុងពេល​បណ្តុះបណ្តាល​រយៈពេល​ ២​ ថ្ងៃនេះ​។​

​ផែនទី​របស់​សិក្ខាកាម​ត្រូវ​បាន​បោះពុម្ព​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​វេទិកា​ GIS​ ដោយ​ទទួល​បាន​មតិយោបល់​ និង​ការ​ផ្ដល់​មតិ​ពី​ទស្សនិកជន​ និង​អ្នក​បណ្តុះបណ្តាល​។​ ​សិក្ខាកាម​ចំនួន​ ៣ ​នាក់​ បាន​បង្កើត​ផែនទី​បាន​ល្អ​ និង​បាន​ទទួល​រង្វាន់​ ខណៈ​ពេល​ដែល​សិក្ខាកាម​ទាំងអស់​បាន​ទទួល​បាន​វិញ្ញាបនបត្រ​ ដោយសារ​តែ​ពួក​គេ​ទាំងអស់​​បាន​បំពេញ​កិច្ចការ​ដោយ​ជោគជ័យ​។​ មុន​ពេល​បញ្ចប់​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ តេស្ត​មួយទៀត​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដើម្បី​វាស់​ស្ទង់​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​អំពី​ការ​យល់​ដឹង​លើ​ចំនេះដឹង​ GIS​ និង​កម្មវិធី​ QGIS​ បន្ទាប់​ពី​បាន​ឆ្លងកាត់​ការ​បណ្តុះបណ្តាល​រយៈពេល​ពីរ​ថ្ងៃនេះ​រូ​ច​។​

​បើ​យោង​ទៅ​តាម​ការ​វាយតម្លៃ​នៃ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ អ្នកចូលរួម​ទាំងអស់​មានការ​ពេញចិត្ត​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​សិក្ខាសាលា​នេះ​ ខណៈ​ពេល​ដែល​មាន​សិក្ខាកាម​ជាង​ ៩០%​ បាន​និយាយ​ថា​ពួក​គេ​បាន​បង្កើន​ការ​យល់​ពី​កម្មវិធី​ QGIS​ បន្ទាប់​ពី​បាន​បញ្ចប់​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​រយៈពេល​ ២​ ថ្ងៃនេះ​។​ ពួក​គេ​អាច​កំណត់​អត្តសញ្ញាណ​ទិន្នន័យ​ដើម្បី​បញ្ចូល​ក្នុង​កម្មវិធី​ QGIS​ និង​ដំណើរការ​កម្មវិធី​ភូមិសាស្ត្រ​ និង​បង្កើត​ផែនទី​សម្រាប់​ការ​ប្រើប្រាស់​របស់​ពួក​គេ​ដោយ​ខ្លួនឯង​ទាំងស្រុង​ ឬដោយ​មានការ​ជួយ​សម្របសម្រួល​ពី​គ្រូ​បណ្តុះបណ្តាល​ខ្លះៗ​។​ ​