ការគ្រប់គ្រង

មជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពចុងឃ្នាស ខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជា។ រូបថត ថតដោយ David Jones កាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣។ ក្រោមអាជ្ញាប័ណ្ណ Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.0 Generic

មជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពចុងឃ្នាស ខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជា។ រូបថត ថតដោយ David Jones កាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣។ ក្រោមអាជ្ញាប័ណ្ណ CC BY-NC-ND 2.0

រដ្ឋបាល​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ចែក​ជា​បី​ថ្នាក់​ រួម​មាន​ រាជធានី​/​ខេត្ត​,​ ក្រុង​/​ស្រុក​/​ខណ្ឌ​ និង​ ឃុំ​/​សង្កាត់​៖

  • រាជធានី​៖​ ភ្នំពេញ​ គឺជា​រាជធានី​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​ រាជធានី​ ត្រូវ​បាន​បែងចែក​ជា​ ខណ្ឌ​ ហើយ​ខណ្ឌ​ចែក​ចេញ​ជា​ សង្កាត់​។1​   
  • ខេត្ត​ ចែក​ចេញ​ជា​ក្រុង​ និង​ស្រុក​។​ ខណៈ​ដែល​ក្រុង​ត្រូវ​បាន​បែងចែក​ជា​សង្កាត់​ ស្រុក​ត្រូវ​ចែក​ចេញ​ជា​ ឃុំ​ និង​សង្កាត់​។2​  

បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ មាន​រាជធានី​មួយ​ ខេត្ត​២៤ ស្រុក​១៥៩​ ក្រុង​២៦​ ​ខណ្ឌ​១២​ ឃុំ​១៤០៦​ និង​សង្កាត់​ ២២៧​។3​   ខេត្ត​ដែល​ទើបនឹង​បង្កើត​ថ្មី​ គឺ​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ​ ដែល​ជា​តំបន់​បំបែក​ចេញពី​ខេត្តកំពង់ចាម​។​ ភូមិ​ មិនមែន​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​រដ្ឋបាល​ដែនដី​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទេ​។​ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ ចំនួន​សរុប​ដែល​ត្រូវ​បាន​កត់ត្រា​ដោយ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ មាន​ ១៤,១៦៨​ ភូមិ​។4​  

ការ​រៀបចំ​ និង​ការ​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​នៃ​រដ្ឋបាល​ដែនដី​ ត្រូវ​កំណត់​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់រៀបចំអង្គការ​។​5   រដ្ឋបាល​ឃុំ​/​សង្កាត់​ ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ការ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ឃុំ​  សង្កាត់​។​ រាជធានី​ ខេត្ត​ ក្រុង​ ស្រុក​ ខណ្ឌ​ ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ការ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​រាជធានី​ ខេត្ត​ ក្រុង​ ស្រុក​ ខណ្ឌ​។​ វិមជ្ឈការ​ និង​វិ​សហ​មជ្ឈការ​ គឺជា​ប្រព័ន្ធ​រដ្ឋបាល​ដែល​អនុវត្ត​ទៅ​គ្រប់ការ​គ្រប់គ្រង​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​។​

​ឃុំ​ សង្កាត់​ មាន​បុគ្គលភាព​គតិ​យុ​ត្ត​ឯករាជ្យ​ផ្សេង​ពីរដ្ឋាភិបាល​ជាតិ និង​រដ្ឋបាល​មូលដ្ឋាន​។6​   រដ្ឋបាល​ដែនដី​ថ្នាក់ទាប​បំផុត​នេះ​ មាន​ធនធាន​ហិរញ្ញវត្ថុ​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ផ្ទាល់ខ្លួន​។​ ប្រភព​ចំណូល​ បាន​មក​ពី​ពន្ធ​ បន្ទុក​សេវាកម្ម​ វិភាគ​ពី​ចំណូល​ជាតិ​ និង​ការ​ផ្ទេរ​តម្លៃ​សម្រាប់​ការ​បំពេញ​មុខងារ​ជា​ភ្នាក់ងារ​ជំនួស​រាជរដ្ឋាភិបាល​ ក្រសួង​ និង​ស្ថាប័ន​ជាតិ​។​7  

​ឃុំ​/​សង្កាត់​នីមួយៗ​ មាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​/​សង្កាត់​ ដែល​ជា​ស្ថាប័ន​តំណាង​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​របស់​ខ្លួន​ ដើម្បី​បម្រើ​ប្រយោជន៍​ទូទៅ​របស់​ពួក​គេ​។8​  សមាសភាព​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​ មាន​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ ចៅសង្កាត់​រង​/​ជំទប់​ និង​សមាជិក​។​ ចំនួន​សមាជិក​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ ប្រែប្រួល​ទៅ​តាម​ដង់ស៊ីតេ​ប្រជាជន​ក្នុង​តំបន់​នោះ​។​ តាម​រយៈ​ប្រព័ន្ធ​បោះ​ឆ្នោត​សមាមាត្រ​ និង​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បេក្ខជន​ គ្រប់​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ទាំងអស់​ ត្រូវ​បាន​ជ្រើសតាំង​ដោយ​ផ្ទាល់​ដោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​រស់នៅ​របស់​ពួក​គេ​ (​មើល​ ការ​បោះ​ឆ្នោត)​។​  

​ក្រុមប្រឹក្សា​ គឺជា​អង្គ​ប្បញ្ញត្តិ​ ខណៈ​ដែល​មេឃុំ​/​ចៅសង្កាត់​ តំណាង​ឱ្យ​អង្គ​ប្រតិបត្តិ​។​ ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ ដែល​ជា​មេឃុំ​/​ចៅសង្កាត់​ផង​ដែរ​នោះ​ ត្រូវ​បាន​ជ្រើសតាំង​ចេញពី​បេក្ខជន​នៃ​គណបក្ស​ដែល​ឈ្នះ​អាសនៈ​ភាគច្រើន​ដាច់​នៅ​ក្នុង​ក្រុមប្រឹក្សា​ និង​មាន​លំដាប់​ឈ្មោះ​លើ​គេ​នៃ​បញ្ជី​បេក្ខជន​គណបក្ស​។​ ភារកិច្ច​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​/​សង្កាត់​ រួម​មាន​ សម្រេច​និង​អនុម័ត​លើ​ផែនការ​ថវិកា​ ផែនការអភិវឌ្ឍន៍​សហគមន៍​ និង​សន្តិសុខ​សណ្តាប់ធ្នាប់​ស​ធារ​ណៈ​ នៅ​ក្នុង​មូល​ដ្ឋា​គ្រប់គ្រង​របស់​ខ្លួន​ ដោយ​សេចក្តីសម្រេច​ ឬ​ដីកា​។​9 

រដ្ឋបាល​រាជធានី​ ខេត្ត​ ក្រុង​ ស្រុក​ ខណ្ឌ​ ត្រូវ​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុមប្រឹក្សា​ និង​គណៈ​អភិបាល​ នៅ​តាម​កម្រិត​នៃ​រដ្ឋបាល​មូលដ្ឋាន​នីមួយ​។​ ក្រុមប្រឹក្សា​ គឺជា​អង្គ​ប្បញ្ញត្តិ​ ខណៈ​ដែល​គណៈ​អភិបាល​ តំណាង​ឱ្យ​អង្គ​ប្រតិបត្តិ​។​ ចំនួន​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ ប្រែប្រួល​ទៅ​តាម​ដង់ស៊ីតេ​របស់​ប្រជាជន​។​10  តាម​រយៈ​ប្រព័ន្ធ​បោះ​ឆ្នោត​សមាមាត្រ​ និង​បញ្ជី​បេក្ខជន​ គ្រប់​សមាជិក​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​ ត្រូវ​បាន​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​ដោយ​មិន​ផ្ទាល់​ តាម​រយៈ​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​/​សង្កាត់​។​ ក្រុមប្រឹក្សា​ សម្រេច​ និង​អនុម័ត​លើ​កម្មវិធី​វិនិយោគ​ ផែនការអភិវឌ្ឍន៍​ ថវិកា​ប្រចាំឆ្នាំ​ និង​សន្តិសុខ​សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ​ ដោយ​សេចក្តីសម្រេច​ ឬ​ដីកា​។​11 

​គណៈកម្មាធិការ​ពិសេស​ ដូច​ជា​គណៈកម្មាធិការ​កិច្ចការ​នារី​និង​កុមារ​ និង​ គណៈកម្មាធិការ​ លទ្ធកម្ម​ ចូលរួម​ជួយ​ដល់​ការងារ​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ផង​ដែរ​។​ អាស្រ័យ​ទៅ​តាម​ភាព​ចាំបាច់​ គណៈកម្មាធិការ​ពិសេស​ផ្សេង​ទៀត​ អាច​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ សម្រាប់​វិស័យ​អប់រំ​ សេដ្ឋកិច្ច​ និង​ផែនការ​។​ គណៈកម្មាធិការ​លទ្ធកម្ម​ ទទួលខុសត្រូវ​ធានា​ថា​ គ្រប់​ដំណើរការ​ និង​ វិធី​ សាស្ត្រ​ដេញថ្លៃ​ទាំងអស់​ ធ្វើ​ឡើង​ស្រប​តាម​ច្បាប់​ និង​បទបញ្ជា​ ស្តី​ពី​លទ្ធកម្ម​សាធារណៈ​ (​មើល​ លទ្ធកម្ម)​។​ គណៈកម្មាធិការ​ពិសេស​ទាំងអស់​ តម្រូវ​ឱ្យ​រាយការណ៍​ជា​ប្រចាំ​អំពី​សកម្មភាព​របស់​ខ្លួន​ ទៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​ និង​គណៈ​អភិបាល​។​12   

​គណៈ​អភិបាល​ រួម​មាន​ប្រធាន​គណៈ​អភិបាល​ ឬ​អភិបាល​ និង​អភិបាលរង​មួយ​ចំនួន​។​ ការ​តែង​តាំងរបស់​ពួក​គេ​ គឺ​អាស្រ័យ​ទៅ​តាម​សំណើ​របស់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​13​  គណៈ​អភិបាល​ ទទួល​បន្ទុក​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ ផែនការ​សកម្មភាព​ សេចក្តីសម្រេច​ និង​ដីកា​ ដែល​ត្រូវ​បាន​សម្រេច​និង​ផ្តល់​ការ​យល់ព្រម​ដោយ​ក្រុមប្រឹក្សា​ ព្រមទាំង​ត្រូវ​រាយការណ៍​អំពី​វឌ្ឍនភាព​នៃ​ការ​អនុវត្ត​នោះ​ មក​ក្រុមប្រឹក្សា​វិញ​។14​  ជា​តំណាង​របស់​ អង្គ​នីតិប្រតិបត្តិ ផង​ដែរ​នោះ​ អភិបាល​គ្រប់គ្រង​ សម្របសម្រួល​ និង​ដឹកនាំ​គ្រប់​មន្ទីរ​ និង​អង្គភាព​នៃ​ក្រសួង​ និង​ស្ថាប័ន​រាជរដ្ឋាភិបាល​ ដែល​បំពេញភារកិច្ច​នៅ​ក្នុង​ដែន​សមត្ថកិច្ច​របស់​រដ្ឋបាល​រាជធានី​ និង​ខេត្ត​ (​មើល​ ក្រសួង​ និង​ស្ថាប័នរដ្ឋ)​។​15

ជាមួយនឹង​ការ​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​ថ្មីៗ​នេះ​ ទៅ​លើ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ការ​រៀបចំ​និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ រដ្ឋបាល​មូលដ្ឋាន​គ្រប់​លំដាប់​ នឹង​មាន​សិទ្ធិ​អំណាច​កាន់តែ​ច្រើន​ជាង​មុន​ នៅ​ក្នុង​ការ​ដឹកនាំ​ និង​គ្រប់គ្រង​មន្ត្រីរាជការ​របស់​ក្រសួង​ និង​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ ដែល​កំពុង​បំពេញការងារ​នៅ​ក្នុង​យុត្តាធិការ​ដែនដី​របស់​ពួក​គេ​។​ ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក្តី​ សិទ្ធិ​អំណាច​នេះ​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​នៅឡើយ​ទេ​ ពីព្រោះ​បទ​ប្បញ្ញត្តិ​នេះ​ តម្រូវ​ឱ្យ​មានការ​ធ្វើ​ប្រតិភូកម្ម​អំណាច​ពី​រាជរដ្ឋាភិបាល​ ដោយ​អនុក្រឹត្យ​។​ 

ទាក់ទងនឹងការគ្រប់គ្រង

បច្ចុប្បន្នភាពចុងក្រោយ ថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥

ឯកសារយោង

  • 1. ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ (ឆ្នាំ២០០៨), មាត្រា៤។
  • 2. ដូចខាងដើម, មាត្រា៥។
  • 3. សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិតអំពីដែនរដ្ឋបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងឯកសារច្បាប់ពាក់ព័ន្ធសម្រាប់ពិគ្រោះ សូមចូលទៅកាន់ គណៈកម្មាធិការជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ. “មូលដ្ឋានទិន្នន័យឈ្មោះទីកន្លែងលើអ៊ីនធឺណេត’។ ចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥, http://db.ncdd.gov.kh/gazetteer/view/index.castle
  • 4. ដូចខាងដើម។
  • 5. រដ្ឋធម្មនុញ្ញ មាត្រា ១៤៦ថ្មី។
  • 6. ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ-សង្កាត់ (ឆ្នាំ២០០១), មាត្រា៧៣។
  • 7. ដូចខាងដើម មាត្រា ៧៤-៧៦។
  • 8. ដូចខាងដើម មាត្រា៩។
  • 9. សិទ្ធិអំណាចរបស់រដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបានរឹតត្បិតជាមួយនឹងវិស័យខ្លះ មានដូចជា ព្រៃឈើ ប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ ការពារជាតិ សន្តិសុខ រូបិយប័ណ្ណ នយោបាយអន្ដរជាតិនិងគោលនយោបាយសារពើពន្ធ។ ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ-សង្កាត់ (ឆ្នាំ២០០១), មាត្រា៤៥។
  • 10. ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ (ឆ្នាំ២០០៨), មាត្រា១៤០។
  • 11. ដូចខាងដើម មាត្រា៣៦។
  • 12. ដូចខាងដើម មាត្រា១១៩។
  • 13. ដូចខាងដើម មាត្រា១៤១។
  • 14. ដូចខាងដើម មាត្រា១៥៥ និង មាត្រា១៥៦។
  • 15. ដូចខាងដើម មាត្រា១៥៤។
ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំ

ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំ

បើលោកអ្នកមានសំនួរទាក់ទងនឹងខ្លឹមសារផ្សាយនៅលើគេហទំព័រ Open Development Cambodia (ODC)? យើងខ្ញុំ​នឹង​ឆ្លើយ​តប​​ដោយ​ក្តី​រីក​រាយ។

តើអ្នកបានឃើញបញ្ហាបច្ចេកទេសណាមួយនៅលើគេហទំព័រOpen Development Cambodia (ODC) ដែរឬទេ?

តើលោកអ្នកយល់យ៉ាងដូចម្តេចដែរចំពោះការងាររបស់អូឌីស៊ី?

តើលោកអ្នកមានឯកសារដែលអាចជួយពង្រីក​គេហទំព័រOpen Development Cambodia (ODC) ដែរ​ឬទេ​?​ យើងខ្ញុំ​នឹង​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ទិន្នន័យ​អំពី​ផែនទី​ ច្បាប់​ អត្ថបទ​ និង​ ឯកសារ​ដែល​ពុំ​មាននៅ​លើ​គេហទំព័រ​នេះ​ ហើយ​ពិចារណា​បោះផ្សាយ​ទិន្នន័យ​ទាំងនោះ​។​ សូម​មេត្តា​ផ្ញើ​តែ​ឯកសារ​ណា​ដែល​មាន​ជា​សាធារណៈ​ ឬ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ Creative Commons

ឯកសារត្រូវបានលុប
មានបញ្ហា!

កំណត់សម្គាល់៖ Open Development Cambodia (ODC) នឹង​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ឯកសារ​ដែល​បាន​បញ្ជូន​មក​យ៉ាង​ហ្មត់ចត់​ ដើម្បី​កំណត់​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ និង​ពាក់ព័ន្ធ​ មុន​ពេលធ្វើការ​បង្ហោះ​ផ្សាយ​។​ រាល់​ឯកសារ​ដែល​បាន​បង្ហោះ​ផ្សាយ​នឹង​ជា​ឯកសារ​ដែល​មាន​ជា​សាធារណៈ​ ឬ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ Creative​ Commons​។​ យើងខ្ញុំ​សូម​អគុណ​សំរាប់​ការ​គាំទ្រ​របស់​លោក​អ្នក​។​

W8GH2
* ប្រអប់មតិមិនអាចទទេ! មិនអាចបញ្ចូនបាន សូមធ្វើការបញ្ចូនម្តងទៀត! Please add the code correctly​ first.

សូម​អរគុណ​សំរាប់​ការ​ចំនាយ​ពេល​ក្នុង​ការ​ចែក​រំលែក​មក​កាន់​យើងខ្ញុំ!