ការជួញដូរកាបូន និងការចំណាយប្រាក់ដទៃទៀត ដើម្បីទទួលបានសេវាកម្មអេកូឡូស៊ី

ស្ថានភាពព្រៃឈើ។ រូបភាព អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ ថតនៅថ្ងៃទី ០៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។ ក្រោមអាជ្ញាបណ្ណ CC BY-SA 4.0

ប្រទេស​កម្ពុជា​គ្របដណ្តប់​ដោយ​ព្រៃឈើ​ដែល​មាន​ចំនួន​ប្រហែល​ ១៣,១​ លាន​ហិ​កតា​ ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៧៣​ ហើយ​វា​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​មក​នៅ​ត្រឹម​ ៨,៧​ លាន​ហិ​កតា​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៤​។​1​ យោង​ទៅ​តាម​ក្រសួងបរិស្ថាន​ ព្រៃឈើ​បាន​គ្របដណ្តប់​ ៧៣%​ នៃ​ផ្ទៃដី​សរុប​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៦៥​ ហើយ​ថយ​ចុះ​មក​ត្រឹម​​ ៤៦,៨៦%​ នៃ​ផ្ទៃដី​សរុប​របស់​ប្រទេស​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨​។​2​ ដោយសារ​ការ​ពង្រីក​កសិកម្ម​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ និង​ការ​កាប់​ឈើ​ខុសច្បាប់​នៅ​តែ​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​ដ៏​សំខាន់​ ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ពិចារណា​ពី​របៀប​ត​ភ្ជាប់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​ ជាមួយនឹង​ការ​គ្រប់គ្រង​ប្រកបដោយ​និរន្តរភាព​នៃ​ធនធាន​ព្រៃឈើ​ទាំងនេះ​។​

​សេវា​កម្មអេកូឡូស៊ី​

​សេវា​ប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ី​ដើរតួ​នាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​កាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ តាម​រយៈ​ការ​ធានា​សន្តិសុខ​ស្បៀង​ ការ​ផ្តល់​ជីវភាព​រស់នៅ​ល្អ​ កាត់​បន្ថយ​គ្រោះថ្នាក់​ធម្មជាតិ​ ការ​គ្រប់គ្រង​សំណឹក​ ការ​បន្សុទ្ធ​ទឹក​ ការ​បង្កើត​ដី​ វដ្ត​នៃ​សារធាតុចិញ្ចឹម​ និង​ការ​លើកកម្ពស់​សេវាកម្ម​វប្បធម៌​។​3

​សេវាកម្ម​ប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ី​មាន​ដូច​ខាងក្រោម​៖4

  • ផលិតផល​ព្រៃឈើ​មិនមែន​ឈើ​៖​ ការ​ចិញ្ចឹមជីវិត​ និង​ប្រាក់​ចំណូល​ជា​សាច់ប្រាក់​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​ និង​ភាព​ងាយ​រង​គ្រោះ​។​
  • ​កាបូន​ស្តុក​៖​ កាត់​បន្ថយ​កាបូន​ពី​បរិយាកាស​ និង​គ្រប់គ្រង​អាកាសធាតុ​។​
  • ទិន្នផល​ទឹក​៖​ ការ​ផ្គត់ផ្គង់​ទឹក​ដល់​មនុស្ស​ និង​សត្វព្រៃ​ កាត់​បន្ថយ​ការ​ខ្វះខាត​ទឹក​ក្នុងអំឡុងពេល​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​ និង​ព្រឹត្តិការណ៍​អាកាសធាតុ​ធ្ងន់ធ្ងរ​។​
  • គុណភាព​ទីជម្រក​៖​ ការ​រក្សា​មុខងារ​អេកូឡូស៊ី​ ធានា​ខ្សែ​អាហារ​ និង​ការ​កំសាន្ត​។​
  • ការ​រក្សា​សារធាតុចិញ្ចឹម​​ និង​ដីល្បាប់​៖​ រក្សា​ដី​មាន​ជីជាតិ​សម្រាប់​ដំណាំ​ដាំ​ដុះ​ ការពារ​ការ​ហូរ​ច្រោះ​ដី​ពី​ខ្យល់​ ភ្លៀង​ និង​ទឹក​ហូរ​។​

​ការ​ជួញដូរ​កាបូន​

​ឥណទាន​កាបូន​ត្រូវ​បាន​ជួញដូរ​ក្រោម​ក្រប​ខណ្ឌ​កម្មវិធី​ជាតិ​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​ពី​ការ​បាត់បង់​និង​រេចរឹល​ព្រៃឈើ​ (​រេ​ដ​បូក​)​ ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ដែល​មាន​ព្រៃឈើ​បង្កើត​សាច់ប្រាក់​ដោយ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ជៀសវាង​ការ​កម្រិត​ការ​បំពុល​របស់​រដ្ឋាភិបាល​។​ ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​គាំទ្រ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​ការ​អនុម័ត​កម្មវិធី​រេ​ដ​បូក​ ដែល​ជា​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​គោលនយោបាយ​សកល​ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំ​ភាយ​ពី​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ និង​ការ​រិច​រិល​ព្រៃឈើ​ នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​ក្របខ័ណ្ឌ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ស្តី​ពី​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ (UNFCCC)​ នៃ​ភាគី​ (COP)​ នៅ​កោះ​បាលី​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៧​ ក៏​ដូច​ជា​តួនាទី​នៃ​ការ​គ្រប់គ្រង​ព្រៃឈើ​ប្រកបដោយ​និរន្តរភាព​ ការ​អភិរក្ស​ និង​ការ​លើកកម្ពស់​កាបូន​ស្តុក​ក្នុង​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​។​ ក្នុង​អំឡុង​ឆ្នាំ​ ២០០៨-២០១៦​ កម្មវិធី​រេ​ដ​បូក​កម្ពុជា​ បាន​ឈាន​ដល់​ចំណុច​សំខាន់​ និង​បាន​រៀន​មេរៀន​សំខាន់ៗ​ជា​ច្រើនៗ​។​ រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​កំណត់​រេ​ដ​បូក​ ជា​មធ្យោបាយ​មួយ​សម្រាប់​កម្ពុជា​ក្នុង​ការ​រួមចំណែក​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ជា​សាកល​ និង​បំពេញ​តាម​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​ UNFCCC​។​5

​រេ​ដ​បូក​ផ្តល់​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​នូវ​ឱកាស​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ក្នុង​ការ​កែ​លម្អ​វិធីសាស្ត្រ​ធ្វើ​សេចក្តី​សម្រេចចិត្ត​ និង​ការ​ចូលរួម​ពី​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ ពង្រឹង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ និង​ការ​ចែកចាយ​អត្ថប្រយោជន៍​ និង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ​និង​អត្ថប្រយោជន៍​ខុសច្បាប់​។​6​ រដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​កម្មវិធី​រេ​ដ​បូក​ នៅ​ខេត្តកោះកុង​ មណ្ឌលគិរី​ ក្រចេះ​ កំពង់ធំ​ ស្ទឹង​ត្រែង​ និង​ឧត្តរមានជ័យ​7​ ដូចដែល​បានឃើញ​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ត្រួតពិនិត្យ​ព្រៃឈើ​ជាតិ​កម្ពុជា​។​

​ក្រប​ខណ្ឌ​ច្បាប់​ និង​គោលនយោបាយ​រេ​ដ​បូក​

​ក្រប​ខណ្ឌ​ច្បាប់​ និង​គោលនយោបាយ​មួយ​ចំនួន​គាំទ្រ​ដល់​ការ​អនុវត្ត​រេ​ដ​បូក​នៅ​កម្ពុជា​រួម​មាន​៖

​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​រេ​ដ​បូក​ (NRS)​ ឆ្នាំ​២០១៧-២០២៦

​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​រេ​ដ​បូក​នឹង​បង្រួបបង្រួម​ និង​បំពេញ​ការ​ត្រៀមខ្លួន​របស់​ខ្លួន​ បង្កើត​រចនាសម្ព័ន្ធ​ស្ថាប័ន​ ទទួល​ហិរញ្ញប្បទាន​សម​ស្រប​ និង​អនុវត្ត​សកម្មភាព​ដែល​នឹង​រួមចំណែក​ដល់​ការ​កាត់​បន្ថយ​កាបូន​ និង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បានការ​ទូទាត់​ផ្អែក​លើ​លទ្ធផល​។​ យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​រេ​ដ​បូក​ចែក​ចេញ​ជា​ពីរ​ដំណាក់កាល​ដូច​ខាងក្រោម​៖

  • ដំណាក់កាល​ទី​១៖​ រចនាសម្ព័ន្ធ​វិចារណញាណ​ ការ​វាយតម្លៃ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​រេ​ដ​បូក​ សេចក្តី​សង្ខេបនៃ​ការ​កៀរគរ​ថវិកា​ផ្អែក​លើ​លទ្ធផល​ និង​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទៅ​ដំណាក់កាល​អនុវត្ត​។​
  • ដំណាក់កាល​ទី​២៖​ បញ្ចប់​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ពី​ការ​ត្រៀមខ្លួន​ទៅ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ ដោយ​ផ្តោត​លើ​ការ​សម្រេច​បាន​នូវ​លទ្ធផល​ជា​បរិមាណ​។​

​ការ​បំ​ភាយ​និង​ព្រៃឈើ​ដែល​ដក​ចេញ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​

​យោង​តាម​ការ​វាយតម្លៃ​របស់​កម្ពុជា​ ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​ប្រចាំឆ្នាំ​ពី​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​មាន​ចំនួន​ ៣៤.១៤៨.៦២៩​ tCO2​ ពី​ឆ្នាំ​២០០៦​ ដល់​ឆ្នាំ​២០១០​ និង​ ១៥១.២៦៧.៥២៨​ tCO2​ ពី​ឆ្នាំ​២០១០​ ដល់​ ២០១៤​ មាន​ន័យ​ថា​កើនឡើង​បួន​ដង​។​ តំបន់​ព្រៃឈើ​ដែល​នៅ​សេសសល់​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ដើរតួ​ជា​ស្នូក​កាបូន​។​ ពី​ឆ្នាំ​២០០៦​ ដល់​ឆ្នាំ​២០១០​ ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​របស់​កម្ពុជា​ដែល​ដក​ចេញពី​ព្រៃឈើ​មាន​ចំនួន​ជា​មធ្យម​ប្រចាំឆ្នាំ​ -៦.៦២៦.០៤៦​ tCO2​ និង​ -២០.២៩៨.៨២៥​ tCO2​ ពី​ឆ្នាំ​២០១០​ ដល់​ឆ្នាំ​២០១៤​។​ ជា​លទ្ធផល​ ធាតុ​ចូល​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​សរុប​ពី​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ និង​ត្រូវ​បាន​ដក​ចេញ​ ១៥៨.៤៩១.២៨៦​ tCO2​។​ វា​ត្រូវ​គ្នា​ទៅ​នឹង​មធ្យម​ប្រចាំឆ្នាំ​ ៧៩.២៤៥.៦៤៣​ tCO2​។​8

​នៅ​ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០២១​ ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយ​ចីរភាព​ (NCSD)​ និង​ក្រសួងបរិស្ថាន​បាន​ចេញផ្សាយ​របាយការណ៍​ផ្លូវការ​មួយ​ដែល​មាន​ចំណងជើង​ថា​ “​យុទ្ធសាស្ត្រ​រយៈពេល​វែង​របស់​កម្ពុជា​សម្រាប់​អព្យាក្រឹតភាព​កាបូន​ (LTS4CN)”​ ។​ រៀង​រាល់​ប្រាំ​ឆ្នាំ​ LTS4CN​ នឹង​ត្រូវ​បាន​វាយតម្លៃ​។​ យោង​តាម​ LTS4CN​ ប្រទេស​កម្ពុជា​អាច​ឈាន​ដល់​អព្យាក្រឹតភាព​នៃ​កាបូន​នៅ​ឆ្នាំ​២០៥០​ ជាមួយនឹង​វិស័យ​ព្រៃឈើ​ និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ដី​ផ្សេង​ទៀត​ (FOLU)​ ដែល​ផលិត​បរិមាណ​កាបូន​សរុប​ ៥០​ មេ​ហ្គា​តោន​នៃ​សម​មូល​ CO2​ (MtCO2e)​។​ ឧស្សាហកម្ម​ថាមពល​ត្រូវ​បាន​ព្យាករណ៍​ថា​ជា​អ្នក​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​ CO2e​ ដ៏​ធំ​បំផុត​នៅ​ឆ្នាំ​២០៥០​ ដែល​មាន​ ២៨​ MtCO2e​ បន្ទាប់​មក​កសិកម្ម​មាន​ ១៩​ MtCO2e​ ។​ ឧស្សាហកម្ម​កាក​សំណល់​ និង​ដំណើរការ​ឧស្សាហកម្ម​ និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ផលិតផល​ (IPPU)​ ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​បញ្ចេញ​ CO2e​ ចំនួន​ ១,៦​ និង​ ១,២​ លាន​តោន​រៀងៗ​គ្នា​។​9

​នៅ​ឆ្នាំ​២០៣០​ ការ​បាត់បង់​ព្រៃឈើ​ និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ដី​ផ្សេង​ទៀត​នឹង​មាន​ចំនួន​ ៤៩%​ នៃ​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​ប្រចាំឆ្នាំ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ បន្ទាប់​មក​ដោយ​វិស័យ​ថាមពល​ ២២%​ និង​កសិកម្ម​ ១៧,៥%​។​10

​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​នៅ​កម្ពុជា​

​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​តំបន់​ការពារ​ចំនួន​ ៧,៣​ លាន​ហិ​កតា​ ឬ​ប្រហែល​ ៤១%​ នៃ​ប្រទេស​។11​ ពី​ឆ្នាំ​២០១៦​ ដល់​ ២០២០​ កម្ពុជា​រក​ចំណូល​បាន​ ១១,៦​ លាន​ដុល្លារ​ពី​ការ​លក់​ឥណទាន​កាបូន​នៅ​ក្នុង​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​កែវ​សីមា​ ខេត្តមណ្ឌលគិរី​ និង​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ នៅ​ឧទ្យាន​ជាតិ​ក្រវាញ​ខាងត្បូង​ក្នុង​ខេត្តកោះកុង​។​12

ផែន​ទី​តំបន់​ការពារ​ធម្មជាតិ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ (១៩៩៣ - ២០២៣)​

គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ដែល​បាន​ដំណើរការ​គឺ​ គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ Tumring​ ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​កែវ​សីមា​ គម្រោង​ឧទ្យាន​ជាតិ​ក្រវាញ​ខាងត្បូង​ គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ឧត្ត​មាន​ជ័យ​ និង​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ព្រៃ​ឡង់​ ខណៈ​ដែល​គម្រោង​មួយទៀត​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ការ​រង​ចាំ​ (Cambodia​ National​ Animal)​។​​ ចាប់ពី​ឆ្នាំ​២០១៣​ ដល់​ឆ្នាំ​២០១៧​ ការ​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ដែល​បាន​ផ្ទៀងផ្ទាត់​គឺ​ ២០.៣៣៦.៤៦២​ លាន​ tCO2e​។​​13​ 

  • ​គម្រោងរេដបូប​ Tumring​ ៖​ គ្របដណ្តប់​លើ​ផ្ទៃដី​ប្រហែល​ ៦៦.៦៤៥​ ហិ​កតា​ នៅ​ភាគ​កណ្តាល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ភាគ​ខាងលិច​នៃ​ទន្លេមេគង្គ​ ហើយ​មា​នទី​តាំងនៅ​ភាគ​និរតី​នៃ​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ឡង់​ដែល​ទើបនឹង​ប្រកាស​ថ្មីៗ​នេះ​។​14​ គម្រោង​នេះ​នឹង​នាំ​ឱ្យ​មានការ​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ចំនួន​ ៣,៩​ លាន​ tCO2e​ ក្នុង​រយៈពេល​ ១០​ឆ្នាំ​។​15
  • ​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​កែវ​សីមា​៖​ មាន​ទំហំ​ ២៩២.៦៩០​ ហិ​កតា​។​ វា​មា​នទី​តាំងនៅ​ភាគ​ខាងកើត​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ជា​ចម្បង​នៅ​ក្នុង​ខេត្តមណ្ឌលគិរី​ ដែល​មាន​ផ្នែក​តូច​មួយ​លាតសន្ធឹង​ទៅ​ខេត្តក្រចេះ​។​ តំបន់​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​គ្របដណ្តប់​លើ​ផ្ទៃដី​ ១៦៦.៩៨៣​ ហិ​កតា​នៃ​ព្រៃឈើ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ការពារ​ស្នូល​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​កែវ​សីមា​។​16​ ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​កែវ​សីមា​ផ្ទុក​ឧស្ម័ន​ CO2e​ ជាង​ ៧៥​លាន​តោន​។​17
  • គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ក្រវាញ​ខាងត្បូង​៖​ លើ​ផ្ទៃដី​ ៤៤៥.៣៣៩​ ហិ​កតា​ រួម​មាន​ផ្នែក​នៃ​ឧទ្យាន​ជាតិ​ក្រវាញ​ខាងត្បូង​ និង​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​តា​តៃ​ ហើយ​វា​នឹង​អភិរក្ស​ផ្នែក​សំខាន់​មួយ​នៃ​តំបន់​ព្រៃ​ភ្នំក្រវាញ​ ដែល​ជា​តំបន់​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​តំបន់​ ២០០​ ដ៏​សំខាន់​បំផុត​របស់​ពិភពលោក​សម្រាប់​តំបន់​ការពារ​ជីវចម្រុះ​។​ អត្ថប្រយោជន៍​អាកាសធាតុ​របស់​គម្រោង​រួម​មាន​ ការ​ជៀសវាង​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ប្រហែល​ ១២​លាន tCO2e​​ ក្នុងអំឡុងពេល​ត្រួតពិនិត្យ​ដំបូង​ និង​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ ជាង​ ១១៥.០០០​ លាន​ tCO2e​ ក្នុងអំឡុងពេល​អាយុកាល​របស់​គម្រោង​។​18​ គម្រោង​នេះ​ការពារ​ការ​បញ្ចេញ​កាបូន​ច្រើន​ជាង​ ៣​ លាន​តោន​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​។​19
  • ​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ឧត្ត​មាន​ជ័យ​៖​ គម្រោង​គ្របដណ្តប់​លើ​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​ ៦៣.៨៣១​ ហិ​កតា​នៃ​ព្រៃស្រោង​ និង​ព្រៃ​ល្បោះ​ដែល​លាតសន្ធឹង​នៅ​ភាគ​ពាយ័ព្យ​ នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​ គម្រោង​នេះ​នឹង​បង្កើត​បាន​ចំនួន​ ៨,២​ លាន​តោន​នៃ​ការ​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំ​ភាយ​ដោយ​បាន​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ (VCRs)​ ក្នុង​រយៈពេល​ ៣០​ ឆ្នាំ​។​ 20 
  • គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ព្រៃ​ឡង់​៖​ គម្រោង​នេះ​មាន​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​ ៤៣១.៦៨៣​ ហិ​កតា​ ដែល​គ្របដណ្តប់​ខេត្ត​ចំនួន​បួន​គឺ​ខេត្តក្រចេះ​ កំពង់ធំ​ ស្ទឹង​ត្រែង​ និង​ខេត្តព្រះវិហារ​។​ គម្រោង​នេះ​អាច​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ ប្រមាណ​ ៤.២៣១.១០៩,២​ tCO2e​ ។​ 21 ​

​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ជួញដូរ​កាបូន​ និង​ការ​ចំណាយ​ប្រាក់​ដទៃ​ទៀត​ ដើម្បី​ទទួល​បាន​សេវាកម្ម​អេកូ​ឡូ​ហ្សី​៖

ឯកសារយោង

  1. 1. ​អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​,​ “​គម្រប​ព្រៃឈើ​,”​ ឆ្នាំ​២០១៥,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៤​ ខែមីនា​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  2. 2. ​ក្រសួងបរិស្ថាន​,​ “​របាយការណ៍​ស្ថានភាព​បរិស្ថាន​លើក​ទី​៤,”​ ឆ្នាំ​២០២១,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១៤​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  3. 3. ​អង្គការ​ស្បៀងអាហារ​ និង​កសិកម្ម​,​ “​ការ​វាយតម្លៃ​ធនធាន​ព្រៃឈើ​ជាស​កល​ឆ្នាំ​២០១៥៖​ តើ​ព្រៃឈើ​នៅ​លើ​ពិភពលោក​មានការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​យ៉ាងដូចម្តេច​?,”​ ការ​បោះពុម្ព​លើក​ទី​២,​ ឆ្នាំ​២០១៦,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ២៤​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  4. 4. Watkins,​ et​ al.,​ “​ការ​ធ្វើ​ផែនទី​ និង​ការ​វាយតម្លៃ​សេវា​ប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ី​ក្នុង​ខេត្តមណ្ឌលគិរី​៖​ លទ្ធផល​ និង​អនុសាសន៍​សម្រាប់​ការ​រៀបចំ​ផែនការ​ប្រើប្រាស់​ដីធ្លី​ប្រកបដោយ​និរន្តរភាព​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​,”​ ខែកញ្ញា​ ឆ្នាំ​២០១៦,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ២៤​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  5. 5. “​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​រេ​ដ​បូក​ (NRS)​ ឆ្នាំ​២០១៧-២០២៦,”​ ថ្ងៃ​ទី​ ០៨​ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០១៧,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  6. 6. ​អង្គការ​ស្បៀងអាហារ​ និង​កសិកម្ម​,​ “​អភិបាលកិច្ច​ព្រៃឈើ​ និង​ច្បាប់​ព្រៃឈើ​សម្រាប់​រេ​ដ​បូក​,”​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  7. 7. ​រេ​ដ​បូក​កម្ពុជា​,​ “​ប្រព័ន្ធ​ត្រួតពិនិត្យ​ព្រៃឈើ​ជាតិ​កម្ពុជា​,”​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  8. 8. “​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជាតិ​រេ​ដ​បូក​ (NRS)​ ឆ្នាំ​២០១៧-២០២៦,”​ ថ្ងៃ​ទី​ ០៨​ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០១៧,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  9. 9. ​ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិ​អភិវឌ្ឍ​ន៍ដោយ​ចីរភាព​,​ “​យុទ្ធសាស្ត្រ​រយៈពេល​វែង​របស់​កម្ពុជា​សម្រាប់​អព្យាក្រឹតភាព​កាបូន​,”​ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០២១,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  10. 10. Sunniya​ Durrani-Jamal​ និង​ Darren​ Byers,​ “​កម្ពុជា​កំពុង​បោះ​ជំហាន​ទៅ​មុខ​លើ​ផ្លូវ​ដ៏​វែង​ឆ្ពោះទៅ​រក​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​កាបូន​ទាប​,"​ ប្លុក​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី​,​ ថ្ងៃ​ទី​ ២៥​ ខែសីហា​ ឆ្នាំ​២០២១,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  11. 11. ​សុ​ន​ មិ​នា​,​ "​នៅ​លើ​ផ្លូវត្រូវ​ដើម្បី​បង្កើត​ឥណទាន​កាបូន​,"​ ខ្មែរ​ថា​ម​ស៍​,​ ថ្ងៃ​ទី​ ២៣​ ខែសីហា​ ឆ្នាំ​២០២១,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  12. 12. ​អោប​ ប៊ុ​ន​ធឿ​ន​,​ "​ឥណទាន​កាបូន​ផ្តល់​មូលនិធិ​ដល់​ព្រៃឈើ​,"​ ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​,​ ថ្ងៃ​ទី​០៨​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២,​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  13. 13. ​រេ​ដ​បូក​កម្ពុជា​,​ "​ទិន្នន័យ​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ជាតិ​របស់​កម្ពុជា​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  14. 14. ​ដូចឯកសារយោងខាងដើម។​
  15. 15. ​សេវាកម្ម​ព្រៃឈើ​កូរ៉េ​,​ "​គម្រោង​ Tumring​ REDD+,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  16. 16. ​រេ​ដ​បូក​កម្ពុជា​,​ "​ទិន្នន័យ​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ជាតិ​របស់​កម្ពុជា​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  17. 17. ​អង្គការ​សមាគម​អភិរក្ស​សត្វព្រៃ​,​ "​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​កែវ​សីមា​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  18. 18. ​រេ​ដ​បូក​កម្ពុជា​,​ "​ទិន្នន័យ​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ជាតិ​របស់​កម្ពុជា​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៩​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  19. 19. ​អង្គការ​សម្ព័ន្ធមិត្ត​សត្វព្រៃ​,​ "​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១០​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២២​។​
  20. 20. Terra​ Global​ Capital,​ "​គម្រោង​រេ​ដ​បូក​សហគមន៍​ឧត្តរមានជ័យ​ ប្រទេស​កម្ពុជា​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៣​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២៣​។​
  21. 21. ​ JMC​ "​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ព្រៃ​ឡង់​ -​ គម្រោង​រេ​ដ​បូក​ ស្ទឹង​ត្រែង​,"​ បាន​ចូល​អាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ០៣​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២៣​។​
ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំ

ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំ

បើលោកអ្នកមានសំនួរទាក់ទងនឹងខ្លឹមសារផ្សាយនៅលើគេហទំព័រ Open Development Cambodia (ODC)? យើងខ្ញុំ​នឹង​ឆ្លើយ​តប​​ដោយ​ក្តី​រីក​រាយ។

តើអ្នកបានឃើញបញ្ហាបច្ចេកទេសណាមួយនៅលើគេហទំព័រOpen Development Cambodia (ODC) ដែរឬទេ?

តើលោកអ្នកយល់យ៉ាងដូចម្តេចដែរចំពោះការងាររបស់អូឌីស៊ី?

តើលោកអ្នកមានឯកសារដែលអាចជួយពង្រីក​គេហទំព័រOpen Development Cambodia (ODC) ដែរ​ឬទេ​?​ យើងខ្ញុំ​នឹង​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ទិន្នន័យ​អំពី​ផែនទី​ ច្បាប់​ អត្ថបទ​ និង​ ឯកសារ​ដែល​ពុំ​មាននៅ​លើ​គេហទំព័រ​នេះ​ ហើយ​ពិចារណា​បោះផ្សាយ​ទិន្នន័យ​ទាំងនោះ​។​ សូម​មេត្តា​ផ្ញើ​តែ​ឯកសារ​ណា​ដែល​មាន​ជា​សាធារណៈ​ ឬ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ Creative Commons

ឯកសារត្រូវបានលុប
មានបញ្ហា!

កំណត់សម្គាល់៖ Open Development Cambodia (ODC) នឹង​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ឯកសារ​ដែល​បាន​បញ្ជូន​មក​យ៉ាង​ហ្មត់ចត់​ ដើម្បី​កំណត់​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ និង​ពាក់ព័ន្ធ​ មុន​ពេលធ្វើការ​បង្ហោះ​ផ្សាយ​។​ រាល់​ឯកសារ​ដែល​បាន​បង្ហោះ​ផ្សាយ​នឹង​ជា​ឯកសារ​ដែល​មាន​ជា​សាធារណៈ​ ឬ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ Creative​ Commons​។​ យើងខ្ញុំ​សូម​អគុណ​សំរាប់​ការ​គាំទ្រ​របស់​លោក​អ្នក​។​

Wnyfx
* ប្រអប់មតិមិនអាចទទេ! មិនអាចបញ្ចូនបាន សូមធ្វើការបញ្ចូនម្តងទៀត! Please add the code correctly​ first.

សូម​អរគុណ​សំរាប់​ការ​ចំនាយ​ពេល​ក្នុង​ការ​ចែក​រំលែក​មក​កាន់​យើងខ្ញុំ!