ប្រមុខរដ្ឋ

អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បាន គីមូន (ឆ្វេង) និងព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នរោត្តម សីហមុនី (ស្តាំ), សាលរាជបល្ល័ង្ក នៃព្រះបរមរាជ្យវាំង, ប្រទេសកម្ពុជា។ រូបថត ថតដោយអង្គការសហប្រជាជាតិរូបថត កាលពីថ្ងៃទី ២៧ ខែ តុលា ឆ្នាំ២០១០។ ក្រោមអាជ្ញាប័ណ្ណ Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.0 Generic

អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បាន គីមូន (ឆ្វេង) និងព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នរោត្តម សីហមុនី (ស្តាំ), សាលរាជបល្ល័ង្ក នៃព្រះបរមរាជ្យវាំង, ប្រទេសកម្ពុជា។ រូបថត ថតដោយអង្គការសហប្រជាជាតិរូបថត កាលពីថ្ងៃទី ២៧ ខែ តុលា ឆ្នាំ២០១០។ ក្រោមអាជ្ញាប័ណ្ណ CC BY-NC-ND 2.0

កាលពី​ឆ្នាំ​២០០៤​ ដោយសារ​តែ​បញ្ហា​សុខភាព​ ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ នរោត្តម​ សីហ​នុ​ បាន​ដាក់រាជ្យ​សម្បត្តិ​។​ ការ​ពិភាក្សា​គ្នា​លើ​ការ​ស្វែងរក​អ្នក​ស្នងរាជ្យ​របស់​ព្រះ​អង្គ​ បាន​លេចឡើង​នៅ​លើ​គ្រប់​ទំព័រ​មុខ​នៃ​សារព័ត៌មាន​ក្នុងស្រុក​ និង​ក្រៅ​ស្រុក​។​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ១៤​ ខែតុលា​ ឆ្នាំ​២០០៤​ បុត្រា​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ​ នរោត្តម​ សីហ​នុ​ ជាមួយនឹង​ព្រះ​អគ្គមហេសី​ នរោត្តម​ មុនិនាថ​ សីហ​នុ​ ព្រះ​នាម​ ន​រោ​ត្ត​ សីហ​មុនី​ ត្រូវ​បាន​ជ្រើសតាំង​ដោយ​ក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ​ ឲ្យ​ក្លាយជា​ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​។​1 

​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ ប្រកាន់​យក​របប​រាជា​និយម​អាស្រ័យ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​។​ ព្រះមហាក្សត្រ​ ជា​ព្រះ​ប្រមុខរដ្ឋ​អស់​មួយ​ជីវិត​ ប៉ុន្តែ​មិន​កាន់​អំណាច​ឡើយ​។​2  អំណាច​ទាំងអស់​នៃ​រដ្ឋបាល​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ដោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ តាម​រយៈ​តំណាង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​សភា គណៈ​ រដ្ឋមន្ត្រី​ (​អំណាច​នីតិ​ប្រិប​ត្តិ ​)​ និង​ តុលាការ។​3    

​របប​រាជា​និយម​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ គឺជា​រាជា​និយម​តាម​បែប​ជ្រើសតាំង​ង​។​ នេះ​ មាន​ន័យ​ថា​ ព្រះមហាក្សត្រ​លែង​តែងតាំង​រាជទាយាទ​របស់​ព្រះ​អង្គ​ទៀត​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​ព្រះមហាក្សត្រ​ ត្រូវ​បាន​ជ្រើសតាំង​ដោយ​ក្រុមប្រឹក្សា​សម្បត្តិ​។4​  សមាជិក​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ​ មាន​ ប្រធាន​ និង​អនុប្រធាន​នៃ​សភា​ នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ​ទាំង​ពីរ​គណៈ​ គណៈមហានិកាយ​ និង​គណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ​ នៃ​ពុទ្ធសាសនា​។5​ 

​លក្ខខណ្ឌ​ និង​នីតិវិធី​មួយ​ចំនួន​ ត្រូវ​បំពេញ​ ដើម្បី​អាច​ឈរឈ្មោះ​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​។​ បេក្ខជន​ ត្រូវ​តែ​ជា​ព្រះរាជ​បច្ឆាញាតិ​នៃ​ព្រះមហាក្សត្រ​ អង្គឌួង​ ឬ​ព្រះមហាក្សត្រ​ នរោត្តម​ ឬ​ព្រះមហាក្សត្រ​ សី​សុវត្ថិ​ និង​ត្រូវ​មាន​ព្រះ​ជន​យ៉ាងតិច​ ៣០​ព្រះ​វស្សា​។​6  រហូត​មក​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃនេះ​ មានការ​កត់ត្រា​តិចតួច​ណាស់​អំពី​ព្រះរាជ​បច្ឆាញាតិ​នៃ​ព្រះមហាក្សត្រ​ទាំង​បី​ ហើយ​មាន​ឯកសារ​តែ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចងក្រង​ឡើង​ដោយ​រដ្ឋមន្ត្រី​ព្រះ​បរម​រាជ្យ​វាំង​ សម្តេចចៅហ្វា​វាំង​ ធន់​ នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩២៣​។7​  ចំណែកឯ​នីតិវិធី​លម្អិត​ សម្រាប់​ការ​ជ្រើសតាំង​ព្រះមហាក្សត្រ​ គឺ​ត្រូវធ្វើ​ឡើង​ស្រប​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ និង​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ការ​រៀបចំ​ និង​ការ​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ​8

​បេក្ខជន​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ ត្រូវ​ស្នើ​ឡើង​ដោយ​សមាជិក​ ៣​រូប​/​អង្គ​យ៉ាងតិច​ នៃ​សមាជិក​ សរុប​ ៩​រូប​/​អង្គ​ នៃ​ក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ​។​9 សេចក្តីសម្រេច​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ក្នុង​ការ​ជ្រើស​ តាំង​បេក្ខជន​ណា​ម្នាក់​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ ត្រូវធ្វើ​ឡើង​តាម​វិធី​បោះ​ឆ្នោត​ជា​សម្ងាត់​ និង​ យក​សំឡេង​ភាគច្រើន​ដាច់ខាត​ មាន​ន័យ​ថា​ ត្រូវ​មាន​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ ៥​ រូប​/​អង្គ​យ៉ាងតិច​ គាំទ្រ​។10​ ការ​សម្រេចសេចក្តី​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ក្នុង​ការ​ជ្រើសតាំង​ព្រះមហាក្សត្រ​ថ្មី​ ត្រូវធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រយៈពេល​ ៧​ថ្ងៃ​ យ៉ាង​យូរ​ បន្ទាប់​ពី​ថ្ងៃ​ចូល​ទីវ​ង្គ​ត​ ឬ​ចូល​និវត្តន៍​ ឬ​ដាក់រាជ្យ​សម្បត្តិ​ របស់​អតីត​ព្រះមហាក្សត្រ​។11​ សេចក្តីសម្រេច​របស់​ក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ​ ស្តី​ពី​ការ​ជ្រើសតាំង​ព្រះមហាក្សត្រ​ថ្មី​ ត្រូវ​ធ្វើការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​ ដោយ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង​។

ទាក់ទងនឹងប្រមុខរដ្ឋ

បច្ចុប្បន្នភាពចុងក្រោយ ថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥

ឯកសារយោង

  • 1. ព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី. “គេហទំព័រផ្លូវការ៖ ជីវប្រវត្តិ”។ ចូលអាននៅថ្ងៃទី ២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥, http://norodomsihamoni.org/en/biography
  • 2. ក្នុងករណីព្រះមហាក្សត្រទ្រង់អវត្តមាននៅក្នុងប្រទេស ប្រធាន និងអនុប្រធានសភា អាចបំពេញភារកិច្ចជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទី ដោយយោងទៅតាមឋានានុក្រមពីខ្ពស់មកទាប។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ, មាត្រា៧ មាត្រា១១ និងមាត្រា ១១០ថ្មី។
  • 3. រដ្ឋធម្មនុញ្ញ, មាត្រា៥១ថ្មី។
  • 4. រដ្ឋធម្មនុញ្ញ, មាត្រា១០។
  • 5. រដ្ឋធម្មនុញ្ញ, មាត្រា១៣ថ្មី។
  • 6. រដ្ឋធម្មនុញ្ញ, មាត្រា១៤។
  • 7. Julio A Jeldres. “រាជានិយមកម្ពុជា៖ ការស្វែងរកអ្នកស្នងរាជ្យ.” សារព័ត៌មាន ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ចុះថ្ងៃទី ២ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៩។ ចូលអាននៅថ្ងៃទី ២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥, http://www.phnompenhpost.com/national/cambodias-monarchy-search-successor
  • 8. ច្បាប់ស្តីពីការរៀងចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ ត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើដោយព្រះរាជក្រម លេខ នស/រកម/១០០៤/០០៣ ចុះថ្ងៃទី ១១ ខែ តុលា ឆ្នាំ២០០៤។ អាចទាញយកបានពី រដ្ឋសភា. “បញ្ជីច្បាប់៖ ច្បាប់នៅនីតិកាលទី៣”។ ចូលអាននៅថ្ងៃទី ២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥, http://www.national-assembly.org.kh/ViewLawFile.aspx?LawDID=39
  • 9. ច្បាប់ស្តីពីការរៀងចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ, មាត្រា១២។
  • 10. ដូចខាងដើម, មាត្រា៩។
  • 11. ដូចខាងដើម, មាត្រា១៣។
ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំ

ទំនាក់ទំនងយើងខ្ញុំ

បើលោកអ្នកមានសំនួរទាក់ទងនឹងខ្លឹមសារផ្សាយនៅលើគេហទំព័រ Open Development Cambodia (ODC)? យើងខ្ញុំ​នឹង​ឆ្លើយ​តប​​ដោយ​ក្តី​រីក​រាយ។

តើអ្នកបានឃើញបញ្ហាបច្ចេកទេសណាមួយនៅលើគេហទំព័រOpen Development Cambodia (ODC) ដែរឬទេ?

តើលោកអ្នកយល់យ៉ាងដូចម្តេចដែរចំពោះការងាររបស់អូឌីស៊ី?

តើលោកអ្នកមានឯកសារដែលអាចជួយពង្រីក​គេហទំព័រOpen Development Cambodia (ODC) ដែរ​ឬទេ​?​ យើងខ្ញុំ​នឹង​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ទិន្នន័យ​អំពី​ផែនទី​ ច្បាប់​ អត្ថបទ​ និង​ ឯកសារ​ដែល​ពុំ​មាននៅ​លើ​គេហទំព័រ​នេះ​ ហើយ​ពិចារណា​បោះផ្សាយ​ទិន្នន័យ​ទាំងនោះ​។​ សូម​មេត្តា​ផ្ញើ​តែ​ឯកសារ​ណា​ដែល​មាន​ជា​សាធារណៈ​ ឬ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ Creative Commons

ឯកសារត្រូវបានលុប
មានបញ្ហា!

កំណត់សម្គាល់៖ Open Development Cambodia (ODC) នឹង​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​រាល់​ឯកសារ​ដែល​បាន​បញ្ជូន​មក​យ៉ាង​ហ្មត់ចត់​ ដើម្បី​កំណត់​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ និង​ពាក់ព័ន្ធ​ មុន​ពេលធ្វើការ​បង្ហោះ​ផ្សាយ​។​ រាល់​ឯកសារ​ដែល​បាន​បង្ហោះ​ផ្សាយ​នឹង​ជា​ឯកសារ​ដែល​មាន​ជា​សាធារណៈ​ ឬ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ Creative​ Commons​។​ យើងខ្ញុំ​សូម​អគុណ​សំរាប់​ការ​គាំទ្រ​របស់​លោក​អ្នក​។​

bzJ3m
* ប្រអប់មតិមិនអាចទទេ! មិនអាចបញ្ចូនបាន សូមធ្វើការបញ្ចូនម្តងទៀត! Please add the code correctly​ first.

សូម​អរគុណ​សំរាប់​ការ​ចំនាយ​ពេល​ក្នុង​ការ​ចែក​រំលែក​មក​កាន់​យើងខ្ញុំ!