
ទិដ្ឋភាពផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ព្រះសីហនុ។ រូបថតពីទំព័រហ្វេសប៊ុក PPSHV Expressway ។
ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្ដីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្ដរមធ្យោបាយ និងភស្ដុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣ (CITLS) គឺជាឯកសារដ៏សំខាន់ដើម្បីបង្ហាញពីគម្រោងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងរៀបចំដែលនឹងមានតម្លៃសរុបស្មើរនឹង ៣៦ ពាន់លានដុល្លារ។ ចក្ខុវិស័យចម្បងនៃផែនការមេមួយនេះ គឺការប្រែក្លាយប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនធ្វើឱ្យវាកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងជម្នះបញ្ហាប្រឈមដែលអាចកើតមាននាពេលអនាគត។ ដើម្បីសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យនេះ យុទ្ធសាស្ត្រ ៣-៣-៤-២ ត្រូវបានអនុវត្ត។ លេខនៃយុទ្ធសាស្ដ្រនេះគឺ បង្ហាញពីច្រករបៀងដឹកជញ្ជូនធំៗចំនួន៣ ច្រករបៀងដឹកជញ្ជូនបន្ទាប់បន្សំចំនួន៣ មជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូនធំៗចំនួន៤ និងច្រកដឹកជញ្ជូនខាងក្រៅចំនួន២។ យុទ្ធសាស្ដ្រទី២ គឺ ២-២-N ដែលសំដៅលើទីក្រុងស្នូលចំនួន ២ បង្គោលធំចំនួន២ និង N (អ៊ិន)សំដៅលើមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូនដែលមានគោលដៅតភ្ជាប់ប្រទេស និងធ្វើឱ្យដំណើរការដឹកជញ្ជូនកាន់តែរលូន។ វាមានវិធីបីយ៉ាងទៀតដើម្បីគាំទ្រដល់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ការដឹកជញ្ជូននៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រនៃ ផែនការមេCITLS រួមមាន ហិរញ្ញប្បទានថវិកាជាតិ ការវិនិយោគបរទេស ឬប្រាក់កម្ចី និង តាមរយៈយន្តការភាពជាដៃគូរវាងរដ្ឋ និងឯកជន (PPP)។1 ចំពោះការវិនិយោគបរទេស វិនិយោគិនពហុភាគីសំខាន់ៗក្នុងឆ្នាំ២០២២ លើគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរួមមានចៃកា (១៣ ភាគរយនៃការវិនិយោគទាំងអស់) ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី និងកម្ពុជា (១០ ភាគរយ) ធនាគារនាំចេញ-នាំចូលនៃប្រទេសចិន (៩ ភាគរយ)។ វិនិយោគិនទាំងនេះមិនត្រឹមតែផ្តល់ការវិនិយោគហិរញ្ញវត្ថុទៅកាន់គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្នែកច្បាប់ និងគោលនយោបាយនៅកម្ពុជាផងដែរ។ 2
ការអភិវឌ្ឍ និងមូលនិធិសម្រាប់ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវអាកាស
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិនៅកម្ពុជាត្រូវបានអភិវឌ្ឍជាចម្បងតាមរយៈកិច្ចសន្យាសាងសង់-អាជីវកម្ម-ផ្ទេរ (BOT) ជាមួយក្រុមហ៊ុនសំណង់បរទេស។ អាកាសយានដ្ឋានភ្នំពេញ និងក្រុងព្រះសីហនុ មានកិច្ចសន្យាសាងសង់-អាជីវកម្ម-ផ្ទេរ (BOT) រហូតដល់ឆ្នាំ ២០៤០ ជាមួយអាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា (SCA)។3 អាកាសយានដ្ឋានសៀមរាបអង្គរ ដែលទើបតែសាងសង់ថ្មីក៏ស្ថិតនៅក្រោមកិច្ចសន្យាកិច្ចសន្យាសាងសង់-អាជីវកម្ម-ផ្ទេរ (BOT) រយៈពេល ៥៥ឆ្នាំជាមួយក្រុមហ៊ុន វិនិយោគអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិអង្គរ (AIAI) ផងដែរ។4 ចំពោះអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតារាសាគរនៅខេត្តកោះកុងវិញ ស្ថិតក្នុងកិច្ចសន្យាសាងសង់-គ្រប់គ្រង-ប្រតិបត្តិ(BOO) រយៈពេល ៩៩ ឆ្នាំជាមួយក្រុមហ៊ុន Tianjin Union Development Group (UDG)។5 អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោតាខ្មៅ (TTIA) ដែលកំពុងតែសាងសង់ដោយក្រុមហ៊ុន វិនិយោគអាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា (CAIC) ដែលជាក្រុមហ៊ុនពីការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នារវាង ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មវិនិយោគក្រៅប្រទេសកម្ពុជា (OCIC) និងរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរស៊ីវិល (SSCA)6 ដែលស្ថិតនៅក្រោមកិច្ចសន្យា រចនា សាងសង់ ហិរញ្ញវត្ថុ កម្មសិទ្ធិ និងប្រតិបត្តិ (DBFOO)។7 ការសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានទាំងនេះមានយន្តការផ្តល់មូលនិធិផ្សេងៗគ្នាដែលភាគច្រើនត្រូវបានសាងសង់ដោយក្រុមហ៊ុនដែលស្វែងរកការវិនិយោគតាមរយៈទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុន។ នៅក្នុងករណីនៃអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោតាខ្មៅ (TTIA) ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន វិនិយោគអាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា (CAIC)បានមកពីការចេញមូលបត្របំណុលចំនួន ៣៧៨ លានដុល្លារដើម្បីទទួលបានដើមទុន។8
ព័ត៌មានអំពីអាកាសយានដ្ឋានសំខាន់ៗក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
អាកាសយានដ្ឋាន | ស្ថានភាពប្រតិបត្តិការ | តម្លៃសាងសង់ (ដុល្លារអាម៉េរិក) | ការគ្រប់គ្រង |
អន្ដរជាតិយានដ្ឋានអន្ដរជាតិភ្នំពេញ | ដំណើរការ | មិនមានតួលេខសរុបទេ ប៉ុន្ដែការពង្រីកចំណាយពីឆ្នាំ២០០៣ដល់២០០៧ គឺ២៣.២ លានដុល្លារ9 និងពីឆ្នាំ២០១៣ដល់២០១៧ គឺ១២៦លានដុល្លារ10 | អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា |
អាកាសយានដ្ឋានអន្ដរជាតិសៀមរាប | មិនដំណើរការ (បិទ ២០២៣)11 | មិនមានតួលេខសរុបទេ ប៉ុន្តែការចំណាយរវាងឆ្នាំ២០០៣ ដល់២០០៧គឺ២៣.៩ លានដុល្លារ12 | អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា |
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខេត្តព្រះសីហនុ | ដំណើរការ | មិនមានតួលេខសរុបទេ ប៉ុន្ដែការចំណាយរវាងឆ្នាំ២០១៨ដល់២០២០ គឺ៥៨លានដុល្លារ13 | អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា |
អាកាសយានដ្ឋានអន្ដរជាតិសៀមរាបអង្គរ | ដំណើរការ (បើក២០២៣) | ១.១ ពាន់លានដុល្លារ | ក្រុមហ៊ុន វិនិយោគអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិអង្គរ |
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោតាខ្មៅ | មិនទាន់ដំណើរការ (គ្រោងបើក ២០២៥) | ១.៥ ពាន់លានដុល្លារ | CAIC និងដំណើរការដោយ អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា |
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតារាសាគរ | ដំណើរការ (ចំពោះជើងហោះហើរក្នុងស្រុក ២០២៤)14 | ៥០០ លានដុល្លារ | Tianjin Union Development Group (UDG) |
នៅពេលនិយាយអំពីការអភិវឌ្ឍន៍នាពេលអនាគត មានគម្រោងពង្រីកមួយលើអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខេត្តព្រះសីហនុជាមួយនឹងស្ថានីយថ្មីនៅឆ្នាំ ២០២៦។15 លើសពីនេះ ក៏មានអាកាសយានដ្ឋានក្នុងស្រុកជាច្រើនដែលស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលផ្សេងៗគ្នានៃដំណើរការ រៀបចំផែនការដើម្បីដំណើរការ។ ទាំងនេះមានដូចជា៖
- កោះរ៉ុង
- បាវិត (ក្រុងបាវិត)
- ប៉ោយប៉ែត (កូនដំរី)
- កំពង់ឆ្នាំង
- កោះកុង
- បាត់ដំបង
- ស្ទឹងត្រែង
- ព្រះវិហារថ្មី (ស្រអែម)
- មណ្ឌលគីរីថ្មី (អូរាំង)
- រតនគីរីថ្មី(កាឡៃ)16
ការអភិវឌ្ឍ និងមូលនិធិសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនផ្លូវដែក
ចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍អំឡុងឆ្នាំ២០១០មក មានការវិនិយោគថ្មីពីរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីស្តារឡើងវិញនូវខ្សែភាគខាងជើង និងខ្សែភាគខាងត្បូងនៃប្រព័ន្ធផ្លូវដែកកម្ពុជា។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី បញ្ហាដូចជា ការតាំងទីលំនៅថ្មី17 ការចំណាយលើសទម្ងន់ ទឹកជំនន់ និងបញ្ហាគុណភាពសំណង់ បានបណ្តាលឱ្យមានការពន្យារពេលដល់ការងារខ្សែផ្លូវដែកភាគខាងជើង។ រវាងឆ្នាំ ២០០៨ និង ២០១៣ ប្រាក់កម្ចីសរុបដែលបានផ្តល់ទៅឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលលើការស្តារឡើងវិញ និងការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវដែកមានចំនួន ១៣៧.៤២លានដុល្លារ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលមានតម្រូវការក្នុងការបណ្ដាក់ទុនចំនួន ៧៧.៤២ លានដុល្លារបន្ថែមទៀតនៅចន្លោះឆ្នាំ ២០១៥ដល់២០១៨។18
ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្ដីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្ដរមធ្យោបាយ និងភស្ដុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣ (CITLS) មានគម្រោងដឹកជញ្ជូនផ្លូវដែកចំនួន ៨ ដែលជាគម្រោងស្តារឡើងវិញ និងការសាងសង់ខ្សែដែកថ្មី។ មានគម្រោងរយៈពេលខ្លី និងមធ្យមចំនួន ៤ ក្នុងឆ្នាំ (២០២៣ ដល់ ២០២៧) ដែលមានតម្លៃ ៣,៨០០ លានដុល្លារ និងគម្រោងរយៈពេលវែងចំនួន ៤ (២០២៨ ដល់ ២០៣៣) ដែលមានតម្លៃ ៦,២១០ លានដុល្លារ។
គម្រោងផ្លូវដែករយៈពេលខ្លី និងមធ្យម (២០២៣-២០២៧)
គម្រោងផ្លូវដែក | គោលបំណង | ការចំណាយគិតជាដុល្លារអាម៉េរិក (លាន) |
ខ្សែខាងជើង (ភ្នំពេញ–ប៉ោយប៉ែត) | ការស្តារឡើងវិញនូវខ្សែភាគខាងជើង និងបង្កើនល្បឿនដល់ ៨០គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង សម្រាប់ខ្សែរថភ្លើងដឹកអ្នកដំណើរ និង ៥០គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង សម្រាប់រថភ្លើងដឹកទំនិញ | ៣០០ |
ភ្នំពេញ-អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោតាខ្មៅ | បង្កើតខ្សែបន្ទាត់រវាងព្រលានយន្តហោះថ្មី និងភ្នំពេញ ដើម្បីជំរុញវិស័យទេសចរណ៍ | N/A |
សៀមរាប–អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ | បង្កើតខ្សែបន្ទាត់រវាងអាកាសយានដ្ឋានថ្មី និងខេត្តសៀមរាប ដើម្បីជំរុញវិស័យទេសចរណ៍ | N/A |
ប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ (ឯករេណបថ ផ្លូវចេញចូលឆ្លងកាត់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ (AGT) និងរថភ្លើងក្រោមដី) | សាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធថ្មីក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីបង្កើនសុវត្ថិភាព និងកាត់បន្ថយការបំពុល | តម្លៃសរុបសម្រាប់ខ្សែទៅកាន់អាកាសយានដ្ឋាន និងការដឹកជញ្ជូនក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញគឺ ៣,៥០០ |
គម្រោងផ្លូវដែករយៈពេលវែង (២០២៨ ដល់ ២០៣៣)
គម្រោងផ្លូវដែក | គោលបំណង | ការចំណាយគិតជាដុល្លារអាម៉េរិក (លាន) |
ផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿនខ្សែខាងត្បូង | បង្កើនល្បឿនដល់ ១៦០ គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោងសម្រាប់រថភ្លើងដឹកអ្នកដំណើរ និង ៨០ គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោងសម្រាប់រថភ្លើងដឹកទំនិញ។ | ១,៣៣០ |
ផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿន ខ្សែខាងជើង | បង្កើនល្បឿនដល់ 160 គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោងសម្រាប់រថភ្លើងដឹកអ្នកដំណើរ និង 80 គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោងសម្រាប់រថភ្លើងដឹកទំនិញ។ | ១,៩៣០ |
ការសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿន ភ្នំពេញ-បាវិត ព្រំដែនវៀតណាម | សាងសង់ខ្សែរថភ្លើងថ្មីរវាងភ្នំពេញ-បាវិត តាមព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដែលមានប្រវែងសរុបប្រមាណ ១៥០គីឡូម៉ែត្រ។ ខ្សែនេះក៏ត្រូវបានសាងសង់ជាផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿនផងដែរ។ | ៨០០ |
ការសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-កំពង់ធំ-សៀមរាប-ប៉ោយប៉ែត | សាងសង់ខ្សែរថភ្លើងថ្មី ភ្នំពេញ-ប៉ោយប៉ែត ប៉ុន្តែឆ្លងកាត់ខេត្តកំពង់ធំ និងសៀមរាប ដែលមានប្រវែងសរុបប្រមាណ៤០០គីឡូម៉ែត្រ។ ខ្សែនេះក៏ត្រូវបានសាងសង់ជាផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿនផងដែរ។ | ២,១៥០19 |
ក្រុមហ៊ុន DUWON (ក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនរបស់កូរ៉េ) បានស្នើផែនការតភ្ជាប់ទីក្រុងហូជីមិញ និងទីក្រុងបាងកក ដោយបង្កើតបណ្តាញល្បឿនលឿន។ ក្នុងផែនការនេះ ពេលវេលាធ្វើដំណើរពីបាវិតទៅប៉ោយប៉ែតនឹងលឿនជាង ២ម៉ោង ដែលជាការប្រសើរឡើងខ្លាំងបើធៀបនឹងល្បឿននៃយានយន្តដែលជាប់ផ្លូវ។20
ការអភិវឌ្ឍ និងមូលនិធិសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោក
បណ្តាញដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោកត្រូវបានគេមើលឃើញថាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ទូទៅរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ផែនការមេ (CITLS) មានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវថ្នល់ជាច្រើនដែលមានគោលបំណងលើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែងផ្លូវថ្នល់នៅកម្ពុជា សុវត្ថិភាព ភាពអាចរកបាន និងប្រសិទ្ធភាព។ នៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ ផ្លូវថ្មីដែលគ្រប់គ្រងដោយក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន នឹងត្រូវក្រាលដោយក្រាលកៅស៊ូទ្វេរដង (DBST) ឬបេតុង ខណៈដែលផ្លូវជនបទមួយចំនួននឹងធ្វើដោយកៅស៊ូទេ្វរដង និងថ្មបាយក្រៀម។
ប្រភេទផ្លូវសំខាន់មួយទៀតដែលអាចកាត់បន្ថយពេលធ្វើដំណើរគឺផ្លូវល្បឿនលឿន។ ផ្លូវប្រភេទនេះត្រូវបានសង្កត់ជាធ្ងន់នៅក្នុង ផែនការមេ (CITLS) ។ យោងតាមផែនការ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៤ មានគម្រោងផ្លូវល្បឿនលឿនរបស់ប្រទេសកម្ពុជាចំនួន ៩ ចែកជាពីរប្រភេទ។ ជាគម្រោងរយៈពេលខ្លី ឬមធ្យម ពីឆ្នាំ២០២៣ ដល់ឆ្នាំ២០២៧ (៤គម្រោង) និងគម្រោងរយៈពេលវែងពីឆ្នាំ២០២៨-២០៣៣ (៥គម្រោង) សរុបទឹកប្រាក់ ៧,១៧៤លានដុល្លារអាមេរិក។21
គម្រោងផ្លូវដែក | គោលបំណង | ការចំណាយគិតជាដុល្លារអាម៉េរិក (លាន) |
ផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-បាវិត (E1) | បង្កើតផ្លូវល្បឿនលឿន ៤គន្លងរវាងផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងភ្នំពេញលេខ ៣ និងបាវិត (១៣៥ គីឡូម៉ែត្រ) | ១,៣៧៦ |
ស្ពានផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងលេខ៣ និងE1 | បង្កើតស្ពានឆ្លងទន្លេប្រវែង៤គន្លង ចន្លោះផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងលេខ៣ និង E1 (៤ គ.ម) | ២៣៤ |
ផ្លូវល្បឿនលឿនប៉ាហុនភ្នំពេញ-សៀមរាប (E6) | បង្កើតផ្លូវល្បឿនលឿន៤គន្លងរវាងផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងភ្នំពេញលេខ៣ និងសៀមរាប (២៥០គីឡូម៉ែត្រ) | ២,៥០០ |
ផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងរវាងស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជាកូរ៉េ និង E1 | គម្រោងសាងសង់ផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងទី៤ តភ្ជាប់ពីស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជាកូរ៉េ ទៅ E1 (២១ គ.ម) | ៧៥ |
នៅពេលនិយាយអំពីគម្រោងសាងសង់ផ្លូវផ្សេងទៀត ផែនការមេ (CITLS) ក៏មានគម្រោងចំនួន ៨៥ ផ្សេងទៀតដែលបង្កើតការស្តារ និងថែទាំផ្លូវ ក៏ដូចជាស្ពានដែលមានស្រាប់ និងការសាងសង់ផ្លូវ និងស្ពានថ្មី ឬការស្ថាបនាឡើងវិញនូវផ្លូវ និងស្ពានផ្សេងទៀត ដែលមានតម្លៃសរុបចំនួន ៦,៤២៨ លានដុល្លារអាមេរិក។22 ក្តីសង្ឃឹមគឺថាការចំណាយអាចត្រូវបានកាត់បន្ថយលើថវិកាជាតិដោយប្រើកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូរដ្ឋ និងឯកជន (PPP)។23
ការអភិវឌ្ឍ និងការផ្តល់មូលនិធិសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនតាមសមុទ្រ
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កំពង់ផែអន្តរជាតិសំខាន់ៗមានចំនួនពីរគឺ កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ (PAS) និងកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញ (PPAP)។ កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ (PAS) កំពុងពង្រីកស្ថានីយដោយរំពឹងថានឹងទទួលបានមូលនិធិជាកម្ចីពី ចៃកា។ ប្រាក់កម្ចីលើការពង្រីកដំណាក់កាលទី ២ និងដំណាក់កាលទី ៣ បន្ថែមស្ថានីយថ្មីចំនួនពីរ។ ប្រវែងស្ថានីយទីមួយត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងមានប្រវែង ៤០០ ម៉ែត្រ និងជម្រៅ ១៦.៥ ម៉ែត្រ។ នៅពេលដែលបញ្ចប់ វានឹងមានសមត្ថភាពផ្ទុកនាវារហូតដល់ ១២០,០០០ DWT។
ស្ថានីយទីពីរនឹងមានប្រវែង ៤៣០ ម៉ែត្រ និងជម្រៅ ១៧,៥ ម៉ែត្រ។ សមត្ថភាពរបស់ស្ថានីយនឹងមានសមត្ថភាពផ្ទុកនាវារហូតដល់ ១៦០,០០០ DWT។ ស្ថានីយដែលទើបសាងសង់ថ្មីទាំងពីរនឹងពង្រីក TEU សរុបដល់ ២.៥ លាន។ គម្រោងនេះក៏ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ ២០៣០។ ការដំឡើងទាំងនេះមានសក្តានុពលក្នុងការធ្វើឱ្យ កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ (PAS)ក្លាយជាកំពង់ផែក្នុងតំបន់ដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយនឹងអនុញ្ញាតឱ្យកប៉ាល់ធំៗចូលចតដោយមិនចាំបាច់ផ្ទុកទំនិញនៅកំពង់ផែផ្សេងទៀត។24 សម្រាប់ កំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញ (PPAP)ក៏តម្រូវឱ្យមានការពង្រីកដើម្បីឱ្យក្លាយជាកត្តាសំខាន់ ដោយសារកាន់តែមានភាពមមារញឹក ដូច្នេះក្នុងដំណាក់កាលទី៤ ការពង្រីករបស់វានឹងសង្ឃឹមថានឹងបន្ថែមស្ថានីយរហូតដល់ ៩០០ ០០០ TEU ។25 គម្រោងដឹកជញ្ជូនតាមសមុទ្រសរុបចំនួន ២០ផ្សេងគ្នា ដែលមានតម្លៃសរុបយោងតាមការប៉ាន់ប្រមាណរបស់ផែការមេធំគឺ ៥,៤៦១ លានដុល្លារ ហើយវាមិនរាប់បញ្ចូលគម្រោងលើប្រព័ន្ធផ្លូវទឹករបស់ប្រទេសកម្ពុជាជុំវិញទន្លេមេគង្គនោះទេ។26
គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវសមុទ្រ និងផ្លូវទឹក គម្រោងសំខាន់មួយក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍នោះគឺព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលជាប្រឡាយប្រវែង ១៨០គីឡូម៉ែត្រ រវាងព្រែកតាកែវ ទន្លេមេគង្គ និងសមុទ្រក្នុងខេត្តកែប ដែលស្មើនឹងជាង ៥០ ភាគរយនៃការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវទឹកទាំងមូល ដែលបានប៉ាន់ប្រមាណក្នុងគម្រោង ផែការមេធំ (១,៧០០,២៥ លានដុល្លារអាមេរិក)។27 បើនិយាយពីការផ្តល់មូលនិធិសម្រាប់គម្រោងនេះវិញ ចម្ងាយ ២១ គីឡូម៉ែត្រដំបូងនឹងត្រូវសាងសង់និងគ្រប់គ្រងដោយកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ (PAS) ២៦ ភាគរយ28 និងកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញ (PPAP) មាន ២៥ ភាគរយ29 និង ៤៩ ភាគរយជារបស់ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មវិនិយោគក្រៅប្រទេសកម្ពុជា (OCIC)។ ប្រឡាយដែលនៅសេសសល់ (១៥៩ គីឡូម៉ែត្រ) នឹងត្រូវកាន់កាប់យ៉ាងតិចបំផុត ៥១ ភាគរយ ដោយអង្គភាពកម្ពុជា និង ៤៩ ភាគរយដោយអង្គភាពបរទេសដែលមានការសាងសង់នឹងធ្វើឡើងដោយសាជីវកម្មផ្លូវថ្នល់ និងស្ពានរបស់ប្រទេសចិន។30
ប្រធានបទពាក់ព័ន្ធនឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន និងមធ្យោបាយដទៃទៀត
- ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
- គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងគមនាគមន៍ និងការដឹកជញ្ជូនទំនិញ
- ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូននិងមធ្យោបាយដទៃទៀត
ឯកសារយោង
- 1. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្តីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្តរមធ្យោបាយ និងភស្តុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣,” ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 2. PwC កម្ពុជា និង PwC សឹង្ហបុរី, “គម្រោងរាជធានី និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ,” ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៤ បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។
- 3. អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា, “អំពីយើង,” បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 4. ម៉ៃ គុណមករា,“អាកាសយានដ្ឋានសៀមរាបថ្មីជិតរួចរាល់ហើយ,” ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 5. មជ្ឈមណ្ឌលអាកាសចរណ៍, “អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតារាសាគរ,” បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៤។
- 6. បច្ចេកវិទ្យាអាកាសយានដ្ឋាន, “អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោតាខ្មៅ ប្រទេសកម្ពុជា,” ថ្ងៃទី០៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 7. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្តីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្តរមធ្យោបាយ និងភស្តុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣,” ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 8. Manoj Mathew, “ការងារអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោឈានចូលដំណាក់កាលចុងក្រោយ,” Khmer Times, ថ្ងៃទី ២៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៤។
- 9. សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ, “អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា,” បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 10. បច្ចេកវិទ្យាអាកាសយានដ្ឋាន, “ការពង្រីកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ,” ថ្ងៃទី ១៨ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 11. ម៉ៃ គុណមករា, “ព្រលានយន្តហោះសៀមរាបនឹងបិទបន្ទាប់ពីបើកថ្មី,” ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី ០៧ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៣។ បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 12. សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ, “អាកាសយានដ្ឋានកម្ពុជា,” បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 13. ម៉ៃ គុណមករា,”ស្ថានីយព្រះសីហនុគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ២០២៦,”ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី០៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 14. ជា វ៉ាន់យុទ្ធ, “អាកាសយានដ្ឋានកោះកុង នឹងបើកដំណើរការសេវាកម្មក្នុងស្រុកក្នុងខែសីហា,” Khmer Times, ថ្ងៃទី ០៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៥, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 15. ម៉ៃ គុណមករា,”ស្ថានីយព្រះសីហនុគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ២០២៦,”ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី០៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 16. ក្រុមការងារបច្ចេកទេសផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសមាហរណកម្មតំបន់ (IRITWG, “ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (បោះពុម្ពលើកទី៧),” ថ្ងៃទី ១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 17. N.Bugalski និង J. Medallo, “ការរារាំង៖ ការសិក្សាពីដំណើរការនៃការតាំងទីលំនៅថ្មី និងផលប៉ះពាល់នៃការស្តារផ្លូវដែកកម្ពុជា,” Bridges Across Borders Cambodia,២០១២, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 18. ក្រុមការងារបច្ចេកទេសផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសមាហរណកម្មតំបន់ (IRITWG, “ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (បោះពុម្ពលើកទី៧),” ថ្ងៃទី ១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 19. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្តីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្តរមធ្យោបាយ និងភស្តុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣,” ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 20. ក្រុមការងារបច្ចេកទេសផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសមាហរណកម្មតំបន់ (IRITWG, “ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (បោះពុម្ពលើកទី៧),” ថ្ងៃទី ១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 21. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្តីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្តរមធ្យោបាយ និងភស្តុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣,” ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 22. ដូចឯកសារយោងខាងដើម។
- 23. Jason Boken, “ការពិភាក្សារបស់ Royal Railway និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែដំណើរការដដែល,” ខ្មែរថាមស៍, ថ្ងៃទី ០៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 24. PAS, “របាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ ២០២៣,” បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 25. PPAP, “របាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ ២០២៣,” ថ្ងៃទី ០៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 26. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការមេគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្តីពីប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនអន្តរមធ្យោបាយ និងភស្តុភារកម្មកម្ពុជា ២០២៣-២០៣៣,” ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
- 27. ដូចឯកសារយោងខាងដើម។
- 28. CSX, “សេចក្តីប្រកាសស្តីពីការវិនិយោគរបស់ PAS ២៦% ទៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Funan Techo Inland Waterways and Logistics Co., Ltd,” ថ្ងៃទី០២ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។
- 29. CSX, “សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការវិនិយោគកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញសម្រាប់ ២៥% ទៅក្នុងក្រុមហ៊ុន FUNAN TECHO INLAND WATERWAYS AND LOGISTICS CO.,LTD,” ថ្ងៃទី០២ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។
- 30. រី សុចាន់, “នាយករដ្ឋមន្ត្រី៖ ការបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា,” ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី០៦ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។