មូលនិធិសម្រាប់គ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន

ថ្ងៃទី ២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១
មូលនិធិសម្រាប់គ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន

ប្រទេសកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមបញ្ចូលគោលដៅភាពធន់ទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយ និងអាកាសធាតុ ទៅក្នុងគោលនយោបាយជាតិរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែការអនុវត្តនៅតែមានការពិបាក។ នៅក្នុងផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ២០១៤-២០១៨ រដ្ឋាភិបាលផ្តល់អាទិភាពដល់គោលដៅ “ការកសាងប្រទេសជាតិ និងសហគមន៍មូលដ្ឋានដែលមានភាពធន់ ដើម្បីបន្តការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព”។ គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ មានភារកិច្ចគ្រប់គ្រងការត្រៀមបង្ការ និងឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយ។ ឧបសគ្គជាច្រើនដូចជា សមត្ថភាពមានកម្រិត កង្វះហិរញ្ញវត្ថុ ការវិភាគមិនគ្រប់គ្រាន់ និងការផ្តោតអារម្មណ៍លើការឆ្លើយតបនឹងគ្រោះមហន្តរាយ រារាំងដល់ការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រទាំងនេះ។ ការបញ្ជ្រាបការងារដើម្បីបង្កើតភាពធន់នៅវិស័យទាំងអស់ ក៏មិនត្រូវបានរៀបចំតាមគ្រោងការណ៍ដែរ ហើយជំនាញបច្ចេកទេស និងការបែងចែកថវិកាគ្រប់គ្រងហានិភ័យមហន្តរាយនៅមានកម្រិត។¹

ប្រធាន UNISDR ចុះសួរសុខទុក្ខខេត្តដែលរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់នៅកម្ពុជា។ រូបភាព ដោយ UN DRR, ថតនៅថ្ងៃទី ២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២។ ក្រោមអាជ្ញាបណ្ណ CC BY-NC-ND 2.0។

ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ និងហិរញ្ញវត្ថុ

យោងតាមផ្នែកទី ៧ មាត្រា ៣៩ នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ (២០១៥) រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា “ត្រូវមានថវិកា និងធនធានបម្រុងសមស្រប ដើម្បីធានាដល់ការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ” រួមទាំងការត្រៀមឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយ និងការស្តារឡើងវិញផងដែរ។ ទោះយ៉ាងណា ថវិកាមិនមានភាពច្បាស់លាស់ដូចដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងការឆ្លើយតបទូទៅ និងបន្ទាន់នោះទេ។²

រដ្ឋាភិបាលមូលដ្ឋានបង្កើនប្រាក់ចំណូលមិនគ្រប់គ្រាន់ ដូចនេះត្រូវពឹងផ្អែកលើការផ្ទេរធនធានសាធារណៈរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាល។ ជារឿយៗ ការផ្ទេរធនធានរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលក្នុងទម្រង់នៃប្រាក់ឧបត្ថម្ភ មិនត្រូវបានគិតពីការងារទាក់ទងនឹងគ្រោះមហន្តរាយដែលទាមទារដោយរដ្ឋាភិបាលមូលដ្ឋាននោះទេ។³ ឧទាហរណ៍ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ការបែងចែកមូលនិធិឃុំសង្កាត់ប្រចាំឆ្នាំ មិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូលបន្ថែមសម្រាប់ភូមិដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយព្យុះទីហ្វុងកេតសាណាកាលពីឆ្នាំមុននោះឡើយ។⁴

បច្ចុប្បន្ន ការចូលរួមរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយមានកម្រិតទោះបីជាបទពិសោធន៍នៅទូទាំងពិភពលោកបង្ហាញថា ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ខ្ពស់ត្រូវតែដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងភាពធន់ក៏ដោយ។ ការរួមចំណែក និងភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់ក្រសួងក្នុងវិស័យសំខាន់ៗមានដូចជា ការកោះប្រជុំក្រសួងដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងអំពីការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ការផ្តល់អាទិភាពដល់ការវិនិយោគដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យ ព្រមទាំងយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការបែងចែកធនធានចាំបាច់សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ និងការគាំទ្រឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីធានាបាននូវការទទួលបានមូលនិធិភ្លាមៗ សម្រាប់ការឆ្លើយតបគ្រោះមហន្តរាយ និងការស្តារឡើងវិញ។⁵

ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ

ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រមូលថវិកាបានប្រមាណ ១១៥ លានដុល្លារអាមេរិកដែលត្រូវបានកាន់កាប់ដោយទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ហើយអាចត្រូវបានប្រើលើការចំណាយដែលមិនអាចទាយទុកជាមុនដូចជា ការចំណាយក្រោយគ្រោះមហន្តរាយជាដើម។ តិចជាង ១០% នៃថវិកាត្រូវបានកំណត់ និងចំណាយសម្រាប់គ្រោះមហន្តរាយក្នុងឆ្នាំតែមួយ។ ចំនួនថវិកាដែលអាចត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការស្តារឡើងវិញ និងការកសាងឡើងវិញក្រោយពីគ្រោះមហន្តរាយ គឺមិនច្បាស់លាស់ និងពឹងផ្អែកលើអថេរផ្សេងៗ។ ជាលទ្ធផល ការរៀបចំតិចតួចបំផុតត្រូវបានធ្វើឡើងជុំវិញថវិកាដែលត្រូវការសម្រាប់ការចំណាយទាក់ទងនឹងគ្រោះមហន្តរាយ។

ប្រព័ន្ធបម្រុងស្បៀងអាហារកម្ពុជាត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ដោយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីគាំទ្រដល់គ្រួសារដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយគ្រោះមហន្តរាយ តាមរយៈការបង្កើតទុនបម្រុងដូចជា ស្បៀង និងគ្រាប់ពូជ សម្រាប់គ្រាអាសន្ន។ ការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារមានចំនួន ១៦.០០០ តោន ក្នុងនោះ ៦២,៥% ជាស្តុករូបវន្ត និង ៣៧,៥% ជាទុនបម្រុងហិរញ្ញវត្ថុ។ គ្រាប់ពូជចំនួន ៣.០០០ តោន និងបន្លែ ៥០ តោន ព្រមទាំងគ្រាប់ពូជដំណាំដទៃទៀតនៅមាននៅក្នុងស្តុកគ្រាប់ពូជសរុបផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នមិនមានមូលនិធិគ្រោះមហន្តរាយបន្ថែម ឬយន្តការរក្សាហានិភ័យពិសេសនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលរួមគ្នានោះទេ។⁶

ថ្ងៃទី ២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០ រដ្ឋាភិបាលបានប៉ាន់ប្រមាណថា មានជនងាយរងគ្រោះប្រហែល ៣៨៨.០០០ នាក់ (IDPoor) ដែលប៉ះពាល់ដោយសារការជន់លិចដោយទឹកជំនន់ និងត្រូវការជំនួយមនុស្សធម៌។ រដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ការឆ្លើយតបជាជំនួយស្បៀងដោយផ្ទាល់រួមមាន អង្ករចំនួន ១.២០០ លានតោន ដល់គ្រួសារដែលរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់ និងការផ្តល់មូលនិធិស្តារឡើងវិញ។⁷

ឥណទានធានារ៉ាប់រង អាចដើរតួជាឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់តម្រូវការហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេស បន្ទាប់ពីគ្រោះមហន្តរាយ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសកម្ពុជាមិនមានគ្រឹះស្ថានឥណទានបន្ទាន់ ក្នុងករណីមានគ្រោះមហន្តរាយនោះទេ។ ធនាគារពិភពលោក ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន (JICA) និងម្ចាស់បំណុលឯកជនផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានឥតឈប់ឈរសម្រាប់ការស្តារឡើងវិញ និងការកសាងឡើងវិញបន្ទាប់ពីគ្រោះមហន្តរាយ។ នៅពេលបច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមិនប្រើយន្តការធានារ៉ាប់រងណាមួយដូចជា ការផ្ទេរហានិភ័យ ដើម្បីការពារថវិការបស់ខ្លួនពីផលប៉ះពាល់នៃគ្រោះមហន្តរាយនោះទេ។ ទីភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលនីមួយៗមានជម្រើសធានារ៉ាប់រងទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់ពួកគេដែលជាទូទៅពឹងផ្អែកលើលទ្ធភាពថវិកា។⁸

ទីភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលជាច្រើនតែងតែប្រើប្រាស់ថវិកាទីភ្នាក់ងារធម្មតា ជាពិសេសថវិកាថែទាំ ដើម្បីចំណាយតិចតួចសម្រាប់ការស្តារគ្រោះមហន្តរាយ។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះត្រូវនឹងគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបញ្ជាក់ថា ទីភ្នាក់ងារនានាគួរតែប្រើប្រាស់ធនធានបច្ចុប្បន្នជាមុនសិន ដោយបែងចែកប្រាក់នៅក្នុងថវិកាឡើងវិញមុននឹងស្នើសុំមូលនិធិថ្មី។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ វាមិនច្បាស់ទេថា តើថវិកាប៉ុន្មានត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ។⁹

បំណុលខាងក្រៅសម្រាប់ការជួយសង្គ្រោះផលប៉ះពាល់នៃគ្រោះមហន្តរាយ មិនត្រូវបានបញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់ទេទោះបីជាវាត្រូវបានគេរំពឹងថា ប្រាក់កម្ចីក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុកនឹងកើនឡើងដោយសារលទ្ធផលនៃគ្រោះមហន្តរាយក៏ដោយ។¹⁰

មិនមានការកត់ត្រាការប្រើប្រាស់គោលនយោបាយពន្ធជាឧបករណ៍ ដើម្បីប្រមូលចំណូលបន្ថែមនៅពេលមានមហន្តរាយ ឬផ្តល់ការបង់ពន្ធជាការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់ការបរិច្ចាគ ដើម្បីជួយដល់មូលនិធិគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជានៅឡើយទេ។¹¹

ជំនួយពីម្ចាស់ជំនួយ

ប្រទេសកម្ពុជាទទួលបានជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយប្រមាណ ៧៨៥ លានដុល្លារ ពីម្ចាស់ជំនួយចន្លោះឆ្នាំ ១៩៩០ ដល់ឆ្នាំ ២០១០។ មូលនិធិនេះត្រូវបានបែងចែកដូចជា ៥៥% សម្រាប់ការឆ្លើយតប និងការសង្គ្រោះបន្ទាន់ ៣៥% សម្រាប់ការកសាងឡើងវិញ និងការស្តារនីតិសម្បទា និង ១០% សម្រាប់ការត្រៀមខ្លួននិងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបង្ការ។ ធនាគារពិភពលោកគឺជាអ្នករួមចំណែកដ៏ធំបំផុត (២៥%) បន្ទាប់មកសហគមន៍អឺរ៉ុប (១២%) មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (១០%) ជប៉ុន (៩%) ហូឡង់ (៨%) និងស៊ុយអែត (៦%)។¹²

រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) បានផ្តល់ជំនួយបន្ថែមចំនួន ៨៧៥.០០០ ដុល្លារអាមេរិក ដល់កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក (WFP) នៅខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១ ដើម្បីជំរុញផែនការ និងការឆ្លើយតបគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា។¹³ បន្ទាប់ពីមានការស្នើសុំពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន បានផ្តល់នូវសម្ភារៈសង្គ្រោះបន្ទាន់ឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយទឹកជំនន់នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០។ គ្រោះទឹកជំនន់នេះបានបណ្តាលឱ្យប៉ះពាល់ដល់មនុស្ស និងទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងររួមមាន អ្នកស្លាប់ ២៥ នាក់ ជម្លៀសខ្លួន ៣៧.៣៩៦ នាក់ ដួលរលំផ្ទះ ៥៦ ខ្នង និងខូចខាតផ្ទះ ៧៣.៧២០ ខ្នង។ ជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយមានដូចជា តង់ ម៉ាស៊ីនចម្រោះទឹក ភួយ ម៉ាស៊ីនភ្លើង បន្ទះប្លាស្ទិក កម្រាលពូក និងធុងជែរី។¹⁴ មូលនិធិដើម្បីការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ និងជំនួយសង្គ្រោះ បានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណូមពររបស់រដ្ឋាភិបាលខេត្ត សម្រាប់ការជួយស្តារនីតិសម្បទាក្រោយទឹកជំនន់ ដោយការចែកចាយគ្រាប់ពូជបន្លែ អាហារ និងទឹកផឹកអំឡុងគ្រោះទឹកជំនន់ឆ្នាំ ២០១១។¹⁵

នៅដើមខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០ ប្រទេសកម្ពុជាបានជួបនឹងជំនន់ទឹកភ្លៀងយ៉ាងខ្លាំង ដែលនាំឱ្យមានការជន់លិចនៅទូទាំងខេត្តចំនួន ១៩។ ទឹកជំនន់បណ្តាលឱ្យមនុស្សចំនួន ៤២ នាក់ បានស្លាប់ និងបានធ្វើឱ្យមនុស្សចំនួន ២ លាននាក់ ប្រឈមនឹងគ្រោះទឹកជំនន់ ដោយមនុស្សចំនួន ៨ សែននាក់ បានរងផលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់។ អង្ករប្រមាណ ១.២០០ លានតោន ត្រូវបានផ្តល់ដោយរដ្ឋាភិបាល ជាការឆ្លើយតបក្នុងរូបភាពជាជំនួយស្បៀងអាហារ។ អ្នកឆ្លើយតបផ្សេងទៀតរួមមាន កាកបាទក្រហមកម្ពុជាក៏ដូចជា អង្គការសហប្រជាជាតិ និងដៃគូអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងការគាំទ្រដល់ការផ្តល់ជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយ។

ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ កំពុងធ្វើឱ្យភាពងាយរងគ្រោះដែលមានស្រាប់កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ដូចបានឃើញនៅក្នុងគ្រោះមហន្តរាយទឹកជំនន់នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០២០។¹⁶

វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩

ដើម្បីជួយប្រទេសកម្ពុជាគ្រប់គ្រងការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រទេសជាច្រើនបានបរិច្ចាគវ៉ាក់សាំង ថវិកានិងបរិក្ខារសុខាភិបាលដល់កម្ពុជា។ ប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ លើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ ដែលជាការបរិច្ចាគចំនួន ១.០០០.០០០ ដូសពីប្រទេសចិន។¹⁷ រដ្ឋាភិបាលចិនបានផ្តល់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន ៥០០.០០០ ដូសបន្ថែម នៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០២១។¹⁸ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនតាមរយៈ COVAX បានបរិច្ចាគវ៉ាក់សាំង AstraZeneca កូវីដ-១៩ ចំនួន ១.០០០.០០០ ដូស ដែលផលិតនៅប្រទេសជប៉ុនដល់ប្រទេសកម្ពុជា។¹⁹ ចក្រភពអង់គ្លេសបានផ្តល់វ៉ាក់សាំង AstraZeneca ចំនួន ៤១៥.០០០ ដូស ដល់ប្រទេសកម្ពុជានៅខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២១។²⁰ សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់វ៉ាក់សាំងចនសុន និងចនសុន កូវីដ-១៩ ចំនួន ១.០៦០.១០០ ដូស ដល់ប្រទេសកម្ពុជាតាមរយៈ COVAX ដែលដឹកនាំដោយ អង្គការសុខភាពពិភពលោក។²¹ នៅថ្ងៃទី ៩ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២១ ទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) បានប្រកាសផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានបន្ថែមចំនួន ៤ លានដុល្លារអាមេរិក បន្ថែមទៀតសម្រាប់ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ នៅប្រទេសកម្ពុជា។²² នៅថ្ងៃទី ២០ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២១ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានផ្តល់ថវិកាជាង ៣២០.០០០ ដុល្លារអាមេរិក ជាសម្ភារៈពេទ្យដល់ក្រសួងសុខាភិបាលសម្រាប់ប្រតិបត្តិការបង្ការ និងឆ្លើយតបជំងឺរាតត្បាត។²³ រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីបានប្រកាសនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ ថាខ្លួននឹងបរិច្ចាគប្រាក់ចំនួន ២៨ លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន ១,៥ នាក់ អាចទទួលបានវ៉ាក់សាំង។²⁴ រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាក៏បានប្រកាសនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ ថាខ្លួននឹងបរិច្ចាគវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន ១០០.០០០ ដូសដល់កម្ពុជាផងដែរ។²⁵

ទាក់ទងនឹងមូលនិធិសម្រាប់គ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន

ឯកសារយោង

1. “កំណត់ត្រានៃការវិនិច្ឆ័យហិរញ្ញវត្ថុហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា,” ពង្រាង, ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
2. រដ្ឋសភាកម្ពុជា, “ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
4. “កំណត់ត្រានៃការវិនិច្ឆ័យហិរញ្ញវត្ថុហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា,” ពង្រាង, ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
5. រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “កម្ពុជា៖ ការវាយតម្លៃអំពីគ្រោះមហន្តរាយក្រោយខ្យល់ព្យុះកេតសាណា,” ខែមីនា ឆ្នាំ២០១០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
6. "កំណត់ត្រានៃការវិនិច្ឆ័យហិរញ្ញវត្ថុហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា," ពង្រាង, ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
7. វេទិកាឆ្លើយតបមនុស្សធម៌កម្ពុជា, “ផែនការឆ្លើយតបគ្រោះទឹកជំនន់នៅកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២០ (សម្រាប់ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០២០ - មេសា ២០២១)," ថ្ងៃទី ១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។
8. "កំណត់ត្រានៃការវិនិច្ឆ័យហិរញ្ញវត្ថុហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា," ពង្រាង, ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
9. ធនាគារពិភពលោក និងមធ្យោបាយសកលសម្រាប់កាត់បន្ថយ និងស្តារគ្រោះមហន្តរាយ, “ អាស៊ាន៖ ការជម្រុញការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន និងការធានារ៉ាប់រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅក្នុងប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន៖ ក្របខ័ណ្ឌ និងជម្រើសសម្រាប់អនុវត្ត," ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
10. រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “កម្ពុជា៖ ការវាយតម្លៃអំពីគ្រោះមហន្តរាយក្រោយខ្យល់ព្យុះកេតសាណា," ខែមីនា ឆ្នាំ២០១០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
11. "កំណត់ត្រានៃការវិនិច្ឆ័យហិរញ្ញវត្ថុហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា," ពង្រាង, ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
12. ដូចឯកសារយោងខាងលើ
13. ឡាយ សាមាន, "សហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ជំនួយសង្គ្រោះទឹកជំនន់," ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី ១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
14. អង្គការ JICA, “ជំនួយគ្រាអាសន្នមកកម្ពុជាក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយទឹកជំនន់," ថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
15. FIDR, “ជំនួយសង្គ្រោះបន្ទាន់ដល់ជនរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់," បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
16. វេទិកាឆ្លើយតបមនុស្សធម៌កម្ពុជា, “ផែនការឆ្លើយតបទឹកជំនន់នៅកម្ពុជា," ថ្ងៃទី ០៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ២២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
17. បុគ្គលិកខ្មែរថាមស៍, “វ៉ាក់សាំង Sinopharm ចំនួន ៣០០.០០០ ដូសនឹងមកដល់នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែមីនា," ខ្មែរថាមស៍, ថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
18. មុំ គន្ធា, “ចិនសន្យាផ្តល់វ៉ាក់សាំង Sinopharm ចំនួន ៥០ ម៉ឺនដូសដល់កម្ពុជា," ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី ២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
19. បុគ្គលិកខ្មែរថាមស៍, “ជប៉ុនបានផ្តល់វ៉ាក់សាំង AstraZeneca ចំនួន ១ លានដូសដល់ប្រទេសកម្ពុជា,” ខ្មែរថាមស៍, ថ្ងៃទី ១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
20. បុគ្គលិកខ្មែរថាមស៍, "ចក្រភពអង់គ្លេសបរិច្ចាគវ៉ាក់សាំង AstraZeneca ចំនួន ៤១៥.០០០ ដូសដល់ប្រទេសកម្ពុជា," ខ្មែរថាមស៍, ថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
21. បុគ្គលិកភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍, “វ៉ាក់សាំងចន សុននិងចនសុនកូវីដ-១៩ផលិតនៅអាមេរិកបានមកដល់,” ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍, ថ្ងៃទី ០២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
22. នៅ ស៊ីវត្ថា, “USAID បរិច្ចាគប្រាក់ចំនួន ៤ លានដុល្លារសម្រាប់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដនៅកម្ពុជា,” ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ថ្ងៃទី ០៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
23. មុំ គន្ធា, "អង្គការ WHO បរិច្ចាគរថយន្តដឹកវ៉ាក់សាំងត្រជាក់ចំនួន ៣ សម្រាប់យុទ្ធនាការកូវីដ," ថ្ងៃទី ២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
24. មុំ គន្ធា និងវ៉ន ដារ៉ា, "កម្ពុជាទទួលបានជំនួយ ២៨ លានដុល្លារសម្រាប់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩," ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍, ថ្ងៃទី ០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
25. Rhea Mae Soco, "ឥណ្ឌាផ្គត់ផ្គង់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយឥតគិតថ្លៃ ១០០.០០០ ដូស” ខ្មែរថាមស៍, ថ្ងៃទី ០៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។

នៅលើទំព័រនេះ
សេចក្តីប្រកាសពាក់ព័ន្ធ
- រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ជួយជនរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់ ជាង ២៥០០ គ្រួសារ នៅខេត្តពោធិសាត់
- ការចុះហត្ថលេខាលើលិខិតប្ដូរសារ និងកំណត់ហេតុនៃការពិភាក្សា ស្ដីពីការផ្ដល់ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង ដែលមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៣ ៩៤២ លានយ៉េន (ប្រមាណ ៣៥ លានដុល្លារអាមេរិក) សម្រាប់អនុវត្តគម្រោង "សាងសង់ស្ពានបន្ទាន់ នៅតំបន់រងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់"
បន្ថែម...
ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធ
- រដ្ឋាភិបាលចំណាយលើកទី១ ជិត $២០ លាន ជួយគ្រួសារងាយរងហានិភ័យអំឡុងមានសម្ពាធអតិផរណា និងរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដោយទឹកជំនន់
- ក្រសួងរៀបចំជំនួយសម្រាប់កសិករក្រីក្រដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយគ្រោះមហន្តរាយ
- ទូតអាមេរិកថា កម្ពុជាត្រៀមទប់ស្កាត់ការឆ្លងវីរុសកូវីដ ១៩ បានល្អគួរកត់សម្គាល់
- NCDM និង WFP បន្តសហការគ្រប់គ្រងវិបត្តិពីគ្រោះមហន្តរាយ
- លោកហ៊ុន សែន ឲ្យមន្ត្រីជួយដល់ពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយធម្មជាតិ
បន្ថែម...
ប្រធានបទ
- កសិកម្ម និង ការនេសាទ
  - ការនេសាទ ការចិញ្ចឹមត្រី និងជលវប្បកម្ម
    - ផលិតកម្មជលផល
      សហគមន៍នេសាទ
      ការចិញ្ចឹមត្រី និងជលវប្បកម្ម
      ការនេសាទត្រីបែបពាណិជ្ជកម្ម និងធនធានជលផលធម្មជាតិ
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងការនេសាទ
  - កសិកម្ម
    - ទំនិញ ការកែច្នៃ និងផលិតផលកសិកម្ម
      ផលិតផលសត្វ
      ផលិតផលទឹកដោះគោ
      ផលិតផលធ្វើអំពីស្បែក
      សាច់
      ផលិតកម្មបសុបក្សី
      ផលិតផលដំណាំ និងទំនិញ
      ដំណាំជីវឥន្ធនៈ
      ដំឡូងមី
      ល្ហុងខ្វង
      អំពៅ
      ស្វាយចន្ទី
      ផ្លែឈើ និងបន្លែ
      ពោត
      ដូងប្រេង
      ស្រូវ
      កៅស៊ូ
      សណ្តែកសៀង
      គ្រឿងទេស
      ម្រេច
      អំបិល
      ស្រូវ
      ស្ករ
    - ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងកសិកម្ម និងបច្ចេកវិទ្យា
      សេវាកម្មវិស្វកម្ម និងគ្រឿងបរិក្ខាកសិកម្មខា
      ការគ្រប់គ្រងទឹកនិងធារាសាស្ត្រ
      ការគ្រប់គ្រងសត្វល្អិតចង្រៃ
      ការគ្រប់គ្រងដីកសិកម្ម
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យកសិកម្ម
    - ផលិតកម្មផ្នែកកសិកម្ម
      ផលិតកម្មកសិឧស្សាហកម្ម
      កសិកម្មតាមកិច្ចសន្យា
      សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច និងចំការ
      ការចិញ្ចឹមបសុសត្វ
      ការដាំដំណាំដោយប្រើជីសរីរាង្គ
      កសិកម្មទ្រង់ទ្រាយតូច និងមធ្យម
- ជំនួយ និងការអភិវឌ្ឍ
  - ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ទ្វេភាគី
    - សមាជិកគណៈកម្មាធិការជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ ឌីអេស៊ី (DAC)
      ជំនួយពីប្រទេសអូស្ត្រាលី
      ជំនួយពីសហភាពអឺរ៉ុប
      ជំនួយពីប្រទេសអាល្លឺម៉ង់
      ជំនួយពីប្រទេសជប៉ុន
      ប្រទេសដែលជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀត
      ជំនួយពីកូរ៉េខាងត្បូង
      ជំនួយពីប្រទេសស៊ុយអែត
      ជំនួយពីសហរដ្ឋអាមេរិក
    - ប្រទេសដែលមិនមែនជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ ឌីអេស៊ី
      ជំនួយពីប្រទេសចិន
      ជំនួយពីប្រទេសឥណ្ឌា
  - ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ពហុភាគី
    - ធនាគារអភិវឌ្ឍន៏អាស៊ី (ADB)
    - អង្គការស្បៀង និងកសិកម្ម (FAO)
    - មូលនិធិហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ
    - អង្គការសហប្រជាជាតិ
    - ធនាគារពិភពលោក
  - គោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ និងការគ្រប់គ្រង
  - ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ឯកជន និងមិនរកប្រាក់កម្រៃ
- គ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
  - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងការត្រៀមបង្ការគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
  - ទីភ្នាក់ងារមិនមែនរដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ការត្រៀមបង្ការគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
    - មូលនិធិសម្រាប់គ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
    - អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
    - កាកបាទក្រហមកម្ពុជា
  - គ្រោះមហន្តរាយ
    - គ្រោះរាំងស្ងួត
    - គ្រោះរញ្ជួយដី
    - អគ្គីភ័យ
    - ទឹកជំនន់
    - ជំងឺរាតត្បាត
    - ព្យុះ
    - ស៊ូណាមិ
- សេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្ម
  - ពាណិជ្ជកម្ម
  - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច
    - រចនាសម្ព័ន្ធពាណិជ្ជកម្ម និងការចុះបញ្ជីស្របច្បាប់
  - សេវាកម្មធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ
  - សមាគមន៏ពាណិជ្ជកម្ម
    - សភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក
    - សមាគមពាណិជ្ជកម្មចិន
    - សភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា
  - ការវិនិយោគ
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីការវិនិយោគ
      វិនិយោគិនក្នុងស្រុក
      វិនិយោគិនបរទេស
  - សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម
  - ផ្សារមូលបត្រ (ផ្សារភាគហ៊ុន)
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីផ្សារមូលបត្រ
    - ផ្សារភាគហ៊ុន
- ថាមពល
  - គោលនយោបាយនិងការគ្រប់គ្រងថាមពល
  - ផលិតកម្មអគ្គិសនី
    - ទំនប់វារីអគ្គិសនី
    - ផលិតកម្មថាមពលដែលមិនកើតឡើងវិញ
      ធ្យូងថ្ម
      ប្រេងម៉ាហ្ស៊ូត
      ប្រេង និងឧស្ម័ន
    - ផលិតកម្មថាមពលកើតឡើងវិញ
      ជីវឥន្ធនៈ
      ជីវម៉ាស
      ថាមពលព្រះអាទិត្យ
      ខ្យល់
  - ថាមពលសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូន
    - ប្រេងម៉ាហ្ស៊ូត
    - អគ្គិសនី
    - ប្រេង
    - ថាមពលព្រះអាទិត្យ
  - ឥន្ធនៈសម្រាប់ចម្អិនអាហារ
    - ធ្យូង
    - ឧស្ម័ន
- បរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ
  - ធនធានទឹក
    - ទឹកក្រោមដី
    - តំបន់សមុទ្រ និងឆ្នេរ
    - ទន្លេ និងបឹង
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងទឹក
      សិទ្ធិប្រើប្រាស់ទឹក
  - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ
    - ការវាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន
    - ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃគោលនយោបាយ និងក្របខណ្ឌច្បាប់
      ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ
      ប្រភេទនៃតំបន់ការពាររបស់រដ្ឋ
  - ព្រៃឈើ និងរុក្ខាប្រមាញ់
    - ចំណាត់ថ្នាក់ព្រៃឈើ
      វាក្យសព្ទ និងនិយមន័យ
      ព្រៃស្រោង
      ព្រៃបង្កើតឡើងវិញ
    - គម្របព្រៃឈើ
      កត្តាជម្រុញការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ
      សម្បទាន
      ការកាប់ឈើខុសច្បាប់
      ការបំលែងដី
      ការធ្វើរបាយការណ៍គម្របព្រៃឈើ
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងព្រៃឈើ
    - ផលិតផលព្រៃឈើ
      ឧស្សាហកម្មព្រៃឈើ
      ពាណិជ្ជកម្ម និងហិរញ្ញវត្ថុព្រៃឈើ
      ការកាប់ឈើ និងឈើមានតម្លៃ
      ការដាំដើមឈើ
      ឈើខ្លឹម
      ក្រដាស និងរុក្ខជាតិសម្រាប់បម្លែងជាក្រដាស
      ដើមអាកាស្យា
      ដើមប្រេងខ្យល់
      អនុផលព្រៃឈើ
      ការបរបាញ់
      ជ័រ
      ការបន្តុះឈើប្រណិត
    - ការការពារព្រៃឈើ
      ការគាំទ្រកិច្ចការពារព្រៃឈើ
      មូលនិធិសម្រាប់កិច្ចការពារព្រៃឈើ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកកិច្ចការពារព្រៃឈើ
      តំបន់ការពារ
      សហគមន៍ព្រៃឈើ
      ឧទ្យានជាតិ និងដែនជម្រកសត្វព្រៃ
      ព្រៃការពារ
      ព្រៃឈើប្រើប្រាស់បានយូរអង្វែង
  - ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
    - ការបន្សាំខ្លួនទៅនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ
    - ការកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
      យន្តការអភិវឌ្ឍន៍ស្អាត
      សកម្មភាពបន្ស៊ាំសមស្របទូទាំងប្រទេស
  - ការជួញដូរកាបូន និងការចំណាយប្រាក់ដទៃទៀត ដើម្បីទទួលបានសេវាកម្មអេកូឡូស៊ី
  - ការការពារបរិស្ថាន និងជីវៈចម្រុះ
  - ការបំពុលបរិស្ថាន និងកាកសំណល់
    - ការបំពុលខ្យល់
    - សំណល់អេឡិចត្រូនិច
    - សំរាម សំណល់រឹង
    - ការបំពុលទឹក
  - ជីវៈចម្រុះ
    - សត្វ
    - ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី
    - រុក្ខជាតិ
  - សេវាកម្មអេកូឡូជី
- ឧស្សាហកម្មនិស្សារណកម្ម
- រដ្ឋាភិបាល
  - ថវិកា
  - ការបោះឆ្នោត
  - ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ
  - ប្រព័ន្ធរដ្ឋាភិបាល
  - រដ្ឋបាលថ្នាក់ខេត្ត និងមូលដ្ឋាន
    - ការគ្រប់គ្រង
    - វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ
  - ការកម្រិតពន្ធអាករ
  - សេវាកម្មរដ្ឋាភិបាល
  - លទ្ធកម្ម
  - ការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ
  - រដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ជាតិ
    - អង្គនីតិប្រតិបត្តិ
    - ប្រមុខរដ្ឋ
    - ក្រសួង និងស្ថាប័នរដ្ឋ
      ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ
      ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ
      ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម
      ក្រសួងធម្មការ និងសាសនា
      ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ
      ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ
      ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា
      ក្រសួងបរិស្ថាន
      ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ
      ក្រសួងសុខាភិបាល
      ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម
      ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍
      ក្រសួងព័ត៌មាន
      ក្រសួងមហាផ្ទៃ
      ក្រសួងយុត្តិធម៌
      ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ
      ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់
      ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល
      ក្រសួងការពារជាតិ
      ក្រសួងទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច
      ក្រសួងផែនការ
      ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍
      ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន
      ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ
      ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា
      ក្រសួងទេសចរណ៍
      ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម
      ក្រសួងកិច្ចការនារី
      ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា
      ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី
      រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិល
    - រដ្ឋសភា
- វិស័យឧស្សាហកម្ម
  - អចលនទ្រព្យ
  - ទេសចរណ៍
  - ការផលិត
    - ការកែច្នៃផលិតផលកសិកម្ម
      ចំណីសត្វ
      ជីវឥន្ធនៈ
      ជី
      កៅស៊ូ
    - រថយន្ត
    - ការកែច្នៃអាហារ
      ភេសជ្ជៈ
      ត្រីនិងអាហារសមុទ្រ
      សាច់ និងផលិតផលសាច់
      ទឹកដោះគោនិងផលិតផលពីទឹកដោះគោ
      អាហារកែច្នៃ
      អំបិល
    - គ្រឿងសង្ហារឹម
    - សម្លៀកបំពាក់និងវាយនភណ្ឌ
      សម្លៀកបំពាក់
      អំបោះ និងសូត្រ
      ស្បែកជើង
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីកម្មន្តសាល
    - ការកែច្នៃ និងផលិតផលរ៉ែ
      ឥដ្ឋ និងក្បឿង
      ស៊ីម៉ង់
      ប្រេង
      ដែកថែប
  - សំណង់
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីវិស័យសំណង់
    - ក្រុមហ៊ុន និងគម្រោងសំខាន់ៗ
  - សិប្បកម្ម
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់វិស័យសិប្បកម្ម
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីវិស័យឧស្សាហកម្មសិប្បកម្ម
  - ការលេងល្បែងស៊ីសង
- ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
  - ទីផ្សារ
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីទីផ្សារ
    - ឈ្មួញតូចតាច
      សមាគមឈ្មួញតូចតាច
      សិទ្ធិឈ្មួញតូចតាច
  - ការដឹកជញ្ជូន និងបញ្ញើ
    - ការអភិវឌ្ឍ និងមូលនិធិសម្រាប់គមនាគមន៍
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងគមនាគមន៍ និងការដឹកជញ្ជូនទំនិញ
    - ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូននិងមធ្យោបាយដទៃទៀត
      អាកាសយានដ្ឋាន និងការធ្វើដំណើរ
      ផ្លូវដែក
      ផ្លូវដី និងស្ពាន
      ផ្លូវទឹក និងកំពង់ផែ
  - ទំនាក់ទំនង
    - ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់ទំនាក់ទំនង
      អ៊ីនធើណេត
      វិទ្យុ
      ទូរស័ព្ទ
      ទូរស័ព្ទចល័ត
      ទូរទស្សន៍
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងទូរគមនាគមន៍
    - ការអភិវឌ្ឍ និងមូលនិធិសម្រាប់ទូរគមនាគមន៍
  - ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអគ្គិសនី
    - ការអភិវឌ្ឍ និងមូលនិធិសម្រាប់អគ្គិសនី
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងអគ្គិសនី
    - បរិក្ខារផលិត និងចែកចាយអគ្គីសនី
  - ទឹក និងអនាម័យ
    - ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ ទឹក និងអនាម័យ
      មូលនិធិសម្រាប់បរិក្ខារទឹក និងអនាម័យ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកទឹក និងអនាម័យ
    - ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងបរិក្ខារទឹក និងអនាម័យ
      ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទឹក និងអនាម័យតាមទីជនបទ
      អនាម័យតាមទីជនបទ
      ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកតាមទីជនបទ
      ស្រះ
      ទឹកលើដី
      ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទឹក និងអនាម័យនៅទីប្រជុំជន
      ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអនាម័យទីក្រុង
      ការផ្គត់ផ្គង់ និងចែកចាយទឹកតាមទីប្រជុំជន
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងទឹក និងអនាម័យ
    - ការធ្វើតេស្តគុណភាពទឹក
- ពលកម្ម
  - សហជីព
  - មជ្ឈត្តការផ្នែកការងារ
  - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងពលកម្ម
    - ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា
    - ការការពារសម្រាប់ពលករនៅក្រៅប្រទេស
    - សុវត្ថិភាព និងសុខភាពក្នុងការងារ
    - សិទ្ធិកម្មករ
  - ការងារក្រៅផ្លូវការ
  - ពលកម្មជាផ្លូវការ
  - ពលកម្មខុសច្បាប់
    - ពលកម្មកុមារ
    - ពលកម្មកេងចំណេញផ្លូវភេទ
    - ការជួញដូរមនុស្ស
  - ការជ្រើសរើសបុគ្គលិក និងការងារនៅក្រៅប្រទេស
  - ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់សិទ្ធិការងារ និងសហជីព
    - មូលនិធិសម្រាប់សិទ្ធិពលកម្ម និងសហជីព
    - អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិការងារ និង សហជីពពលកម្ម
- ដីធ្លី
- ច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការ
  - រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងសិទ្ធិ
  - ឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការអនុវត្តច្បាប់
    - ឧក្រិដ្ឋកម្ម
    - នគរបាល
    - ពន្ធនាគារ
      ការឃ្លាំមើលពន្ធនាគារ
      សិទ្ធិទណ្ឌិត
      គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងពន្ធនាគារ
    - ការបំពានច្បាប់ចរាចរ
  - កំនែទម្រង់ច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការ
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់កំនែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ
      មូលនិធិសម្រាប់កំនែទម្រង់ច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកកំនែទម្រង់ច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការ
  - ដំណើរការតាក់តែងច្បាប់
  - វិជ្ជាជីវៈច្បាប់ និងសេវាកម្មផ្នែកច្បាប់
    - គណៈមេធាវី
    - ការអប់រំសំរាប់វិជ្ជាជីវៈច្បាប់
      ការអប់រំក្រឡាបញ្ជី
      ការអប់រំអង្គចៅក្រម
      ការអប់រំមេធាវី
    - ការអប់រំច្បាប់សម្រាប់សាធារណៈជន
    - សេវាកម្មច្បាប់ផែ្នករដ្ឋបាលសាធារណៈ
    - ការគ្រប់គ្រងផ្នែកវិជ្ជាជីវៈច្បាប់
      បទប្បញ្ញត្តិក្រឡាបញ្ជី
      បទប្បញ្ញត្តិចៅក្រម
      បទប្បញ្ញត្តិមេធាវី
  - ក្របខណ្ឌច្បាប់
    - ច្បាប់និងសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ
    - ច្បាប់ និងបទបញ្ជា
    - សិទ្ធិរបស់ជនត្រូវចោទ
  - ប្រព័ន្ធច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការ
    - ដំនោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ
    - វិវាទស៊ីវិល និងពាណិជ្ជកម្ម
    - វិវាទព្រហ្មទណ្ឌ
    - ប្រព័ន្ធតុលាការ និងតុលាការ
      ការឃ្លាំមើលតុលាការ
      ប្រព័ន្ធតុលាការ និងរចនាសម្ព័ន្ធតុលាការ
      ច្បាប់ស្តីពីប្រព័ន្ធតុលាការ
  - ជំនួយផ្នែកច្បាប់
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីជំនួយផ្នែកច្បាប់
    - អ្នកផ្តល់ជំនួយផ្នែកច្បាប់
      គណៈមេធាវី និងសេវាកម្មជំនួយផ្នែកច្បាប់
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្តល់ជំនួយផ្នែកច្បាប់
- ប្រជាជន និងជំរឿន
  - ជំរឿន
  - ព័ត៌មានអំពីខេត្តនិងទីក្រុង
    - សេដ្ឋកិច្ច ឬឧស្សាហកម្មសំខាន់ៗ
    - បរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ
    - ភូមិសាស្ត្រនិងអាកាសធាតុ
    - ទេសចរណ៍
  - ប្រជាជន
    - ប្រជាសាស្ត្រ
    - ចំនាកស្រុក
      និរប្រវេសន្ត
      អន្តោប្រវេសន៍
      ចំនាកស្រុកក្រៅផ្លូវការដើម្បីការងារ
      កម្មករបរទេសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
      ពលករកម្ពុជានៅក្រៅប្រទេស
- វិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា
  - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រង វិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា
  - ការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ វិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា
  - បច្ចេកវិទ្យា
    - ថាមពលបរមាណូ និងបច្ចេកវិទ្យានុយក្លេអ៊ែរ
    - វិទ្យាសាស្ត្រសម្ភារៈ
    - បច្ចេកវិទ្យាបើកទូលាយ
    - បច្ចេកវិទ្យាអវកាស
  - ការអប់រំ និងការផ្សព្វផ្សាយ វិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា
- ការអភិវឌ្ឍសង្គម
  - ជនក្រីក្រ
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងសន្តិសុខស្បៀង
      មូលនិធិសម្រាប់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងជំនួយសន្តិសុខស្បៀង
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងជំនួយសន្តិសុខស្បៀង
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីអំពីភាពក្រីក្រ
      លទ្ធភាពទទួលបានការសិក្សាអប់រំ និងការថែទាំសុខភាព
      សន្តិសុខស្បៀង
      ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ
  - សង្គមស៊ីវិល
    - សមាគម និងក្រុមសមាជិកភាពផ្សេងទៀត
    - សម្ព័ន្ធ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអង្គការសង្គមស៊ីវិល
    - គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីសង្គមស៊ីវិល
    - អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
  - ការអប់រំ និងការបណ្តុះបណ្តាល
    - អក្ខរកម្មមនុស្សពេញវ័យ
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់វិស័យអប់រំ
      សមាគមទទួលបន្ទុកខាងការអប់រំ
      មូលនិធិសម្រាប់វិស័យអប់រំ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកវិស័យអប់រំ
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យអប់រំ
    - ការអប់រំកម្រិតឧត្តមសិក្សា
      កម្មវិធីក្រោយឧត្តមសិក្សា
      ការសិក្សារនៅបរទេស
      សាកលវិទ្យាល័យ
    - មតេ្តយ្យសាលា
    - ការអប់រំកម្រិតបឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សា
    - ការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ
  - យ៉េនឌ័រ
    - ស្រីស្រឡាញ់ស្រី, ប្រុសស្រឡាញ់ប្រុស, មនុស្សស្រឡាញ់ភេទពីរ, មនុស្សប្តូរភេទ, ស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា (LGBTQ)
      ការអភិវឌ្ឍ ឬជំនួយសង្គមសម្រាប់សហគមន៍ LGBTQ
      សមាគម LGBTQ
      គោលនយោបាយ និងសិទ្ធិ LGBTQ
    - ស្ត្រី
      ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់ស្ត្រី
      មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ស្ត្រី
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ស្ត្រី
      សមាគមន៏ស្ត្រី
      ស្ត្រីក្នុងការអភិវឌ្ឍ
      ស្ត្រីនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល និងនយោបាយ
      ស្ត្រីក្នុងគ្រួសារ
      គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងសម្រាប់ស្ត្រី
      សិទ្ធិស្ត្រី
  - សិទ្ធិមនុស្ស
    - សិទិ្ធស៊ីវិល និងនយោបាយ
      លទ្ធភាពទទួលបានព័ត៌មាន
      សេរីភាពក្នុងការបង្កើតសមាគម
      ការបញ្ចេញមតិ
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្ស
      សមាគមសិទ្ធិមនុស្ស
      មូលនិធិសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្ស
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស
    - សិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌
      សិទិ្ធដីធ្លី និងលំនៅដ្ឋាន និងការបណ្តេញចេញ
      សិទ្ធិរស់រានមានជីវិត
      សិទ្ធិសេរីភាពខាងសាសនា
  - ជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់ជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
      សមាគមជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
      មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
    - គោលនយោបាយ និងសិទ្ធិជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
    - ប្រវត្តិរូបជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច
      វប្បធម៌និងសាសនា
      ប្រជាសាស្ត្រ
      ភូមិសាស្ត្រ
      ការចិញ្ចឹមជីវិត
  - ជនពិការ
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់ជនពិការ
      មូលនិធិសម្រាប់ជនពិការ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកជំនួយសម្រាប់ជនពិការ
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងជនពិការ
      សិទិ្ធជនពិការ
  - សុខភាពសាធារណៈ
    - ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់វិស័យសុខាភិបាល
      មូលនិធិសម្រាប់សុខភាពសាធារណៈ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកជំនួយសុខភាពសាធារណៈ
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យសុខាភិបាល
      សិទ្ធិអ្នកជំងឺ
    - មន្ទីរពេទ្យ និងកន្លែងព្យាបាលជម្ងឺ(គ្លីនិក)
    - អ្នកឯកទេសខាងវេជ្ជសាស្ត្រ
      ការទទួលស្គាល់ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីវេជ្ជសាស្ត្រ
      ការអប់រំ និងការបណ្តុះបណ្តាលវេជ្ជសាស្ត្រ
      សមាគមអ្នកឯកទេសខាងវេជ្ជសាស្ត្រ
    - សុខភាពផ្លូវចិត្ត និងសេវាសង្គម
    - ឱសថកម្ម
    - បញ្ហាសុខភាពជាអាទិភាព
      ជំងឺផ្តាសាយបក្សី
      ជំងឺហ៊ីវ/អេដស៏
      ជំងឺគ្រុនចាញ់
      សុខភាពមាតា និងទារក
      ជំងឺរបេង
  - សន្តិសុខសង្គម និងអតីតយុទ្ធជន
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងសន្តិសុខសង្គម និងអតីតយុទ្ធជន
  - វិស័យសិល្បៈ
    - ការអប់រំផ្នែកសិល្បៈ
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យសិល្បៈ
    - ជំនួយសម្រាប់វិស័យសិល្បៈ
      សមាគមសិល្បៈ
      មូលនិធិសម្រាប់វិស័យសិល្បៈ
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកសិល្បៈ
  - មនុស្សចាស់ជរា
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់ជនចាស់ជរា
      មូលនិធិសម្រាប់ជនចាស់ជរា
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងជនចាស់ជរា
  - គ្រួសារ កុមារ និងយុវជន
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់គួ្រសារ កុមារ និងយុវជន
      អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់គ្រួសារ កុមារ និងយុវជន
      មូលនិធិសម្រាប់គ្រួសារ កុមារ និងយុវជន
      សមាគមន៍យុវជន
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងគ្រួសារ កុមារ និងយុវជន
      ការទទួលបានការអប់រំ
      ពលកម្មកុមារ
      សិទ្ធិកុមារ
      អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ
    - អាពាហ៍ពិពាហ៍ និងការលែងលះ
    - កុមារកំព្រា និងកុមារគ្មានទីលំនៅ
  - កីឡា
    - ការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយសម្រាប់វិស័យកីឡា
    - កន្លែងកីឡាសាធារណៈ
    - ការអប់រំ និងការបណ្តុះបណ្តាលវិស័យកីឡា
    - សម្ព័ន្ធកីឡា
    - គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យកីឡា
- ការអភិវឌ្ឍ និងការគ្រប់គ្រងទីក្រុង
  - និន្នាការអភិវឌ្ឍទីក្រុង
  - គោលនយោបាយ និងរដ្ឋបាលទីក្រុង
  - ព័ត៌មានអំពីទីក្រុង
    - ការគ្រប់គ្រង
    - ក្រុង
      បាត់ដំបង
      ភ្នំពេញ
      សៀមរាប
      ក្រុងព្រះសីហនុ
    - ផែនការទីក្រុងនិងស្ថាបត្យកម្ម
    - ការពន្លត់អគ្គីភ័យ
    - មធ្យោបាយសុខាភិបាលនិងការអប់រំ
    - ការអនុវត្តច្បាប់ និងបទឧក្រិដ្ឋ
    - ការដឹកជញ្ជូន និងការត្រួតពិនិត្យចរាចរណ៍
    - ការប្រមូលសំរាម
    - ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុង
    - ទឹកនិងលូបង្ហូរទឹកកខ្វក់
ប្រធានបទ SDG
- គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព

​ការ​គ្រប់គ្រង​ហានិភ័យ​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​

​ការ​គ្រប់គ្រង​ហិរញ្ញវត្ថុ​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ធម្មជាតិ​

​ជំនួយ​ពី​ម្ចាស់​ជំនួយ​

​វ៉ាក់សាំង​ការពារ​ជំងឺ​កូ​វី​ដ​-១៩

​ទាក់ទង​នឹង​មូលនិធិ​សម្រាប់​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ និង​ការ​ឆ្លើយ​តប​ក្នុង​គ្រាអាសន្ន​