នៅក្នុងសន្ទស្សន៍ហានិភ័យពិភពលោកសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០ កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាប្រទេសដែលងាយរងគ្រោះបំផុតទី ១៦ នៅក្នុងចំនោមប្រទេសចំនួន ១៨១ ជុំវិញពិភពលោក ដែលមាននៅក្នុងបញ្ជី។1 ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុពិភពលោក និងគ្រោះមហន្តរាយដែលកំពុងកើតមានដូចជា ខ្យល់ព្យុះ ទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួត ព្រមទាំងជំងឺរាតត្បាត គឺជាបញ្ហាប្រឈមធំមួយ ដោយសារតែកង្វះសមត្ថភាពក្នុងការទប់ទល់ និងសមត្ថភាពសម្របខ្លួន។2 គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ ដឹកនាំផែនការសកម្មភាពកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនៅប្រទេសកម្ពុជា។3 ច្បាប់ផ្ទៃក្នុង និងកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ គោលនយោបាយ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ បានកំណត់គោលនយោបាយរបស់កម្ពុជា ស្តីពីការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ។ ក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងផែនការទាំងនោះត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីកាត់បន្ថយ រៀបចំឆ្លើយតប និងស្តារនីតិសម្បទាបន្ទាប់ពីគ្រោះមហន្តរាយ។
ទឹកជំនន់នៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០១១។ រូបភាព ដោយជំនួយការពារស៊ីវិល និងជំនួយមនុស្សធម៌របស់សហភាពអឺរ៉ុប ថតនៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០១១។ ក្រោមអាជ្ញាបណ្ណ CC BY-SA 2.0.
ក្របខ័ណ្ឌសេនដាយ សម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៥-២០៣០
ក្របខ័ណ្ឌសេនដាយដែលជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិជាសកល គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងស្ម័គ្រចិត្តដែលមានរយៈពេល ១៥ ឆ្នាំ។ វាទទួលស្គាល់ថារដ្ឋមានតួនាទីចម្បងក្នុងការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ប៉ុន្តែការទទួលខុសត្រូវនោះគួរតែត្រូវបានចែករំលែកជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត រួមមាន រដ្ឋាភិបាលមូលដ្ឋាន វិស័យឯកជន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត។ អាទិភាពចំនួន ៤ ត្រូវបានចែងនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះ។
- អាទិភាពទី ១៖ ស្វែងយល់ពីហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ
- អាទិភាពទី ២៖ ពង្រឹងអភិបាលកិច្ចគ្រោះមហន្តរាយ ដើម្បីគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ
- អាទិភាពទី ៣៖ វិនិយោគលើការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ដើម្បីភាពធន់
- អាទិភាពទី ៤៖ ពង្រឹងការត្រៀមលក្ខណៈ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងដើម្បី “ស្ថាបនាឱ្យប្រសើរឡើងវិញ” ក្នុងការស្តារនីតិសម្បទា និងការកសាងឡើងវិញ។4
ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ២០១៥
ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយត្រូវបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ហើយវាមានគោលបំណងគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា៖
- ការបង្ការ ការសម្របខ្លួន និងការបន្ធូរបន្ថយគ្រោះមហន្ដរាយមុនបុព្វហេតុ ដោយសារបុព្វហេតុធម្មជាតិ ឬមនុស្សបង្កើតឡើង
- ការឆ្លើយតបជាបន្ទាន់កំឡុងពេលមានគ្រោះមហន្តរាយ
- ការស្តារឡើងវិញនៅក្នុងរយៈពេលក្រោយគ្រោះមហន្តរាយ។5
ច្បាប់នេះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងក្របខ័ណ្ឌតំបន់ និងអន្តរជាតិសំខាន់ៗចំនួនពីរគឺ កិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបគ្រាអាសន្ន និងក្របខ័ណ្ឌសេនដាយ។ ប្រទេសកម្ពុជាមិនបានបង្កើតវេទិកាជាតិថ្មីមួយ សម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយទេ ប៉ុន្តែបានតែងតាំងគណៈកម្មាការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយជាបង្គោលជាតិក្រោមក្របខ័ណ្ឌសេនដាយ។ ការសង្កត់ធ្ងន់កាន់តែខ្លាំងលើទិដ្ឋភាព នៃការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយក្រោមច្បាប់គ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយអាចបើកឱកាសបន្ថែមទៀត សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការប្រើប្រាស់យ៉ាងពេញលេញនូវការណែនាំ និងឧបករណ៍ដែលមានស្រាប់ ក្នុងនាមជាអ្នកចូលរួមក្នុងក្របខ័ណ្ឌសេនដាយ។6
កិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន ឆ្នាំ ២០១៥
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ហើយវាមានគោលបំណងផ្តល់នូវយន្តការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីសម្រេចបាននូវការកាត់បន្ថយយ៉ាងទូលាយ នូវការបាត់បង់បណ្តាលមកពីគ្រោះមហន្តរាយនៅក្នុងជីវិត និងទ្រព្យសម្បត្តិសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងបរិស្ថានរបស់ភាគី និងដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងភាពអាសន្ននៃគ្រោះមហន្តរាយ តាមរយៈកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិថ្នាក់ជាតិ តំបន់ និងអន្តរជាតិ។ កិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន មានបទប្បញ្ញត្តិ ស្តីពីការកំណត់អត្តសញ្ញាណហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ការត្រួតពិនិត្យ ការប្រកាសអាសន្ន ការបង្ការ ការកាត់បន្ថយ ការត្រៀមខ្លួន ការឆ្លើយតប ការស្តារនីតិសម្បទា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេស ការស្រាវជ្រាវ និងយន្តការសម្របសម្រួល។ ប្រទេសកម្ពុជាបានបញ្ចូលកាតព្វកិច្ចគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបគ្រាអាសន្ន។7 ច្បាប់គ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយបានកំណត់គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ ជាភ្នាក់ងារនាំមុខគេ លើការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា ដូច្នេះតួនាទីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធអាចត្រូវបានចាត់ទុកថាជាផ្នែកមួយនៃអាណត្តិស្នូលរបស់ខ្លួន។8
ផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨
ផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ត្រូវបានព្រាង និងអនុម័តក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ដើម្បីជំនួសផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០០៨-២០១៣។9 គោលដៅនៃផែនការនេះ គឺដើម្បីកសាងប្រទេសជាតិ និងសហគមន៍មូលដ្ឋានដែលមានភាពធន់ ដើម្បីបន្តការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។ ផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ តម្រឹមអាទិភាពគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន ជាមួយគោលនយោបាយតំបន់សំខាន់ៗ (កិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ាន ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន) និងគោលនយោបាយជាតិសំខាន់ៗ (ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ឆ្នាំ ២០១៤-២០២៣ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអប់រំជាតិ ឆ្នាំ ២០០៩-២០១៣ ផែនការអភិវឌ្ឍន៍ស្ត្រី និងយុទ្ធសាស្ត្រជាតិកសិកម្ម)។
ផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨ ត្រូវបានព្រាង ប៉ុន្តែវាមិនទាន់ត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅលើអ៊ីនធឺណិតនៅឡើយទេ។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៩ មានសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍផែនការសកម្មភាពជាតិយុទ្ធសាស្ត្រ ៥ ឆ្នាំថ្មីសម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៩-២០២៣ ដោយមានការគាំទ្រពីកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ និងគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ។ អ្នកចូលរួមចំនួន ៧៨ នាក់បានចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលានេះ ដែលមកពីក្រសួងចំនួន ២២ រួមទាំងសមាជិកសំខាន់ៗនៃគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងគណៈកម្មាធិការខេត្តសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅទូទាំង ១៨ ខេត្តក៏ដូចជា កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។10
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ គឺជាឯកសារគោលនយោបាយគន្លឹះ ដែលគូសបញ្ជាក់ពីគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍រួមរបស់កម្ពុជា និងផ្តល់នូវយុទ្ធសាស្ត្រ ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅទាំងនោះ។ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ផ្តោតសំខាន់លើផ្នែកសម្រាប់កំណត់ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៃការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ និងធនធានហិរញ្ញវត្ថុ ដែលត្រូវបែងចែកទៅឱ្យការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ។11 ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីបម្រើជាឧបករណ៍អនុវត្ត ឬផែនទីបង្ហាញផ្លូវ សម្រាប់ការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណសម្រាប់កំណើនការងារ ប្រសិទ្ធភាព និងសមធម៌។ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ទទួលស្គាល់ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងយេនឌ័រជាបញ្ហាកាត់ផ្តាច់។
កម្មវិធីជាតិបន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
កម្មវិធីជាតិបន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុត្រូវបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ ២០០៦ ហើយគោលបំណងរបស់វាគឺ៖
- ស្វែងយល់ពីលក្ខណៈចំបងនៃគ្រោះថ្នាក់អាកាសធាតុនៅកម្ពុជា (ទឹកជំនន់ គ្រោះរាំងស្ងួត ខ្យល់ព្យុះ ជំនោរខ្ពស់ ការជ្រៀតចូលទឹកប្រៃ និងជំងឺគ្រុនចាញ់) ។
- ស្វែងយល់ពីយន្តការទប់ទល់នឹងគ្រោះថ្នាក់អាកាសធាតុ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន។
- ស្វែងយល់ពីកម្មវិធីដែលមានស្រាប់ និងការរៀបចំស្ថាប័នសម្រាប់ការដោះស្រាយគ្រោះថ្នាក់អាកាសធាតុ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
- កំណត់ និងផ្តល់អាទិភាពដល់សកម្មភាពបន្ស៊ាំនឹងគ្រោះថ្នាក់អាកាសធាតុ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។12
កម្មវិធីជាតិបន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និយាយអំពីតម្រូវការ និងកង្វល់ជាបន្ទាន់របស់ប្រជាជនសម្រាប់ការសម្របខ្លួនទៅនឹងផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ នៅក្នុងតំបន់ដែលរួមមាន សុខភាព កសិកម្ម ធនធានទឹក និងតំបន់ឆ្នេរ។
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៤-២០២៣
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនេះ គឺជាផែនការដំបូងរបស់កម្ពុជា ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ។ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា គឺជាផែនការដ៏ទូលំទូលាយមួយ ដើម្បីលើកកម្ពស់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសហប្រតិបត្តិការរវាងវិស័យផ្សេងៗគ្នានៅកម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចបានគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពទី១៣ ។ គោលបំណងរបស់វាគឺ៖
- កែលម្អសន្តិសុខស្បៀង ទឹក និងថាមពល ដើម្បីបង្កើនភាពធន់នឹងអាកាសធាតុ
- កាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះនៃវិស័យ តំបន់ យេនឌ័រ និងសុខភាពចំពោះផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
- ធានាភាពធន់នឹងអាកាសធាតុនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីជីវៈចម្រុះ តំបន់ការពារ និងតំបន់បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌
- លើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍរយៈពេលវែងរបស់ប្រទេស ដោយលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការរៀបចំផែនការ និងបច្ចេកវិទ្យាកាបូនទាប
- ពង្រឹងសមត្ថភាពចំណេះដឹង និងការយល់ដឹងអំពីការឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
- កាត់បន្ថយការបាត់បង់ និងគ្រោះថ្នាក់តាមរយៈការលើកកម្ពស់ការគាំពារសង្គម សម្របខ្លួន និងវិធីចូលរួម
- ពង្រឹងស្ថាប័ន និងយន្តការសំរបសំរួលសម្រាប់ការឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាតិ
- ពង្រឹងកិច្ចសហការ និងការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។13
ច្បាប់ស្តីពីវិធានការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាល នៃជំងឺកូវីដ១៩ និងជំងឺឆ្លងកាចសាហាវ និងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀត
ច្បាប់នេះត្រូវបានអនុម័តនៅថ្ងៃទី ១១ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១១ ដើម្បីកំណត់វិធានការសុខភាព និងរដ្ឋបាលដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងការពារការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ និងជំងឺឆ្លងដ៏សាហាវដទៃទៀត ដើម្បីការពារអាយុជីវិត សុខភាពសាធារណៈ និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃជំងឺនេះមកលើសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។14
គណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយមានក្រសួងពាក់ព័ន្ធក្នុងការកំណត់គោលនយោបាយ និងយុទ្ធសាស្ត្រ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ និងពិនិត្យមើលផលប៉ះពាល់លើវិស័យនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច។15 ក្នុងកំឡុងពេលមានជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ប្រទេសកម្ពុជាបានចេញសារាចរណែនាំជាច្រើន ដើម្បីកាត់បន្ថយ ទប់ស្កាត់ និងគ្រប់គ្រងជំងឺ រួមទាំងសារាចរណែនាំលេខ ៣៧៣ ស្ដីពីវិធានការនៃការរួមចំណែកកាត់បន្ថយការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩16 និងសារាចរណែនាំលេខ ០១ ស្តីពីវិធានការបង្ការ និងទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩។17 រដ្ឋាភិបាលក៏បានចេញសេចក្តីសម្រេចជាច្រើន ស្តីពីវិធានការការពារកូវីដ-១៩។ ជំងឺកូវីដ-១៩ មិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតមនុស្សប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងប៉ះពាល់ដល់ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចទៀតផង។ ដើម្បីផ្តល់ការគាំទ្រដល់ស្ថិរភាពជីវភាពគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះក្នុងកំឡុងពេលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យលេខ ៨៨ ស្តីពីការអនុវត្តកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩។18
អន្តរកម្មរវាងគោលនយោបាយ ផែនការ និងក្របខ័ណ្ឌជាតិតាមវិស័យ
| គោលបំណង | គោលនយោបាយដែលភ្ជាប់ទៅនឹងក្របខ័ណ្ឌសេនដាយ | គោលនយោបាយភ្ជាប់ទៅគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព | គោលនយោបាយទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ |
|---|---|---|---|
| ការអភិវឌ្ឍជាតិ | ផែនការសកម្មភាពជាតិយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៩-២០២៣ | ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៤-២០២៣ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ឆ្នាំ២០១៩-២០២៣ | ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្ដីពីការអភិវឌ្ឍបៃតង ឆ្នាំ ២០១៣-២០៣០ ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ២០១៤-២០២៣ |
| ការកាត់បន្ថយគ្រោះមហន្តរាយនិងអាកាសធាតុ | ផែនការសកម្មភាពជាតិយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៩-២០២៣ | កម្មវិធីសកម្មភាពជាតិសម្រាប់ការរិចរិលដីធ្លី ឆ្នាំ ២០១០-២០២០ កម្មវិធីព្រៃឈើថ្នាក់ជាតិ ឆ្នាំ ២០១០-២០២៩ | ផែនការសកម្មភាពប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ឆ្នាំ ២០១៦-២០១៨ ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ២០១៤-២០២៣ |
| ការកាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះ | ផែនការសកម្មភាពថ្នាក់ជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០០៨-២០១៣ ផែនការសកម្មភាពថ្នាក់ជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៩-២០២៣ | យុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត និងអនាម័យជនបទ ២០១១-២០២៥ ផែនការសកម្មភាពកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយក្នុងវិស័យកសិកម្ម ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨ | កម្មវិធីសកម្មភាពជាតិបន្សាំខ្លួន ឆ្នាំ ២០០៦ ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ២០១៤-២០២៣ |
ច្បាប់ អនុក្រឹត្យ សេចក្តីប្រកាស ចរាចរ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រពាក់ព័ន្ធ
- ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិស្ថិតក្នុងភាពអាសន្ន៖ ចែងអំពីមធ្យោបាយនៃការបន្ត និងលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការប្រកាសភាពអាសន្នជាតិ ដើម្បីរក្សាសន្តិសុខជាតិ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។ គោលបំណងរបស់ច្បាប់នេះគឺដើម្បីការពារអាយុជីវិត និងសុខភាពរបស់ប្រជាជន ក៏ដូចជាទ្រព្យសម្បត្តិ និងបរិស្ថាន។19
អនុក្រឹតស្តីពីការបង្កើតប្រព័ន្ធស្បៀងបម្រុងកម្ពុជា៖ គ្របដណ្តប់លើការផ្តល់ស្បៀងអាហារដល់ប្រជាជនដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយគ្រោះមហន្តរាយ ឬភាពអាសន្នផ្សេងទៀត។20 - សេចក្តីប្រកាសស្តីពីការពង្រឹងស្ថាប័នអាស៊ាន សហគមន៍ និងប្រជាជន ឱ្យមានភាពធន់ចំពោះគ្រោះមហន្តរាយ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ៖ រៀបចំស្ថាប័នសម្របសម្រួលការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ និងការគ្រប់គ្រងនៅអាស៊ាន។21
- សារាចរណែនាំលេខ ០៨ ស្ដីពីការត្រៀមវិធានការទប់ទល់នឹងគ្រោះទឹកជំនន់៖ ធ្វើការណែនាំដល់ក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងអាជ្ញាធរដែនដីទាំងអស់ ត្រូវចាត់វិធានការចាំបាច់នានា ត្រៀមទប់ទល់នឹងគ្រោះទឹកជំនន់ កាត់បន្ថយឱ្យបានជាអតិបរមានូវការលំបាក និងការប៉ះពាល់ដល់ទ្រព្យសម្បត្តិ និងអាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។22
- ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្ដីពីការអភិវឌ្ឍបៃតង ឆ្នាំ ២០១៣-២០៣០៖ លើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងបរិស្ថានរយៈពេលវែងប្រកបដោយនិរន្តរភាពរបស់ប្រទេស។23
- មគ្គុទេ្ទសក៍សម្រាប់ការគ្រប់គ្រង និងការព្យាបាលជំងឺកូវីដ-១៩ នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។24
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រយុទ្ធនាការជាតិចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ សំដៅបង្កើតឱ្យបាននូវភាពស៊ាំសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២១។25 - ផែនការមេសម្រាប់យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេស។26
- ក្របខ័ណ្ឌគោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៦-២០៣០៖ គាំទ្រដល់របៀបវារៈដែលបានពង្រីក និងមានមហិច្ឆតាបន្ថែមទៀត ដែលកំណត់ដោយគោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ឆ្នាំ ២០១៦-២០៣០។27
ទាក់ទងនឹងគោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងការត្រៀមបង្ការគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
- គ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន
- គ្រោះមហន្តរាយ
- គ្រោះរាំងស្ងួត
- ទឹកជំនន់
- ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
- ការបន្សាំខ្លួនទៅនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ
- ការកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
- គោលដៅទី១៣ សកម្មភាពបរិស្ថាន
ឯកសារយោង
- 1. របាយការណ៍ហានិភ័យពិភពលោក ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 2. កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ, “ការបញ្ចូលប្រព័ន្ធប្រកាសអាសន្នទៅក្នុងផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនាពេលខាងមុខ,” ឆ្នាំ២០១៩, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 3. Humayun, Salman and Mary Picard, “ការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា៖ ការអភិវឌ្ឍច្បាប់បុត្រសម្ព័ន្ធ,” សហព័ន្ធអន្តរជាតិកាកបាទក្រហម និងសង្គមអឌ្ចន្ទក្រហម និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ, ឆ្នាំ ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 4. អង្គការសហប្រជាជាតិ, “ក្របខ័ណ្ឌសេនដាយ សម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៥-២០៣០,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ ២០១៥, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 5. ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា, “ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១៥, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 6. Humayun, Salman and Mary Picard, “ការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា៖ ការអភិវឌ្ឍច្បាប់បុត្រសម្ព័ន្ធ,” សហព័ន្ធអន្តរជាតិកាកបាទក្រហម និងសង្គមអឌ្ចន្ទក្រហម និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ, ឆ្នាំ ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 7. អាស៊ាន, “កិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបក្នុងគ្រាអាសន្ន,” ឆ្នាំ២០១៥, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 8. Humayun, Salman and Mary Picard, “ការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅកម្ពុជា៖ ការអភិវឌ្ឍច្បាប់បុត្រសម្ព័ន្ធ,” សហព័ន្ធអន្តរជាតិកាកបាទក្រហម និងសង្គមអឌ្ចន្ទក្រហម និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ, ឆ្នាំ ២០១៧, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 9. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់កាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨,” ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ២០១៣, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 10. ការិយាល័យសម្របសម្រួលកិច្ចការមនុស្សធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ, “ការបញ្ចូលប្រព័ន្ធប្រកាសអាសន្នទៅក្នុងផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់ការកាត់បន្ថយហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយនាពេលខាងមុខ,” ថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 11. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ឆ្នាំ ២០១៤-២០១៨,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១៩, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 12. ក្រសួងបរិស្ថាន, “កម្មវិធីជាតិបន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ,” ឆ្នាំ២០០៦, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 13. គណៈកម្មាធិការជាតិប្រែប្រួលអាកាសធាតុ, “ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៤-២០២៣,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១៣, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 14. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ច្បាប់ស្តីពីវិធានការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាល នៃជំងឺកូវីដ១៩ និងជំងឺឆ្លងកាចសាហាវ និងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀត,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 15. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “សេចក្តីសម្រេចលេខ ២៩ ស្តីពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 16. ក្រសួងសុខាភិបាល, “សារាចរណែនាំលេខ ៣៧៣ ស្ដីពីវិធានការនៃការរួមចំណែកកាត់បន្ថយការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 17. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “សារាចរណែនាំលេខ ០១ ស្តីពីវិធានការបង្ការ និងទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 18. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “អនុក្រឹត្យលេខ ៨៨ ស្តីពីការអនុវត្តកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 19. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិស្ថិតក្នុងភាពអាសន្ន,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០២០, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 20. ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី, “អនុក្រឹតស្តីពីការបង្កើតប្រព័ន្ធស្បៀងបម្រុងកម្ពុជា,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១២, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 21. អាស៊ាន, “សេចក្តីប្រកាសស្តីពីការពង្រឹងស្ថាប័នអាស៊ាន សហគមន៍ និងប្រជាជន ឱ្យមានភាពធន់ចំពោះគ្រោះមហន្តរាយ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១៥, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 22. ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី, “សារាចរណែនាំលេខ ០៨ ស្ដីពីការត្រៀមវិធានការទប់ទល់នឹងគ្រោះទឹកជំនន់,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១៩, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 23. ក្រុមប្រឹក្សាជាតិស្តីពីកំណើនបៃតង, “ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្ដីពីការអភិវឌ្ឍបៃតង ឆ្នាំ ២០១៣-២០៣០,“ អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០១៣, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 24. ក្រសួងសុខាភិបាល, “មគ្គុទេ្ទសក៍សម្រាប់ការគ្រប់គ្រង និងការព្យាបាលជំងឺកូវីដ-១៩ នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 25. ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ, “ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រយុទ្ធនាការជាតិចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ សំដៅបង្កើតឱ្យបាននូវភាពស៊ាំសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២១,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 26. ក្រសួងសុខាភិបាល, “ផែនការមេសម្រាប់យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេស,” អូ ឌី ស៊ី, ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
- 27. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា, “ក្របខ័ណ្ឌគោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៦-២០៣០,” អូ ឌី ស៊ី, ថ្ងៃទី ១៩ ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ២០១៨, បានចូលអាននៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១។
