នៅឆ្នាំ ២០២០ កូវីដ-១៩ បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងកម្ពុជា។ ប្រព័ន្ធធនាគារនៅកម្ពុជាក៏រងផលប៉ះពាល់ដែរ ប៉ុន្តែស្ថិតក្នុងកម្រិតមធ្យម និងអាចគ្រប់គ្រងបាន។1 ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតបានចង្អុលបង្ហាញថាអត្រាដែលប្រព័ន្ធធនាគារនៅកម្ពុជាដួលរលំដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ មានកម្រិតទាបដោយសារវិស័យហិរញ្ញវត្ថុនៅតែរឹងមាំ។ ឯកឧត្តម ជា ចាន់តូ អង្គទេសាភិបាលនៃធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា ជំងឺរាតត្បាតបានប៉ះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ វិស័យធនាគារនៅតែរឹងមាំ និងបានរួមចំណែកដល់សេដ្ឋកិច្ច។2 ប្រព័ន្ធធនាគារបានបន្តផ្តល់សេវាដល់ប្រជាជន និងរួមចំណែកដល់សេដ្ឋកិច្ច។ ទ្រព្យសកម្មសរុបរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារក្នុងឆ្នាំ ២០២០ មានតម្លៃ ១៤,៧% ដោយមានប្រភពសំខាន់ៗនៃមូលនិធិបានមកពីប្រាក់បញ្ញើអតិថិជន (១២១,៣ ទ្រីលានរៀល) មូលនិធិភាគនុទិក (៣៨,៦ ទ្រីលានរៀល) និងមូលនិធិកម្ចី (៥,៩ ទ្រីលានរៀល)។3
ប្រភពទុនសំខាន់សម្រាប់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចដែលជាឥណទានអាចត្រូវបានគេមើលឃើញថាបានបែងចែកដល់វិស័យឧស្សាហកម្ម និងវិស័យសំខាន់ៗដូចជា ការជួញដូររាយ (១៥,៤%) ផ្ទះជាកម្មសិទ្ធផ្ទាល់់ខ្លួន (១៣,១%) ការអោយខ្ចីជាបុគ្គល (៩,៨%) និងវិស័យផ្សេងៗទៀត។4
ធនាគារកំពូលៗក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
- ធនាគារ អេស៊ីលីដា ភីអិលស៊ី
- ធនាគារ កាណាឌីយ៉ា
- ធនាគារពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេស នៃកម្ពុជា
- ធនាគារ សហពាណិជ្ជកម្ម ក.អ
- ធនាគារ ជេ ត្រាស់ រ៉ូយាល់
- ធនាគារ វឌ្ឍនៈ
- ធនាគារកម្ពុជាសាធារណៈ
- ធនាគារមេយប៊ែង
- ធនាគារចិន
- ធនាគារ ABA5
ច្បាប់ និងនិតិផ្សេងៗ
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវច្បាប់ដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធធនាគារ ដោយសហការជាមួយក្រសួង និងស្ថាប័នជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ។6
ការឆ្លើយតបដើម្បីការពារហិរញ្ញវត្ថុអតិថិជន
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានចាត់វិធានការដើម្បីការពារហិរញ្ញវត្ថុអតិថិជនក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត។7
- បទប្បញ្ញត្តិ៖
- ប្រកាសលេខ ធ៧-០២០-២៣០ ប្រ.ក ស្តីពីប្រាក់បម្រុងកាតព្វកិច្ចនៃប្រាក់បញ្ញើ និងកម្ចីរបស់គ្រឹស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ
- សារាចរណែនាំលេខ ធ៧-០២០-០០១ ស.វ.ណ.ន ស្តីពីឥណទានកម្ចីរៀបចំឡើងវិញក្នុងអំឡុងពេលរងផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវីដ-១៩
- លិខិតលេខ ធ៧-០២០-៦២២ ឆ.ត ចុះថ្ងៃទី ១៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០
- លិខិតលេខ ធ៧-០២០-៦៥៧ ឆ.ត ចុះថ្ងៃទី ២០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០
- សារាចរណែនាំបន្ថែមលេខ ធ៧-០២០-០០២ ស.វ.ណ.ន ស្តីពីការអនុវត្តប្រកាសស្តីពីការកំណត់ទ្រនាប់ដើមទុនរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ
- សារាចរលេខ ធ៧-០២០-០០៣ ស.វ.ណ.ន ស្តីពីសេចក្តីពន្យល់បន្ថែមទៅលើឧបសម្ព័ន្ធទី ២ នៃប្រកាសស្តីពីអនុបាតក្របខ័ណ្ឌសន្ទនីយភាព
- ប្រកាសលេខ ធ៧-០២០-៣៥២ ប្រ.ក ស្តីពីការចែករំលែកព័ត៌មានឥណទានថ្មី
- លិខិតលេខ ធ៧-០២០-១៧៤៨ ឆ.ត ស្តីពីការស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងឥណទានរៀបចំឡើងវិញក្នុងអំឡុងពេលផលប៉ះពាល់ពីការរីករាលដាលរបស់ជំងឺកូវីដ-១៩
- ការពង្រឹង និងត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរបស់ធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ៖
- ការប្រមូលទិន្នន័យបន្ថែមលើវិស័យដែលរងផលប៉ះពាល់ និងប្រាក់កម្ចី
- ការវិភាគយ៉ាងទូលំទូលាយនៃសូចនាករសំខាន់ៗនៃការអនុវត្តរបស់ធនាគារ និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ
- បង្កើតគំរូប្រាក់បម្រុងកាតព្វកិច្ច សាធនភាព និងសន្ទនីយភាពថ្មី និងបន្ធូរបន្ថយកម្រិតបទប្បញ្ញត្តិមួយចំនួន
សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា
រូបភាពនៃគេហទំព័រសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី ៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ អាជ្ញាបណ្ណមិនត្រូវបានកំណត់។
សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា ដែលជាអង្គការផ្លូវការមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤ និងទទួលស្គាល់ដោយរាជរដ្ឋាភិបាលដើម្បីតំណាងឱ្យវិស័យធនាគារឯកជនរបស់ប្រទេស ជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា និងការពារផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់សមាជិករបស់ខ្លួន។8 ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដើម្បីគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ សមាជិករបស់សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជាបានចែករំលែកផែនការសកម្មភាព គាំទ្រប្រជាជនកម្ពុជា បរិច្ចាគថវិកា និងសម្ភារៈរូបវន្តយ៉ាងច្រើន។ នៅខែមេសា ថ្ងៃទី០៧ និង ថ្ងៃទី១១ ឆ្នាំ ២០២១ សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមដោយការចែករំលែក វិធានការបន្ធូរបន្ថយបំណុលចំនួន ៦ ដើម្បីជួយបន្ថែមដល់រដ្ឋាភិបាល និងអ្នកខ្ចី។9
យោងតាមបណ្ឌិត អ៊ិន ចាន់នី ប្រធានសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងជាប្រធានធនាគារ អេស៊ីលីដា វិស័យធនាគារនៅកម្ពុជានៅតែមានសុខភាពល្អ និងរឹងមាំនៅក្នុងត្រីមាសទី ៣ ឆ្នាំ ២០២១ បើទោះបីជាមានការរាតត្បាតព្រោះមានការព្យាករណ៍កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ២,២% នៅចុងឆ្នាំ ២០២១។10 លោកក៏បានបន្ថែមថា វិស័យហិរញ្ញវត្ថុមានស្ថិរភាពដោយសារតែកំណើន ២០% នៃប្រាក់កម្ចី និងប្រាក់បញ្ញើនៅឆ្នាំ ២០២១។ វានឹងមានការប្រកួតប្រជែងកាន់តែច្រើនសម្រាប់ធនាគារ និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ដែលនឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់អាជីវកម្មខ្នាតតូច ដូចជាក្រុមហ៊ុនខ្នាតតូច។11
ទាក់ទងនឹងធនាគារសំខាន់ៗ
- សេវាកម្មធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ
- គោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីសេវាកម្មធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ
- មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ
ឯកសារយោង
- 1. ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា, «របាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យប្រចាំឆ្នាំ ២០២០» ទំព័រ ១-៥, បានចូលអានខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។
- 2. សមាគមអ្នកសាងសង់កម្ពុជា, «វិភាគ៖ វិបត្តិកូវីដនឹងធ្វើឲ្យអ្នករកស៊ីដីវណ្ណករ និងវិស័យធនាគារដួលរលំ តើពិតឬទេ?» ចុះថ្ងៃទី ១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអានខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
- 3. ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា, «របាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យប្រចាំឆ្នាំ ២០២០» ទំព័រ ១-៥, បានចូលអានខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។
- 4. ដូចឯកសារយោងខាងដើម។
- 5. Corporate Finance Institute, «ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃធនាគារនៅកម្ពុជា» បានចូលអានខែមករា ឆ្នាំ២០២២។ ឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស ពុំមានការបកប្រែជាភាសាខ្មែរ។
- 6. ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា, «ច្បាប់អនុវត្តចំពោះគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ» បានចូលអានខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
- 7. ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា, «របាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យប្រចាំឆ្នាំ ២០២០» ទំព័រ ១៥, បានចូលអានខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។
- 8. សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា, «ប្រវត្តិរូបរបស់យើង» បានចូលអានខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។ ឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស ពុំមានការបកប្រែជាភាសាខ្មែរ។
- 9. ម៉ៃ គុណមករា, «វិស័យហិរញ្ញវត្ថុកំពុងចាត់វិធានការបន្ថែមលើការជំងឺកូវីដ» កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ចុះថ្ងៃទី ២៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអានខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ។ ឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស ពុំមានការបកប្រែជាភាសាខ្មែរ។
- 10. សុខ សិទ្ធីកា, «គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចីចំនួន ៤៤,៩ ពាន់លានដុល្លារ» កាសែតខ្មែរថាមស៍, ចុះថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១, បានចូលអានខែមករា ឆ្នាំ ២០២២។ ឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស ពុំមានការបកប្រែជាភាសាខ្មែរ។
- 11. មីឆែល ហ្វឹន, «ការធ្វើឌីជីថល ការបណ្តុះបណ្តាល ការលើកទឹកចិត្ត និងការផ្តល់ជូនពាណិជ្ជកម្មសេរីនៅឆ្នាំ២០២២» កាសែតខ្មែរថាមស៍, ចុះថ្ងៃទី ១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២, បានចូលអានខែមករា ឆ្នាំ ២០២២។ ឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស ពុំមានការបកប្រែជាភាសាខ្មែរ។
