ការរុករករ៉ែពីបាតទន្លេខេត្តព្រះវិហារ។ រូបថតដោយក្រុុមការងារអង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤។ក្រោមអាជ្ញាប័ណ្ណ៖ CC BY-NC-ND 2.0
ការរ៉ុករកដោយដៃ ជាការរ៉ុករករ៉ែខ្នាតតូច ដែលជានិច្ចកាលរួមមានសមាជិកគ្រួសារ រឺសហគមន៍តូចៗ និងមានបចេ្ចកទេសមានកម្រិត។ ការរ៉ុករកអាចធ្វើទៅតាមរដូវកាលជាមួយការងារដ៏ទៃទៀត ដូចជាការងារភ្ជួររាស់ជាដើម។ ការរ៉ុករកដោយដៃមានលក្ខណៈជាន់គ្នាច្រើនជាមួយការរ៉ុករករ៉ែត្បូង។
កម្មករដែលធ្វើការរ៉ុករកដោយដៃភាគច្រើនផ្តោតសំខាន់ទៅលើរ៉ែដែលអាចរ៉ុករកបាន ពិសេសគឺរ៉ែមាស។ ការរ៉ុករកច្រើនកើតឡើងនៅបាតទន្លេចាស់ និងតាមអណ្តូងរ៉ែម្តងម្កាល។ចំនួននៃអ្នកដែលប្រកបរបរនេះមានប្រមាណ ពី៥០០០ទៅ៦០០០នាក់រហូតទៅដល់រាប់ម៉ឺននាក់។1
កម្មកររ៉ែភាគច្រើនមានជីវភាពទីទ័លក្រលំបាក។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីការរ៉ុករកដោយដៃក្នុងប្រទេស កំពុងអភិវឌ្ឍមួយបានឱ្យបង្ហាញថា ការរ៉ុករករ៉ែជាការងារសំខាន់ “…ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ បង្កើនប្រាក់ចំណូលសហគមនិងធ្វើឱ្យមានពិធកម្មនៃសេដ្ឋកិច្ច មូលដ្ឋានក្នុងតំបន់ជនបទជាច្រើនរបស់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដោយសារការរ៉ុករកប្រភេទនេះបង្កើត ឱ្យមានស្ថេរភាពសម្រាប់តំបន់ដែលមាន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតិចតួច និងតំបន់ដែលមិនអាចតំឡើងរោងចក្របាន។”2បញ្ហាប្រឈមចំពោះសុខភាពជាច្រើនរួមមាន ធូលីដី បារតនិងសារធាតុគីមីដ៏ទៃទៀត ការរំខានដោយសំលេងនិងរំញោច លទ្ធផលបានទាប ការងារហួសម៉ោងកំណត់ និងកង្វះខាតនៃឧបករណ៏រ៉ុករក។ កម្មកររ៉ែមួយចំនួនបានស្លាប់ដោយសារការបាក់ស្រុតនៃអណ្តូងរ៉ែ។ មានផលប៉ះពាល់ ទៅកាន់បរិស្ថានផងដែរ។
ក្រមខណ្ឌច្បាប់
នៅក្រោមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រាល់ធនធានធម្មជាតិទាំងឡាយជាកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋ។ ច្បាប់ស្តីអំពីការគ្រប់គ្រង និងរ៉ុករកធនធានរ៉ែបានបញ្ជាក់អំពីមាត្រានេះ។3ការរ៉ុករករ៉ែដោយពុំមានអាជ្ញាប័ណ្ណជាអំពើខុសច្បាប់។ មានអាជ្ញាប័ណ្ណរ៉ែចំនួនប្រាំមួយដែលស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់រ៉ុករករ៉ែ ដែលក្នុងនោះរួមមានអាជ្ញាប័ណ្ណមួយស្តីអំពីការរ៉ុករកដោយដៃ។4យ៉ាងណាមិញ ជានិច្ចកាលការរ៉ុករកដោយដៃត្រូវបានធ្វើឡើងដោយគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណ។5
មានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការព្យាយាមបង្កើតឱ្យមានអាជ្ញាប័ណ្ណរ៉ែសម្រាប់សហគមន៍។ សហគមន៍សិប្បកម្មរ៉ែរូបវន្តជាផ្លូវការដំបូងបង្អស់ ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងខេត្តរតនគិរី ក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៥។6ដោយការរួមបញ្ចូលសហគមន៍ នៅក្រោមច្បាប់ ច្បាប់រ៉ែបានអំណោយផលដល់ការបណ្តុះបណ្តាល និងជួយលើកស្ទួយដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេ។
ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៅថ្ងៃទី ០១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥
ទាក់ទងនឹងការរុករកដោយដៃ
ការរុករករ៉ែ
ឯកសារយោង
- 1. ចាយាវាដឺណា ឌី.២០០៤.បញ្ហាកើតឡើងដែលទាក់ទងនឹងការរ៉ុករករ៉ែខ្នាតតូចនិងមធ្យមក្នុងតំបន់អាស៊ីនិបាស៊ីហ្វិច.កិច្ចការស្រាវជ្រាវ;សូថាម អេស.២០០៤.ការរ៉ុករករ៉ែមាសខ្នាតតូចក្នុប្រទេសកម្ពុជា,ការវិភាគទៅតាមព្រឹត្តិការណ៍មួយ, មីដលតន, អុកស្វាម, សហរដ្ឋអាមេរិក. ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៤. http://www.oxfamamerica.org/newsandpublications/publications/research_reports/research_paper.2004-09-20.9108673524
- 2. ហ៊ីលសន ជី.២០០២. ការរ៉ុករករ៉ែខ្នាតតូច និងផលប៉ះពាល់ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច និងសហគមក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ.កិច្ចពិភាក្សាស្តីអំពីធនធានធម្មជាតិ, វ៉ុល ២៦, លេខ០១, ទំព័រទី៣–១៣.
- 3. ច្បាប់ស្តីអំពីការគ្រប់គ្រង និងរ៉ុករកធនធានរ៉ែឆ្នាំ២០០១, ជំពូកទី២។
- 4. ច្បាប់ស្តីអំពីការគ្រប់គ្រង និងរ៉ុករកធនធានរ៉ែឆ្នាំ២០០១, ជំពូកទី២។
- 5. អូនភាព, ‘ការរ៉ុករកមាសខុសច្បាប់ត្រូវបានចុះបង្ក្រាបនៅខេត្តព្រះវិហារ’, ការសែតដឺខេមបូឌាដេលី, ថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤.
- 6. អាលីស ខាតឌី, សហគមន៍រ៉ែត្រូវបានសម្ភោធ, ការសែតភ្នំពេញបុស្តិ៍ ,ខែមេសា ថ្ងៃទី២៨ ឆ្នាំ២០១៥.