យោងតាមច្បាប់ជលផលឆ្នាំ២០០៦ សកម្មភាពនេសាទ ចែកចេញជាបីប្រភេទធំៗ ដូចជា ការនេសាទលក្ខណៈគ្រួសារឬចិញ្ចឹមជីវិត ការនេសាទលក្ខណៈខ្នាតតូច និងការនេសាទលក្ខណៈពាណិជ្ជកម្ម។
ការនេសាទត្រីលក្ខណៈពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើការនេសាទ តែនៅក្នុងរដូវកាលនេសាទ អំឡុងខែតុលាដល់ខែឧសភា ខណៈពេលដែលការនេសាទជាលក្ខណៈគ្រួសារ អាចចូលនេសាទបានពេញមួយឆ្នាំ។ ទោះបីជាមានការរឹតបន្តឹងលើការប្រតិបត្ដិការពាណិជ្ជកម្ម និងការប្រើប្រាស់ប្រភេទឧបករណ៍នេសាទក្តី ផលចាប់ត្រីបាន នៅមានបរិមាណច្រើន។1
វិទ្យាស្ថានការអភិវឌ្ឍស្រាវជ្រាវជលផល បានប៉ាន់ប្រមាណតម្លៃសរុបនៃផលិតកម្មជលផលកម្ពុជា ស្ថិតនៅចន្លោះពី ១.២ ទៅ ១.៦ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលក្នុងនោះមាន៖2
- ៨០០ លានដុល្លារអាមេរិក ដល់ ១,០០០ លានដុល្លារអាមេរិក បានមកពីធនធានជលផលទឹកសាប
- ៩៧ លានដុល្លារអាមេរិក ដល់ ១១៧ លានដុល្លារអាមេរិក បានមកពីវារីវប្បកម្មទឹកសាប
- ១១ លានដុល្លារអាមេរិក ដល់ ១៣ លានដុល្លារអាមេរិក បានមកពីវារីវប្បកម្មទឹកសមុទ្រ
- ៣២៥ លានដុល្លារអាមេរិក ដល់ ៤២៥ លានដុល្លារអាមេរិក បានមកពីធនធានជលផលទឹកសមុទ្រ
នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការព្រួយបារម្ភអំពីការនេសាទហួសប្រមាណដែលអាចបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានត្រីក្នុងស្រុក រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចដកហូតអាជ្ញាប័ណ្ណឡូតិ៍នេសាទទាំងអស់។ ការនេសាទត្រីបែបពាណិជ្ជកម្មលើបឹងទន្លេសាប ត្រូវបានហាមឃាត់ជអចិន្ត្រៃយ៍។3 គោលបំណង គឺដើម្បីស្តារជីវភាពរបស់អ្នកភូមិក្នុងការនេសាទ និងដើម្បីជំរុញឱ្យមានការអភិរក្សផងដែរ។
ចាប់តាំងពីការហាមឃាត់នេះ ឡូតិ៍នេសាទត្រីសរុបចំនួន ១៥៨ ស្មើនឹង ៩៥៣,៨៦១ ហិកតា ត្រូវបានលុបចោលដែលក្នុងនោះ ប្រមាណ ៩៨,០០០ ហិកតា ត្រូវបានកំណត់ជាតំបន់អភិរក្ស។ រដ្ឋាភិបាលសម្រេចលុបចោលឡូត៍នេសាទ ដើម្បីបំពេញផ្លូវទឹក និងជួយស្តារជីវភាពអ្នកនេសាទខ្នាតតូច ក៏ប៉ុន្តែការនេសាទខុសច្បាប់នៅតែជាបញ្ហាសំខាន់ដែលកើតមានឡើង។4
កាលពីខែមិនា ឆ្នាំ២០១៤ កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ បានចុះផ្សាយថា ផលិតកម្មជលផលក្នុងស្រុក បានកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ចាប់តាំងពីមានការហាមឃាត់នេះ។ គួរបញ្ជាក់ថា ផលត្រីសរុបប្រមូលបានមានប្រមាណ ៧១៨ ពាន់តោន កើនលើសឆ្នាំ២០១២ ចំនួន ៣៦ ពាន់តោន។5
បានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព៖ ៣០ កញ្ញា ២០១៥
ទាក់ទងនឹងការនេសាទត្រីបែបពាណិជ្ជកម្ម និងធនធានជលផលធម្មជាតិ
- កសិកម្ម និងការនេសាទ
- គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងជលផល
- ការចិញ្ចឹមត្រី និងវារីវប្បកម្ម
- នេសាទ ជលផល និងវារីវប្បកម្ម
ឯកសារយោង
- 1. K.G. Hortle, S. Lieng and J. Valbo-Jorgensen. ២០១៤. សេចក្តីផ្តើមស្តីពីជលផលទឹកសាបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា. ការអភិវឌ្ឍតំបន់ទន្លេមេគង្គ Series No. 4. ភ្នំពេញ៖ គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ.
- 2. ណៅ ធួក. ២០១៤. “ការវាយតម្លៃសុខុមាលភាពជលផលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា.” The Cambodia Herald, ១ សីហា ២០១៤. ដកស្រង់ ១ មិថុនា ២០១៥, https://opendevelopmentcambodia.net/news/assessing-the-welfare-value-of-cambodias-fisheries/.
- 3. វង្ស សុខេង និង ម៉ៃ គុណមករា. ២០១២. “សម្តេចហ៊ុនសែនបិទឧស្សាហកម្មត្រីនៅបឹងទន្លេនេសាបជាអចិន្ត្រៃយ៍.”កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ២៩ កុម្ភះ ២០១៤. ដកស្រង់ ១ មិថុនា ២០១៥, http://www.phnompenhpost.com/business/hun-sen-bans-industry-fishing-tonle-sap-lake-permanently.
- 4. សែន ដាវីត. ២០១៤. “នាយករដ្ឋមន្ត្រីជំរុញឲ្យបន្តបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទទូទាំងប្រទេស.”កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍, ៣១ មិនា ២០១៤. ដកស្រង់ ១ កក្កដា ២០១៥, http://bit.ly/1MRTi8G.
- 5. ដូចលេខយោងខាងលើ